Diyet ve Egzersiz

Beslenme Yetersizliği Hastalıkları

KANSIZLIK (Demir yetersizliği) Demir yetersizliğine bağlı :

Besinlerle vucuda alınan demir mineralinin yetersiz alımına bağlı olarak kanda demirin (hemoglobinin) duşuk olmasıdır Kimlerde sık gorulur?

Doğurganlık cağındaki kadınlarda

Bebek ve cocuklarda Neden Gorulur?

Beslenmede demir mineralinin yetersiz alınması:

Demir yonunden zengin besinlerin tuketilmemesi sonucu oluşur

Demirin vucutta iyi kullanılmaması:Bitkisel kaynaklı besinlerde bulunan demirin vucutta kullanımı daha duşuktur Bu nedenle C vitamini kaynağı besinlerle (Turuncgiller, yeşil yapraklı sebzeler, domates vb) birlikte tuketilmelidir

Demir ihtiyacının artması

Kan kaybı (kanama, parazitler vb)


Belirtileri Nelerdir?

Yorgunluk, halsizlik, baş donmesi

Nefes almada gucluk

Bulanık gorme, uykusuzluk, titreme, iştahsızlık

Deride, goz kapaklarının ic kısmında, avucta solukluk

Carpıntı Bacaklarda odem (parmakla basınca iz kalır)

Kaşık tırnak

Toprak yeme Oluşan Sağlık Sorunları


Bebek ve Cocuklarda

buyume etkilenir

okul başarısı azalır

fiziksel aktivite azalır hastalıklar sık gorulur


Gebelerde

anne olumlerine neden olur

bebek olumleri artar

duşuk doğum ağırlıklı bebek doğar

hastalıklar sık gorulur


Yetişkinlerde

işgucu azalır, yorgunluk gorulur

hastalıklar sık gorulur


Onlenmesi

Demir yonunden zengin kaynakların tuketilmesi gerekir Et, tavuk, balık, karaciğer, yumurta, kurubaklagiller, tahıllar, yeşil yapraklı sebzeler, pekmez, tahin demir icerir

Kurubaklagil ve tahıl yemekleri C vitamini ile birlikte tuketilmelidir

C vitamini yonunden zengin turuncgiller, yeşil yapraklı sebzeler, karnabahar, lahana, patates, domates, yeşil biber gibi besinler her oğun yemeklerle birlikte tuketilmelidir

Kansız olan gebelerin demir ilacları kullanması onerilir

Demirin vucutta kullanımını engelleyen cay ve kahve yemeklerle birlikte tuketilmemelidir Oğun aralarında, acık ve limonla birlikte tuketilmesi uygundur

Ekmek, diğer unlu besinler (borek ve corekler) mayalandırılarak tuketilmelidir

Kişisel temizlik kurallarına uyulmalıdır


İYOT YETERSİZLİĞİ HASTALIKLARI


İyot nedir?

İyot yaşam icin buyuk onem taşıyan bir mineraldir Tiroid hormonlarının yapımını sağlar İyot vucuda yeterli iyot iceren toprakta yetişen besinler, su ve deniz urunlerinden sağlanır İyot neden onemlidir?

Normal buyume ve gelişme

Beyin ve sinir sisteminin normal calışması

Vucut ısısı ve enerjisinin duzenlenmesi icin tiroid hormonlarının yapımı icin gereklidir Tiroid hormonu Tiroid hormonu, boyunda tiroid bezinde yapılır İyot vucuda yeterli alınmazsa tiroid bezi cok calışır ve buyur Bu duruma guatr denir Oluşan sağlık sorunları


Bebek ve Cocuklarda

Buyume geriliği

Zeka geriliği

Cucelik gorulur


Gebelerde

Duşuk ve olu doğum gorulur

*Guatr her yaşta gorulebilir İyot yetersizliğine bağlı hastalık sorunları İYOTLU TUZ kullanmakla onlenir İyotlu tuz kullanımı

Zeka geriliğini onler

Guatrı tedavi edemez, guatr oluşmasını ve ilerlemesini onler

İyotlu tuz serin, kuru ve guneş gormeyen yerde saklanmalıdır PROTEİN – ENERJİ YETERSİZLİĞİ Neden gorulur? Buyume ve gelişme icin gerekli olan enerji protein, karbonhidrat, vitamin ve minerallerin yeterince alınmamasına bağlı olarak gelişen bir hastalıktır Oluşan sağlık sorunları

Cocuk olumlerinin başlıca nedenidir

Ateşli hastalıklar sık gorulur

İshal oluşur İştah azalır, az besin tuketilir Bu durum hastalıkların ağır seyretmesine neden olur

Buyume ve gelişmeyi onler, cocuğun boyu kısa kalır, ağırlığı yaşına gore duşuktur

Tedavi edilemezse zeka gelişimi bozulur


Onlenmesi

Anne sutu 46 ay tek başına verilmelidir

Buyume izlenmeli, doğru ek besinlere zamanında başlanmalıdır

Cocuk hastalıklardan korunmalı, aşıları duzenli yapılmalıdır

Temizlik kurallarına uyulmalıdır

RAŞİTİZM (kemik hastalığı) Raşitizm:

Vitamin D yetersizliği sonucu gorulen bir hastalıktır D vitamini yeterince vucuda alınmadığından kemikleşme bozulur ve kalsiyumdan yeterince yararlanılamaz


Kimlerde sık gorulur?

