iltasyazilim
FD Üye
Doğum Teftiş Çubuğu
Doğum Kontrol Çubuğu Nedir
Doğum Denetleme Yöntemleri
Doğum Denetim Hakkında
İmplanon, 68 mg sentetik progesteron etonogestrel ihtiva eden cilt altına yerleştirilen 4 cm uzunluğunda 2 mm çapında plastikten yapılmış steril tek çubuktur İmplanon içinde östrojen hormonu yoktur İmplanon, doğum kontrol haplarını uygulamak istemeyen ve spiral taktırmaktan çekinen hastalar için yerinde bir yöntemdir
Doğum denetleme çubukları (DKÇ) takıldığı birincil günden itibaren etkili olup, doğum yoklama haplarına oranla %25 daha az hormon salgılayan, bununla birlikte adet sancılarını büyük oranda azaltan uzun vakit etkin olan bir yöntemdir
Doğum denetim çubukları:
Norplantrogesteron ihtiva eden ve deri altına uygulanan yumuşak altı kapsülden iberettir
İmplanon: Progesteron (etonogestrel) ihtiva eden ve cilt altına uygulanan bir adet implanttır
İmplanon tesir mekanizması:
İmplanon yumurtlamayı baskılayarak, servikal mukus viskositesini artırarak ve endometriumda şansın dönmesi yaparak gebeliği önler
Karaciğer enzimlerini artırıcı etkisi olan ilaçları kullananlarda ve fazla kilosu olanlarda (ideal karoser ağırlığının %130'dan pozitif olanlar) İmplanon gebeliği önlemede daha eksik etkilidir
Manâlı emniyet bilgileri:
DKÇ'ları cinsel yolla bulaşan hastalıklara ve AIDS hastalığına karşı korumaz
İmplanon takıldıktan daha sonra palpe edilebilecek şekilde hemen cilt altına takılmalıdır Derine takılan İmplanonun çıkartılması epeyce baskı hatta imkansız olabilir İyi yerleştirilmeyen implantta beğenilmeyen gebelik olasılığı mevcuttur Çıkarılamayan implantta ise dış hamilelik, infertilite ve ilaca alt yan etkiler görülebilir
Klinik incelemelere kadar implantı takma sırasında %1, sonuç esnasında %17 komplikasyon görülebilir
İmplanon aşağıdaki durumlarda kullanılmaz:
Hamilelik şüphesi olanlar
Pulmoner emboli, tromboz ya da tromboembolik hastalık öyküsü olanlar Bilhassa trombo embolik hastalık anamnezi olan kadınlar bu hastalığın tekrarlayabileceğinin farkında olmalı ve progesteron ihtiva eden DKÇ' larını kullanmamalıdır
Benign ya da malign karaciğer tümörü olanlar,
Bilinen ya da şüphelenilen meme kanseri olanlar,
Tanı konmamış genital kanaması olanlar
İmplanon muhtevasına karşısında allerjisi olanlar,
Myokard enfarktüsü geçirenler
İmplanon takılanlarda görülen komplikasyonlar:
1 Enfeksiyon: Takılan alanda enfeksiyon gelişirse etkene aklıselim antibiyotiklerle tedavi edilmelidir Uygun yerleştirilemeyen veya enfeksiyon artan implantlar zamanla yerinden atılabilir
2 Dış hamilelik: İmplanon kullanan hastalar aralarında dış gebelik (ektopik hamilelik) ihtimali nadir olmasına rağmen İmplanon kullanırken bir hamilelik olursa bu gebeliğin kullanmayan hastalara kadar dış gebelik olma ihtimali daha fazladır
3 Derme Çatma kanamalar: İmplanon takılacak hastalara derme çatma adet kanamaları konusunda evvelden data verilmelidir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş patolojik durumları veya gebeliği ekarte etmek için DKÇ takılmadan önce, olağandışı kanama nedenleri keza araştırılmalıdır
4 Kronik hastalıklarda kullanılan ilaçlara tabi Etonogestrel seviyesinin düşmesi sonucu kontraseptif (gebelik önleyici) etkinin azalması: Kontraseptif steroidlerin metabolizmasını artıran bir takım antibiyotikler, antifungal ilaçlar, antikonvulsanlar gibi ilaçlar hormonal kontraseptiflerle birlikte verildiği süre kanda etonogestrel seviyesi düşeceğinden kontraseptif etkinliği azalır, buna yan olarak istenmeyen gebelik veya ara kanaması olabilir Bu durumda hamilelik oluşmaması için hormonal olmayan ilave bir usul uygulanmalıdır Karaciğer fonksiyon testleri bozuk, üzüm şekeri intoleransı bozuk olan ya da diyabet hastalığı olanlar, depresyon geçirenler, İmplanon kullanırken yakın gözlem altında tutulmalıdır
