Doğu anadolu bölgesinin özellikleri

Doğu anadolu bölgesi özellikleri

Doğu Anadolu Bölgesi Türkiye'nin doğusunda yer alır Marmara ve Ege Bölgeleri hariç her bölgeyle komşudur Suriye hariç bütün doğu komşularımızla sınırı vardır

Alanı 165436 Km2dir ve Türkiye'nin %21ini kaplar ve en büyük bölgemizdir

Nüfusu 2000 sayımına göre 61 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2ye 37 kişidir Bu Türkiye ortalamasının fazla altındadır


En büyük bölgemizdir Ülkemizin % 21ini kaplar
Nüfus yönünden 6, aşırılık yönünden 7 sıradadır
Orman bakımından % 7 ile 6 sıradadır
EkiliDikili arazi bakımından % 10 ile sonuncudur
azami enleme sahip bölgedir
Sanayisi en geri bölgedir
Ekonomisi ve ülke ekonomisine katkısı hayvancılık alanındadır
Kayısı üretiminde Malatya 1 sıradadır
En zengin yer altı kaynakları Yukarı Fırat Bölümünde yer almaktadır
20002200 metre ile en yüksek bölgedir
Göl yönünden zengindir hatta en büyük göle sahiptir (Van Gölü)
En çok göç veren 2 bölgedir
Tarım ürünlerinin en geç olgunlaştığı bölgedir
En soğuk ve kışları en uzun bölgedir
Hidroelektrik üretiminde 1 tüketiminde 7 sıradadır
Jurnal ve takvim sıcaklık farkının maksimum olduğu bölgedir
Turizm gelirleri minimum ve ulaşımı en kötü bölgedir

Doğu Anadolu Bölgesi BÖLÜMLERİ

* Yukarı Fırat Bölümü
* Yukarı Murat Van Bölümü
* ErzurumKars Bölümü
* Hakkari Bölümü

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ

Dağları: En yüksek bölgemizdir Sıradan yükseltisi 20002200 metredir Bölgede dağlar üç sıra halinde uzanır

Kuzeyde: Çimen, Kop, Esence, Karasu, Allahuekber Dağları

Ortada: Mercan (Munzur), KarasuAras Dağları

Güneyde: Güneydoğu Toroslar ve Buzul (Cilo) Dağları bulunmaktadır

Van Gölünün kuzeyinde volkanik dağlar vardır Bunlar Sızı, Tendürek, Aladağ, Süphan, Nemrut Dağlarıdır

Düzlükleri: Kıvrım dağları aralarında çökme ovaları vardır Bu ovalar: Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Van, Başkale, Hakkari, Yüksekova güneydekilerdir Kuzeyde ise Erzincan, Tercan, Aşkale, Erzurum, Pasinler, Horasan, Kağızman ve Iğdır vardır Tunceli ve ErzurumKars Platoları da diğer düzlüklerdir

Akarsuları: Karasu ve Murat birleşerek Fırat Nehrini oluşturur Bu çay Dicle Nehri ve onunla birleşen Büyük Zap Kolu ile tanıdık olmayan topraklara gitgide artarak Basra Körfezinden denize dökülmektedir Aras ve Kura nehirleri de tekrar başka topraklara gitgide artarak Hazar Denizine dökülmektedir Bu akarsuların yüzey şekilleri ve engebe sebebiyle hidroelektrik enerji üretme güçleri fazladır

Gölleri: Van Gölü ülkemizin en büyük gölüdür ve suyu sodalıdır Bölgenin diğer gölleri şunlardır: Erçek, Nazik, Çıldır, Hazar ( Tektonik Göllerdir), Balık, Haçlı, Nemrut (Yanardağ Ağzı Gölleri), ve Akgöl

Keza bölgede Keban ve Karakaya Baraj Gölleri de bulunmaktadır

Doğu Anadolu Bölgesi İKLİM VE BITKILER

Bölgenin iklimine yükselti ve karasallık hakimdir Sert karasal iklim yaşanır Kışları uzun, soğuk ve kar yağışlıdır Don olayı çok görülür Yazları sıcak, kurak ve kısadır maksimum yağış ilkbaharda görülür ErzurumKars Bölümünde ise yazın görülürGünlük ve takvim sıcaklık farkları fazladır Takvim yağış miktarı 500600 mm dir Buharlaşma eksik olduğu için bu yeterlidir Yıllık sıcaklık 56 derecedir ve en soğuk bölgedir Bölgeye kuzey rüzgarları (Poyraz) hakimdir Bölgenin doğal tümör bozkır (Step)tir Dağ yamaçlarında bozulmuş orman ve dağların yükseklerinde dağ çayırlarına rastlanır

