Çocuklarda Görgü Kuralları

Çocuğa görgü kurallarını aydınlatmak
7 8 Yaş Dönemi ve Görgü Kuralları

78 yaş dönemi çocuklar için oldukça önemlidir, bu dönemde çocuk sosyal benliğini keşfeder
Bu yaş çocukları fazla hareketlidir, büyük adale gelişimi küçük adale gelişimine oranla daha iyidir Kendilerine verdikleri değerinde ve başkalarını etkileme açısından maddi yetenekler daha çok siklet kazanır Bu dönemde çocuk okula başlamasıyla bir çok arkadaş edinir Artık dost seçimlerinde daha itinalı olmaya başlar Okula düzen sürecinde arkadaşlarının rolü büyüktür Okulda arkadaşlık ilişkileri iyi gidiyorsa okulu oldukça severler Ama ilişkilerinde zıt dışarı giden bir şeyler varsa okula gitmek istemeyebilirler ya da gönülsüz giderler Ufak grup oyunlarını severler, oysa bu devrede ahlaki gelişim yönünden kuralları belli ve değişmeyen olarak algıladıkları için grup oyunlarında kuralların değiştirilmesine tepki verirler Kuralların ya bozulmaması veya yalnızca kendileri kadar değiştirilmesi gibi değişmez düşünceleri vardır


Bu dönemde arkadaşlık ilişkilerine fazla yoğun lakin etkisi kısa süren anlamlar yüklerler Arkadaş ilişkilerinde kavgalar, münakaşalar çok olur Erkek çocukların fiziki saldırganlığı, kız çocukların ise sözel saldırganlığı daha fazla yeğlediği görülür Bu yaş dönemindeki çocuk arkadaş ilişkilerinde eleştirilere ve saldırganca tutumlara karşıda çok hassastır, kendisini kolayca üretken ya da yetersiz olarak hissedebilir Böyle durumlarda öğretmenin mümkün olduğunca destekleyici olması, gerekli gördüğü yerlerde görgü kurallarını hatırlatıp uyarılarda bulunması gerekir Öğretmenin çocukların yaptığı eleştirilerin rencide edici olmaması gerektiğiyle ilgili konuşmalar yapması, sorunların saldırganca bir tavır takınarak değil konuşularak çözülmesi gerektiğini belirtmesi epeyce yardımcı olacaktır Benzer şekilde konut ortamında da yakın aile üyeleri gerekli gördüğü durumlarda çocuk için motive edici davranışlarda bulunmalı, görgü kurallarını hatırlatmalıdır Bu yaştaki çocuklar konuşmaya çok meraklıdırlar Bu yaş çocuklarını sınıfta öğretmenin, evde anne babanın çoğu kez sıraları geldiğinde konuşmaları ve sıralarını beklemeleri konusunda uyarması gerekir Bu yaş çocukları şikayet etmeyi de fazla severler Bu onların ahlaki gelişim kurallarını katı bir biçimde algılamalarından ve davranışın arkasındaki niyeti henüz dikkate alamamalarından kaynaklıdır


Tüm bu bahsettiklerimiz; çocuğun ben kimim, etrafımdaki bireyler kimdir,benimle onlar arasındaki uzaklık nedir sorularına yanıt bulmaya çalışmasının sonucu olarak olarak yaşanmaktadır Başka bir deyişle çocuk bu dönemde toplum içindeki yerini anlamaya çalışmaktadır Bu dönemde ailenin çocuğunu iyi değerlendirmesi ve çocuğunun karşılaşabileceği mümkün durumlarda yerinde yönlendirmeler yapabilmesi fazla önemlidir Çocuk okula başlamasıyla kendini derslik, arkadaş ve oyun ortamı içinde bulur Katıldığı bu yeni sosyal ortamlar onu grup faaliyetlerine katılmaya, arkadaşlarıyla iletişim kurmaya yönlendirir Bu evrede esas görgü kurallarını öğrenerek artan çocuklar içinde bulundukları bu yeni sosyal ortamda daha tez onaylama alır ve kabul görürler Onay gören çocuğun aidiyet duygusu artar, özgüven duygusu gelişir, sosyalleşme sürecinde çocuğun girişken olmasına tezgâhtar olur Görgü kurallarının esas eğitimi ilk olarak ailede başlar Çocuklar uygulamalı örnekleri dikkate alırlar ve taklit ederler, sözlü uyarıları fazla pozitif dikkate almazlar Örneğin çocuğunuzdan bir şey istediğinizde emretmeyin ricada bulunun teşekkür ederim, lütfen gibi ifadeleri çocuğunuzla konuşurken de dilinizden düşürmeyin Çocuğunuza beklentilerinizi dile getirirken neleri yapmamalarını yok, neleri yapmalarını istediğinizi söyleyin ve iyi davranışlarını övün Adap kurallarının öğrenilmesinde anne babaların aralarındaki uyumda çok önemlidir Anne babaların konulan kuralları tek taraflı olarak bozmamaları gerekir Ailede alınan ilk eğitim açık havada toplum içinde uygulanması gereken adap kuralları da öğrenilmelidir Toplum içinde uygulanması gereken kurallara örnek olarak şunları verebiliriz; sokağa çöp atmamak, çevreyi kirletmemek, insanlara saygılı faydalanmak, arkadaş ilişkilerinde paylaşımcı ve uyumlu edinmek Daha öncede belirttiğimiz gibi çocuğun bu davranışları öğrenebilmesi için, çocuğun model aldığı yakın aile üyelerinin de bu kuralları uyguluyor olması gerekir Eğer aile üyeleri bu kuralları uygulamazsa çocuk bu davranışları içselleştiremediği için benimseyemeyecektir İnsanlara saygı duyan, vicdan sahibi , kendisi ile barışık, duygularını yoklama edebilen, kendini ifade edebilen çocuklar oysa sağlıklı irtibat var olduğu ailelerde yetişebilirler Görgü kurallarının öğrenilmesi için çocukların desteklenmeye ve pratik yapmaya ihtiyaçları vardır Adap kuralları baş başa ağırbaşlı bir ortamda öğretilmelidir Sosyal bir ortamda ise çocuğun yaptığı davranıştan nedeniyle uyarılması gerekiyorsa, bu çocuğu nazikçe bir kenara alarak utandırmadan yapılmalıdır

Psikolog Nur Eranlı *