Diş yaşının değerlendirilmesi

Diş yaşının kıymetlendirilmesi, ortodontik tedavi zamanlamasının belirlenmesinde değer taşır. Muayyen küme dişlerin anlaşılan vakitlerde sürmeleri beklenir ama bu durum lokal faktörler sebebiyle erken yahut geç gerçekleşebilir. 11-12 yaşlarındaki bir evlatta yalnızca 4 tane 1. Daimi büyük azı dişin ve ön kesici dişlerin sürmüş olduğu gözlenebilir. Bu durumda değişmesi gereken 12 tane süt dişini çabucak çekmeden evvel radyografik inceleme yapılmalıdır. Bu incelemede sürmemiş daimi kanin ve premolar dişlerin kök gelişimlerinin birçok tamamlandığı gözlenirse, bu bize diş yaşının kronolojik yaşla koordinasyonlu olduğunu gösterir. Bu durumda süt dişlerinin çekilmesi mahallinde olacaktır. Şayet radyografik incelemede daimi diş kök gelişiminin az olduğu gözlenirse evladın gelişimi olağan olsa bile diş yaşının 3 yaş arttan geldiği düşünülür. Bu durumda süt dişlerinin çekilmesi yanlış olacaktır.

Diş yaşı yalnızca tek dişe nazaran kıymetlendirilmez. Panoramik sinema değerlendirilirken diş gelişiminin incelenmesinde çeşitli kriterler kullanılmalıdır. Daimi bir dişin kök gelişimi sürmesinden ortalama 2.5-3 yıl sonra tamamlanır. Bu da bize, 9 yaşında alt keserlerin kök gelişimlerinin tamamlanacağını gösterir. Bunu 4 adet daimi 1. Büyük azı takip eder. 9.5 yaşlarında alt yan kesiciler kök gelişimini tamamlarken 10 ve 11 yaşlarında sırasıyla üst ön kesiciler ve yan kesiciler kök gelişimini tamamlayacaktır. Buna nazaran şayet alt ön dişlerin kök gelişimi tamamlandıysa hastanın en azından diş yaşı olarak 9 yaşında olduğunu öngörebiliriz. Daha sonra sırasıyla daimi 1. büyük azıların (9-9.5 yaş), alt yan kesicilerin (9.5 yaş), üst ön kesicilerin (10 yaş), üst yan kesicilerin (11 yaş), alt köpek dişlerinin ve 1. küçük azıların (12-13 yaş), üst 1. küçük azıların (13-14 yaş), üst 2. küçük azıların ve üst köpek dişlerinin (14-15 yaş) ve 2. azıların (15 yaş) kök kapanması incelenir.