Doğu Anadolu Bölgesi TARIM VE HAYVANCILIK

Yükselti ve engebeli yer şekilleri sebebiyle tarım alanları azdır Tarım en fazla güneydeki buhran ovalarında yapılır Bölgede en çok arpa ve buğday yetiştirilir Bitlis, Malatya, Elazığda Şekerpancarı; Iğdırda Pamuk; Malatyada Kayısı (1); yetiştirilir Patates ve lahana diğer ürünlerdir Sıcaklık çok düşük olduğu için sebze üretimine en az elverişli bölgemizdir

Kars ve Bitliste arıcılık yapılır Türkiye bal üretiminin % 20si buradan sağlanır

Bölgede tarım alanları az çayır ve meralar artı olduğu için hayvancılık en manâlı faaliyettir Yüksek yerlerde büyükbaş, bunalım ovalarda küçükbaş hayvancılık yaygındır Alan halkının % 80i tarım ve hayvancılıkla uğraşır

Doğu Anadolu Bölgesi YER ALTI ZENGİNLİKLERİ

Demir: SivasDivriği, MalatyaHekimhan ve Hasançelebi ; Krom: DiyarbakırErgani, ElazığGulemanAlacakaya ; Bakır: ElazığMaden; MalatyaPötürge ; Kalay: Elazığ ve çevresinde; KurşunÇinko: ElazığKeban, MalatyaDarende; Oltu Taşı: ErzurumOltu ; Linyit: KMaraşAfşinElbistan; ErzurumAşkale; Barit: Muş, KMaraşElbistan; Asbest (Asbest): Erzincanİliç; Kayatuzu: KarsKağızman, Erzurum,Ağrı,Iğdır;

Doğu Anadolu Bölgesi ENDÜSTRİSİ

Fazla gelişmemiştir Olanlarda tarıma dayanır Bir çok ilde et kombinaları vardır Et üretimimizin % 25i bu bölgeden sağlanırMalatya ve Bitliste sigara, Elazığda gübre, Erzurum ve Malatyada cilt sanayisi bulunmaktadır Bir fazla ilde şeker ve çimento fabrikası da bulunmaktadır Malatya ve Erzincanda dokuma ve iplik fabrikası vardır Kebanda simli kurşun işletmeleri, Divriğinde DemirÇelik Fabrikası, Elazığda FerroKrom Fabrikası vardır

Kahramanmaraşta Afşin, Elbistan ve Sivas Kangalda termik santral bulunmaktadır

Doğu Anadolu Bölgesi NÜFUS VE YERLEŞME

Nüfusu 2000 sayımına tarafından 61 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2ye 37 kişidir Bu Türkiye ortalamasının çok altındadır (Türkiye ortalaması Km2ye 83 birey) Aşırılık bakımında en az bölgedir

Yani nüfusu en seyrek bölgemizdir Nüfus çökme ovalarında toplanmıştır Toplu yerleşme görülürNüfusun % 48i kırsal kesimde yaşar ve tarım ve hayvancılıkla uğraşır Nüfus çoğalma hızı %o 14 ile Karadenizden daha sonra asgari bölgedir (Türkiye ortalaması %o 1834) Sanayisi fazla eksik olduğu için Karadeniz Bölgesinden daha sonra en fazla göç veren bölgemizdir Malatya, Erzurum ve Elazığ en kalabalık illeridir

Doğu Anadolu Bölgesinin TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI

Bölgenin sanayisi ve tarımı geridir Ekonomimize katkısı daha çok hayvancılık alanındadır Hayvan ürünlerinin ekonomimize katkısı % 25tir

Doğu Anadolu Bölgesinin TARİHİ ÖNEMİ

Erzurum Kongresi bu bölgede yapılmıştır *