Bebek ve cocuklarda Neden Gorulur?

Cocuğun yeterli D vitamini alamaması

Cocuğun guneşe cıkarılmaması

Annenin guneşten yararlanmaması

Annenin gebelik doneminde yetersiz beslenmesi Belirtileri Nelerdir?

Doğumda bebekte kasılma

Huzursuzluk

Baş terlemesi, başın surekli sağa ve sola cevrilmesi

Kabızlık

Elbilek genişliği (ağrısız ve 6 aydan sonra)

Kaburgalarda yuvarlak cıkıntılar (tesbih tanesi gibi)

Bıngıldakların kapanmaması (18 aydan sonra)

Kafa kemiklerinde yumuşama ve eğrilme (baş alın ve yanlarında cıkıntı)

Gec oturma ve yurume

Bacaklarda eğrilik

Goğus kemiklerinde bozukluk (goğus ice veya one doğru cıkar)

Kamburluk, bel kemiğinde eğrilik Raşitizmin Onlenmesi

Cocuğun her gun kalsiyum iceren besinler tuketilmesi sağlanmalıdır Kalsiyumun en iyi kaynağı sut ve urunleridir (yoğurt, peynir, cokelek vb)Pekmez de iyi bir kalsiyum kaynağıdır

Cocuk her gun guneşe cıkarılmalıdır D vitamininin en iyi kaynağı guneştir Besinlerde D vitamini yeterli miktarda bulunmaz

Guneşlenme cam arkasından olmamalıdır

Guneşin az olduğu sonbahar ve kış aylarında yeni doğan bebeğe ek D vitamini, ihtiyacı kadar verilmelidir AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI

Sağlıklı beslenmemiz icin gereklidir

Guzel gorunmek ve guzel konuşmak icin gereklidir


Diş Curukleri Nasıl Oluşur?

Dişler iyi temizlenmez ise uzerlerinde besin artıkları ve mikroplar birikir

Mikroplar besin artıklarını ve şekerleri kullanıp, dişleri eriten asit oluştururlar

Mikropların oluşturduğu asitler ile dişlerde curuk oluşur


Diş curukleri ve diş eti hastalıkları nasıl onlenir?

Yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir Sut ve urunlerinin tuketimi yeterli olmalıdır

Şeker, yemek aralarında değil yemekle birlikte az tuketilmelidir Fazla şeker ve şekerli besinlerin tuketiminden sakınılmalıdır

Anne sutu 46 ay sure ile tek başına verilmelidir

Dişler duzenli olarak florlu diş macunları ile fırcalanmalıdır

Cocuklarda flor uygulaması yapılabilir

Posa iceren besinler (elma, havuc vb ) tuketilmeli ve besinler iyi ciğnenmelidir

Şeker icermeyen cikletlerin yemek sonrası ciğnenmesinin olumlu etkileri vardır

Dişler belirli sıklıkla kontrol ettirilmelidir

Yemek sonrası dişler fırcalanarak temizlenmelidir


OSTEOPOROZ Osteoporoz:

Kemiklerden kalsiyum kaybının artması sonucunda kemiklerin kolaylıkla kırılabilir hale gelmesidir Kemiklerin mineral iceriği ve yoğunluğu azalır


Kimlerde Sık Gorulur?

Menapoza girmiş kadınlarda

Yaşlılarda

Fiziksel aktivitesi az olan kişilerde

Yatağa bağımlı hastalarda


Belirtileri Nelerdir?

Bel kemiğinde ve bacaklarda eğrilikler

Kolaylıkla oluşan kemik kırıkları Kırıklar sıklıkla kalca kemiğinde, el bileğinde ve bel kemiğinde gorulur


Oneriler

Cocukluk cağında kalsiyumdan zengin besinlerin tuketilmesi ve spor yapması yetişkinlik cağında osteoporozdan korunmayı sağlar

Guneş ışınlarından uygun şekilde ve duzenli olarak yararlanılmalıdır

Aşırı tuz ve tuzlu besinler tuketilmemelidir, sofrada tuz kullanılmamalıdır

Aşırı yağlı ve şekerli besinler tuketilmemelidir

Sigara ve alkolden sakınılmalıdır

Fiziksel aktivite arttırılmalıdır Haftada en az 23 kez 45 dakika yurunmelidir

Sut ve urunleri her gun en az 2 porsiyon tuketilmelidir(İki su bardağı sut veya yoğurt, 2 kibrit kutusu peynir bir porsiyondur)

Menapoz doneminde beden kitle indeksinin (ağırlıkboy m2) 2627 arasında olması osteoporoza karşı koruyucudur Aşırı zayıflıktan kacınılmalıdır Kalsiyumun en iyi kaynağı: Sut ve sut urunleridir Yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, pekmez de kalsiyumdan zengin kaynaklardır