5 Over kistleri:Yumurtalıklarda artan folliküllerde atrezi gecikir ve follikül normal büyümesine devam edebilir Yumurtalıklarda görülen bu kistler daha sonra kendiliğinden ortadan kalkar, cerrahi nadiren zorunlu olabilir
6Tromboz: Cerrahi ya da rahatsızlık nedeniyle uzun süre yatağa yan kalacak hastalıklarda İmplanon, tromboz riski nedeniyle çıkartılmalıdır
İmplanon alt etkileri:
Düzensiz kanama %11
Ağırlık artışı %23
Emosyonel (mood) değişikliği %23
Baş ağrısı %16
Akne %13
Bunalım %1
İmplanon takılan hastaların %11'inde adet düzeni değişecek ve düzensiz ara kanamalar olacaktır Hatta %20 kadın hiç adet görmeyebilir Baş ağrısı, kilo artışı, akne, meme ağrısı, bulantı, bunalım, takılma yerinde sızı gibi tabi etkiler görülebilir Fakat bu etkiler doğum denetim ilaçlarının etkisinden fazla daha azdır
İmplanon takılma yöntemi:
İmplanon takılacağı süre hastanın gebe olmadığından muhakkak elde etmek gerekir İmplanon adetin ilk 5 gününde takılabilir Doğum denetim hapı kullananlarda ilaç bittikten daha sonra ara verilen yedi gün içinde uygulanabilir Yalnız progesteron ihtiva eden küçük batarya kullananlarda son ilaç içildikten sonradan hemencecik ertesi gün ara vermeden İmplanon uygulanmalıdır Birincil trimester düşüklerden anında sonra takılabilir İkinci trimester düşükleri ya da doğumdan sonradan ise ortalama dört hafta sonradan takılmalıdır
İmplanon takma ve sonuç konusunda eğitim almış sağlık çalışanları göre uygulanır Uygulanmadan önce İmplanon'un menfaat ve risklerinin hasta tarafından iyice anlaşıldığına dair imzalı tasdik formu doldurulmalıdır
İmplanon sağ elini kullananlar için sol ön kol iç kısma, humerus kemiği median epikondimden 810 cm yukarısına uygulanır ve paket üstünde kayıtlı son faydalanma tarihine dek uygulanabilir İmplanon takıldıktan üç yıl sonunda çıkartılmalıdır İmplanon cilt altına yerleştirildikten sonra hekim ve hasta kadar dokunulmalı hissedilmelidir
İmplanon çıkartılma şekli:
Hastaların %11'i olağandışı kanama nedeniyle, %03'ü amenore nedeniyle, %23'ü kilo alma nedeniyle İmplanonu çıkartmak ister
Önce implanonun hangi kola takıldığı belirlenir ve palpe edilir İmplanon palpasyonla hissedilmiyorsa ultrason veya magnetik rezonans ile yeri belirlenmelidir İmplanon radyoopak olmadığı için rontgen filminde yeri saptama edilemez Yeri kesin olarak belirlenmediğinde kanda etonogestrel düzeyine bakılarak İmplanon'un hala var olduğu anlaşılması mümkün
Çıkartmadan önce steril koşullar sağlanarak 051 cc %1 lidocane ile çubuğun dirseğe en yakın ucundan yerel anestezi uygulanır ve çubuğun üst ucundan iterken insizyon yapılan uçtan bir pensetle yakalanarak çıkartılmalıdır, insizyon yeri mikropsuz gaz ile kapatılmalıdır
Derine takılan implantlar işlem odasında cerrahi işlemle çıkartılır Derine takılan implant nöral ve vasküler hasar yapar, o bölgede parastesi uyuşma hissedilir ve ilerleyicidir İmplant çıkartma işlemi de takma işleminde olduğu gibi bu konuda eğitim almış doktorlar göre çok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır DKÇ çıkartıldıktan sonradan fertilite kısa sürede geri döner DKÇ'ları süresi dolduğunda çıkartılırken doğum kontrolünün devam etmesi istenirse anında bir yenisi takılabilir İmplanon kullanırken bir gebelik olursa, gebeliğin devamı isteniyorsa çıkartılmalıdır, fetüs üzerinde zararlı bir etkisi tespit edilmemiştir
Emziren annelerde İmplanon içindeki progesteron cüzi miktarda süt yolu ile bebeğe geçebilir Bebeğin fizik ve motor gelişimi üstüne etkisi yoktur Buna rağmen emziren anneler için hormonal olmayan yöntemler tercih edilmelidir *
