Diyabet hastalarında ağız ve diş sağlığı; nelere dikkat etmeliyiz?

Diyabetlilerde ortaya çıkabilecek ağız ve diş sorunları nelerdir?

Denetimsiz diyabet, kalp, böbrek ve göz üzere organların yanı sıra ağız-diş sıhhatini da olumsuz istikamette tesirler.

Diyabetlilerde görülebilen ağız ve diş meseleleri şunlardır:

Dişeti marazları

Diş çürükleri

Ağız kuruluğu

Ağız içinde mantar infeksiyonları, pamukçuk

1. Yüksek kan şekeri seviyesi kan damarlarında kalınlaşmaya ve tıkanmaya neden olduğundan kanın oksijen taşıma kapasitesi azaldığı için dokuların beslenmesi olumsuz cihette etkilenir. Bu durum dişetlerinin iltihaplanmaya karşı direncini düşürür.Dişeti iltihabı, dişetlerinin dişlerden ayrılmasına neden olur. Devir içinde diş ile dişeti arasında oluşan küçük cepler yeni bakteri odaklarının gelişmesini sağlar ve hadise diş kayıplarına kadar ilerler. Bu süreç yaşanırken hasta ağrı ve dişlerde sallanmanın yanı sıra, dişetlerinde kanama ve ağızda aseton kokusu hisseder. Birebir vakitte ağız içindeki infeksiyonlar şeker denetimini de güçleştirir ve hadise bir kısır döngü halini alır. İlerlemiş bir dişeti iltihabı ama cerrahi müdahale ile güzelleşebilir.

2. Münhasıran kan şekeri denetimsiz seyreden şeker hastalarında diyabetlilerde tükrükteki yüksek şeker seviyesi bakterileri davet eder ve kolaylıkla çürükler ortaya çıkar.Diş çürükleri daha çok koyu renklenmelerle birlikte görülen oyuklar olarak algılanmaktadır. Önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen yerkürede diş çürüğü deneyimi yaşamayan çok az insan vardır.

3. Ağız kuruluğu, diyabetli hastalarda tükrük salgısının yoğunlaşması ve ölçüsünün azalması nedeni ile tükürüğün dişleri yıkayıcı, çiğnemeyi kolaylaştırıcı tesirinin kaybolmasıdır. Tükürük azlığı besinlerin diş yüzeyine yapışıp plak gelişmesine ve daha sonra da diş taşlarının oluşmasına yol açabilir. Ağız kuruluğu hastanın ağrı hissetmesine, yaraların güzelleşmesinin gecikmesine ve iltihaplanmanın artmasına ve bunların sonucunda diş kayıplarına kadar gidebilir. Ağız kuruluğunun önüne geçilemiyor ise sık sık ağız çalkalanmalı yahut diş tabibinin tavsiye edeceği yapay tükürük preparatları kullanılabilir.

4. Diyabetli hastalar tükürüklerindeki şeker nedeniyle ağızda mantar enfeksiyonlarına açıktır. Bu sorunun, dudakların birleşim alanında çatlak ve kızarıklıklar halinde kendini muayyen eder. Sigara tasarrufu ve protezlerin gece ağızdan çıkarılmaması mantar gelişimini hızlandırabilir. Ağızda mantar enfeksiyonunun tedavisinde ilaçlardan faydalanılır,. Protezlerin paklığına dikkat edilmeli ve geceleri de kesinlikle çıkarılmalıdır. sigara kullanılmamalıdır

Diyabetlilerde diş ve dişeti meseleleri nasıl önlenebilir?

Dişeti marazları önlenmesi için herşeyden evvel güzel bir şeker denetiminin sağlanması ve nizamlı ağız bakımı gereklidir

1. Dişler günde en az 2defa, 2 dakika fırçalanmalı. Şeker hastalarında ara öğünlerin de bulunması nedeniyle fırçalamasayısının artışı gerekebilir. yumuşak fırça kullanılmalı. Lisanın üzeri de fırçalanmalı.

2. Diş aralarındaki bakterileri uzaklaştırmak için günde en az bir kez diş ipi kullanılmalı. Süreç sonrası ağız su ile çalkalanmalı Diş ipi, dişler arasına yerleştirilirken dişetine ziyade bastırılmamalı.

3. Yaygın çürüğü ve dişeti sıkıntıları olan hastalarda fluoridli ve klorheksidinli gargaralarkullanılmalı.

4. Ağız sıhhatini korumak için diş fırçalamak ve diş ipi kullanmanın yanı sıra her altı ayda bir kesinlikle dişhekimi denetiminden geçilmek gereklidir.

Diabet diş ve dişeti tedavilerine bir ket oluşturur mu?

diyabetin kendisi ve insülin tasarrufu, ağız içi müdahaleler için mutlaka bir köstek ya da tehlike oluşturmaz. Benzeri formda, diyabetliler şayet gerekiyorsa antibiotik tedavisini de rahatlıkla uygulayabilirler.

Lakin diabetli hastalar dişhekimine gitmeden bir gün evvel kesinlikle açlık kan şeker seviyelerini ölçtürmeli ve bu bilgiyi dişhekimine bildirmeli. Kan şeker seviyeleriyle ilgili sorulara da akıllıca cevaplar vermeli. Unutmayınki, denetimsiz diabette ve yüksek kan şeker seviyesinde yara güzelleşmesi gecikir, iltihaplanmalar şiddetlenir. Rastgele bir cerrahi müdahaleden evvel hastanın kan şeker seviyesinin 180 mg / dl'nin altında olması istenir. Kan şeker seviyesinin 180 mg / dl'nin üzerinde olduğu hastalarda lakin acil enfeksiyon müdahaleleri yapılabilir, zira enfeksiyon kan şekerini daha da yükseltir.

Ağızda cerrahi bir teşebbüs sonrası 24-48 saat ilaç tedavisi sürdürülmelidir.

Ağızda bir sorun ya da çok sayıda çürük dişler mevcutsa bu durumun enfeksiyon odağı yaratarak kan şekerini yükseltebileceğine dikkat edilmeli ve dertlerle vakit geçirmeksizin uğraş edilmelidir.

Diş ve dişeti tedavisi hastalarda gerilim yaratan bir olgudur. Bu nedenle operasyon öncesi ve sonrasında ağrı kesici ve sakinleştiriciler yararlı olabilir.

Bu tip hastaların sabah erken saatlerde süreçlerini lokal anestezi altında yaptırmaları değerlidir. Yapılan tedavi, hastanın beslenme sistemini ve ilaç tasarruf saatlerini aksatmamalı. Kimi geniş cerrahi müdahalelerde hastanın doktoru ile görüşülerek hem beslenmede hem de ilaçların dozunda değişiklik yapılabilir.Eğer gerekli ise umumî anestezi altında da diş tedavisi yapılabilir.

Şayet aşağıdaki durumlardan rastgele biriyle karşılaştıysanız

Fırçalama yahut yemek esnasında ortaya çıkan dişeti kanamaları

Dişetinde kızarıklık, ağrı, hassasiyet, şişlik

Dişetlerinde çekilmeler

Diş taşları

Dişlerde hassasiyet

Dişlerde konum değişiklikleri ve sallanmalar

Ağızda istenilmeyen koku ve tad

Diş çürükler