D'Hondt Sistemi Nedir, Ne İşe Yarar? D'Hondt Sistemi Nasıl Çalışır?

D'Hondt sistemi yeni kanun teklifinin akabinde yine gündeme geldi. Siyasi partiler ve seçim kanununda değişiklik yapılmasını öngören kanun teklifinde ‘D’Hondt sistemi’ sıklıkla yer alıyor. Bugün Meclis Başkanlığı’na sunulan teklif yasalaşırsa ittifakı oluşturan partilerin çıkaracağı milletvekili sayısı ‘D’Hondt sistemi’yle belirlenecek. Pekala, D'Hondt sistemi nedir? D'Hondt sistemi nasıl çalışır? İşte merak edilenler...


D'Hont Sistemi Nedir?



Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D'Hondt tarafından 1878'de tasarlanmış izafî temsil sistemidir. Türkiye’de 1961’den bu yana –1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi orta seçimi dışında– bütün milletvekili genel ve orta seçimlerinde d’Hondt sistemi uygulanmıştır; günümüzde de yürürlükte olan sistem budur.

Tüm siyasi partilerin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e bölünür ve o seçim etrafının çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya dek kelam konusu süreç sürdürülür.

D'Hont Özelliği Nedir?



Sistem sayesinde, bir siyasi parti bir seçim bölgesinde bir milletvekili çıkardığında oyları ikiye, iki milletvekili çıkardığında oyları üçe, üç milletvekili çıkardığında oyları dörde, dört milletvekilindeyse toplam oyları beşe bölünüyor.

Sistem bu sayede yüksek oy alan partilere daha fazla vekil çıkarma imkanı verirken, küçük partilerin vekil çıkarmasının da önüne geçiyor.

Tüm Partilerin Oylarının Toplamı 1'e, 2'ye, 3'e, 4'e Bölünüp Bu Süreç Devam Ettirilirken;



Elde edilen hisseler, parti farkı gözetmeksizin, büyükten küçüğe hakikat sıralanır. Milletvekillikleri bu sıralamaya nazaran partilere tahsis edilir.

Bir siyasi parti birinci milletvekilini çıkardığında toplam oyları ikiye, ikinci milletvekili çıkardığında toplam oyları üçe, üç milletvekili çıkardığında toplam oyları dörde, dört milletvekili çıkardığında toplam oyları beşe bölünür ve tekrar hesaplamaya katılır. Sistem bu biçimde sürer.