Doğum Kontrol Çubuğu Nedir
Doğum Denetleme Yöntemleri
Doğum Denetim Hakkında
İmplanon, 68 mg sentetik progesteron etonogestrel ihtiva eden cilt altına yerleştirilen 4 cm uzunluğunda 2 mm çapında plastikten yapılmış steril tek çubuktur İmplanon içinde östrojen hormonu yoktur İmplanon, doğum kontrol haplarını uygulamak istemeyen ve spiral taktırmaktan çekinen hastalar için yerinde bir yöntemdir
Doğum denetleme çubukları (DKÇ) takıldığı birincil günden itibaren etkili olup, doğum yoklama haplarına oranla %25 daha az hormon salgılayan, bununla birlikte adet sancılarını büyük oranda azaltan uzun vakit etkin olan bir yöntemdir
Doğum denetim çubukları:
Norplantrogesteron ihtiva eden ve deri altına uygulanan yumuşak altı kapsülden iberettir
İmplanon: Progesteron (etonogestrel) ihtiva eden ve cilt altına uygulanan bir adet implanttır
İmplanon tesir mekanizması:
İmplanon yumurtlamayı baskılayarak, servikal mukus viskositesini artırarak ve endometriumda şansın dönmesi yaparak gebeliği önler
Karaciğer enzimlerini artırıcı etkisi olan ilaçları kullananlarda ve fazla kilosu olanlarda (ideal karoser ağırlığının %130'dan pozitif olanlar) İmplanon gebeliği önlemede daha eksik etkilidir
Manâlı emniyet bilgileri:
DKÇ'ları cinsel yolla bulaşan hastalıklara ve AIDS hastalığına karşı korumaz
İmplanon takıldıktan daha sonra palpe edilebilecek şekilde hemen cilt altına takılmalıdır Derine takılan İmplanonun çıkartılması epeyce baskı hatta imkansız olabilir İyi yerleştirilmeyen implantta beğenilmeyen gebelik olasılığı mevcuttur Çıkarılamayan implantta ise dış hamilelik, infertilite ve ilaca alt yan etkiler görülebilir
Klinik incelemelere kadar implantı takma sırasında %1, sonuç esnasında %17 komplikasyon görülebilir
İmplanon aşağıdaki durumlarda kullanılmaz:
Hamilelik şüphesi olanlar
Pulmoner emboli, tromboz ya da tromboembolik hastalık öyküsü olanlar Bilhassa trombo embolik hastalık anamnezi olan kadınlar bu hastalığın tekrarlayabileceğinin farkında olmalı ve progesteron ihtiva eden DKÇ' larını kullanmamalıdır
Benign ya da malign karaciğer tümörü olanlar,
Bilinen ya da şüphelenilen meme kanseri olanlar,
Tanı konmamış genital kanaması olanlar
İmplanon muhtevasına karşısında allerjisi olanlar,
Myokard enfarktüsü geçirenler
İmplanon takılanlarda görülen komplikasyonlar:
1 Enfeksiyon: Takılan alanda enfeksiyon gelişirse etkene aklıselim antibiyotiklerle tedavi edilmelidir Uygun yerleştirilemeyen veya enfeksiyon artan implantlar zamanla yerinden atılabilir
2 Dış hamilelik: İmplanon kullanan hastalar aralarında dış gebelik (ektopik hamilelik) ihtimali nadir olmasına rağmen İmplanon kullanırken bir hamilelik olursa bu gebeliğin kullanmayan hastalara kadar dış gebelik olma ihtimali daha fazladır
3 Derme Çatma kanamalar: İmplanon takılacak hastalara derme çatma adet kanamaları konusunda evvelden data verilmelidir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş patolojik durumları veya gebeliği ekarte etmek için DKÇ takılmadan önce, olağandışı kanama nedenleri keza araştırılmalıdır
4 Kronik hastalıklarda kullanılan ilaçlara tabi Etonogestrel seviyesinin düşmesi sonucu kontraseptif (gebelik önleyici) etkinin azalması: Kontraseptif steroidlerin metabolizmasını artıran bir takım antibiyotikler, antifungal ilaçlar, antikonvulsanlar gibi ilaçlar hormonal kontraseptiflerle birlikte verildiği süre kanda etonogestrel seviyesi düşeceğinden kontraseptif etkinliği azalır, buna yan olarak istenmeyen gebelik veya ara kanaması olabilir Bu durumda hamilelik oluşmaması için hormonal olmayan ilave bir usul uygulanmalıdır Karaciğer fonksiyon testleri bozuk, üzüm şekeri intoleransı bozuk olan ya da diyabet hastalığı olanlar, depresyon geçirenler, İmplanon kullanırken yakın gözlem altında tutulmalıdır
5 Over kistleri:Yumurtalıklarda artan folliküllerde atrezi gecikir ve follikül normal büyümesine devam edebilir Yumurtalıklarda görülen bu kistler daha sonra kendiliğinden ortadan kalkar, cerrahi nadiren zorunlu olabilir
6Tromboz: Cerrahi ya da rahatsızlık nedeniyle uzun süre yatağa yan kalacak hastalıklarda İmplanon, tromboz riski nedeniyle çıkartılmalıdır
İmplanon alt etkileri:
Düzensiz kanama %11
Ağırlık artışı %23
Emosyonel (mood) değişikliği %23
Baş ağrısı %16
Akne %13
Bunalım %1
İmplanon takılan hastaların %11'inde adet düzeni değişecek ve düzensiz ara kanamalar olacaktır Hatta %20 kadın hiç adet görmeyebilir Baş ağrısı, kilo artışı, akne, meme ağrısı, bulantı, bunalım, takılma yerinde sızı gibi tabi etkiler görülebilir Fakat bu etkiler doğum denetim ilaçlarının etkisinden fazla daha azdır
İmplanon takılma yöntemi:
İmplanon takılacağı süre hastanın gebe olmadığından muhakkak elde etmek gerekir İmplanon adetin ilk 5 gününde takılabilir Doğum denetim hapı kullananlarda ilaç bittikten daha sonra ara verilen yedi gün içinde uygulanabilir Yalnız progesteron ihtiva eden küçük batarya kullananlarda son ilaç içildikten sonradan hemencecik ertesi gün ara vermeden İmplanon uygulanmalıdır Birincil trimester düşüklerden anında sonra takılabilir İkinci trimester düşükleri ya da doğumdan sonradan ise ortalama dört hafta sonradan takılmalıdır
İmplanon takma ve sonuç konusunda eğitim almış sağlık çalışanları göre uygulanır Uygulanmadan önce İmplanon'un menfaat ve risklerinin hasta tarafından iyice anlaşıldığına dair imzalı tasdik formu doldurulmalıdır
İmplanon sağ elini kullananlar için sol ön kol iç kısma, humerus kemiği median epikondimden 810 cm yukarısına uygulanır ve paket üstünde kayıtlı son faydalanma tarihine dek uygulanabilir İmplanon takıldıktan üç yıl sonunda çıkartılmalıdır İmplanon cilt altına yerleştirildikten sonra hekim ve hasta kadar dokunulmalı hissedilmelidir
İmplanon çıkartılma şekli:
Hastaların %11'i olağandışı kanama nedeniyle, %03'ü amenore nedeniyle, %23'ü kilo alma nedeniyle İmplanonu çıkartmak ister
Önce implanonun hangi kola takıldığı belirlenir ve palpe edilir İmplanon palpasyonla hissedilmiyorsa ultrason veya magnetik rezonans ile yeri belirlenmelidir İmplanon radyoopak olmadığı için rontgen filminde yeri saptama edilemez Yeri kesin olarak belirlenmediğinde kanda etonogestrel düzeyine bakılarak İmplanon'un hala var olduğu anlaşılması mümkün
Çıkartmadan önce steril koşullar sağlanarak 051 cc %1 lidocane ile çubuğun dirseğe en yakın ucundan yerel anestezi uygulanır ve çubuğun üst ucundan iterken insizyon yapılan uçtan bir pensetle yakalanarak çıkartılmalıdır, insizyon yeri mikropsuz gaz ile kapatılmalıdır
Derine takılan implantlar işlem odasında cerrahi işlemle çıkartılır Derine takılan implant nöral ve vasküler hasar yapar, o bölgede parastesi uyuşma hissedilir ve ilerleyicidir İmplant çıkartma işlemi de takma işleminde olduğu gibi bu konuda eğitim almış doktorlar göre çok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır DKÇ çıkartıldıktan sonradan fertilite kısa sürede geri döner DKÇ'ları süresi dolduğunda çıkartılırken doğum kontrolünün devam etmesi istenirse anında bir yenisi takılabilir İmplanon kullanırken bir gebelik olursa, gebeliğin devamı isteniyorsa çıkartılmalıdır, fetüs üzerinde zararlı bir etkisi tespit edilmemiştir
Emziren annelerde İmplanon içindeki progesteron cüzi miktarda süt yolu ile bebeğe geçebilir Bebeğin fizik ve motor gelişimi üstüne etkisi yoktur Buna rağmen emziren anneler için hormonal olmayan yöntemler tercih edilmelidir *