Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Ellen Galinsky, "Gelişen Zihin" isimli kitabında 21. yüzyılda her çocuğun sahip olması gereken 7 temel ömür maharetinden biri olarak tespit ettiği "bağlantı kurma" marifetini, bilgileri sınıflandırmanın yanı sıra, bir şeyin öbür bir şeyi nasıl temsil ettiğini yahut simgelediğini anlamayı da içeren bir süreç olarak tanımlar.
İlişki kurma mahareti şunları kapsar:
-Aynı yahut emsal olanları anlamak
-Farklı olanı anlamak
-Bir şeyin diğer bir şeyle nasıl irtibatlı olduğunu anlamak
-Otomatik yanıtı engelleyerek, yansıtıcı düşünmek ve muhtemel ilişkileri keşfetmek. Çocuk doğduğu andan itibaren edindiği bilgi ve temsiller ortasında temaslar kurarak bilgi ve yetilerini genişletir. Daha sonraki yaşlardaki birçok yetkinlik ve marifet, çocuğun geliştirmeye başladığı sayı, yer, vakit, çokluk üzere temsiller ortasında yaratıcı ilişkiler kurabilmesine bağlıdır. Bu manada irtibatlar kurabilmek, otomatik reaksiyon vermektense beynin yürütücü fonksiyonlarını devreye sokmayı ve halihazırdaki bilinenler ve olgular üzerine yaratıcı düşünmeyi gerektirir. Aslına bakarsanız, çocuğunuzun ileride memnun ve kendi potansiyelini gerçekleştiren yetişkinler olmasını bütün ebeveynler isterler. "Bağlantı kurma" marifetinin çocuklarda gelişimini destekleyerek temelleri sağlam atabilirsiniz.
Çocuklarda İrtibat Kurma Hünerini Nasıl Desteklersiniz?
"Bebekler dünyayı ve etraflarındaki bireyleri anlamada derinden yönlendirilir ve tutkuludur. Bir bebeğin özü dünyaya bağlanmaktır."
-Karen Wynn, Yale Üniversitesi
1. İlişkileri eğlenceli halde ve oyunla görmeleri için çocuklara birçok fırsat sunun. Öğrenme süreçlerini çocuğun ilgi ve heveslerini nazaran düzenlediğinizde öğrenme en derin seviyede gerçekleşir. Bu sebeple, çocuğun ilgili olduğu obje ve temaları gündelik rutinlerinize katarak işe başlayabilirsiniz. Ellen Galinsky, kitabında kendi çocuğu muhteşem kahramanlara ilgili olduğu için ona geçmişteki şövalyeleri tanıttıklarını söyler ve böylelikle onlar hakkında kanılar yürütüp oyunlar oynadığı bir süreç yaşamasını sağladıklarını müellif.
2. Yanlışlar yapmanın sorun olmadığını hatta öğrenmenin bir kesimi olduğunu kabul edin. Yanılgı yapmak öğrenme sürecinin olağan ve gerekli bir modülüdür. Denemeler sonucu ve yanlışlar yaparak gerçek olana ulaşırız. Kusur yapmanın son derece olağan olduğunu kabul etmek, çocuğunuzu yanılgıları konusunda yargılamadan şefkatle karşılamanız konusunda sizi cesaretlendirir. Yanlışlar yaparak doğruyu bulmaya çalışan çocuğun eforunu ve emeğini onure etmek ve kutlamak çocuğa öğrenme aşkını yitirmemesi ve denemeye devam etmesi konusunda cüret verir. Tıpkı birinci adımlarını atmaya çalışan bir çocuğu cesaretlendirdiğiniz ve gözünüzden yansıyan ışık ve gülen yüzünüzle gösterdiği efordan keyifli olduğunuzu bebeğinize gösterdiğiniz üzere.
3. Bir obje algısı geliştirin. Objelerin nasıl işlediği konusunda birçok deneyim sunun. Objeler üzerinde çalışması, denemeler yapması ve bu objeleri manipüle ederek sonucuna şahitlik etmesi için çocuğa müsaade verin. Bu toprağa dokunup, toprağı şekillendirmesi ve güneşe bırakması, sonrasında kuruyup bir toprak çanağa dönüşüp dönüşmeyeceğini görmesi olabilir yahut su dolu bir kovaya çeşitli objeler koyup çıkarmasına müsaade vererek suyun içine batan yahut suyun üstünde duran objeleri şahsen gözlemlemesi olabilir. Kilit
nokta şu ki, çocuğun ilgi ve yönelimlerini takip etmeyi unutmayın. Zira en derin öğrenme, çocuğun ilgi ve tutkuları üzerine inşa edilen öğrenmedir.
4. Çocuklara keşfetme ve mış üzere oyun oynamaları için birçok fırsat vererek obje, yer ve sayı algısını geliştirin. "Patron" üzere değil "rehber" üzere katılarak ilgilerini geliştirin. Ebeveynlerin çocuğun oyununa katılmaları son derece değerlidir. Fakat bir işveren üzere değil, öngörüsü ve bilgeliği olan bir rehber üzere. Çocuğun ilgilerini ve yönlendirmelerini takip ederek, çocuğun yönlendirdiği hususlar hakkında konuşarak onu desteklemek mümkün. Böylelikle çocuğunuz oyun oynarken, kendi yönelimleri doğrultusunda ve sizin istekli rehberliğinizde farklı obje ve temsillerin ortasında kontaklar kurma maharetini de geliştirecektir.
5. Yeri tanımlamak için sözler kullanın.
Küçük çocuklarla oynarken mekansal kavramları kolay seviyede kullanmak son derece yararlıdır. Böylelikle yerde oynanan oyunlar esnasında çocuk hem yeri tecrübeler hem de yere ait tecrübelerini sözlere dönüştürmeyi öğrenir. Daha karmaşık kavram ve betimleyici bir lisan kullanma marifetinin temellerini atmış olursunuz. Bir kartonun içine giren küçük çocuğu öne geriye sürüklerken taraf aldığı harekete nazaran mekansal kavramlar kullanmak buna örnek olarak verilebilir.
6. Yerlerde çocukların yollarını bulmalarını içeren oyunlar oynayın.
Yer algısı farklı kavramlar ve özellikler ortasında temas kurma marifeti açısından hayli kıymetlidir. Bu sebeple, yer algısını destekleyecek oyunlar oynayarak bu beceriyi destekleyebilirsiniz. Saklambaç en bilinen oyunlardan biri olarak yer algısını desteklemekte sık sık başvurabileceğiniz bir oyun olabilir. Bunun yanında yerleri krokileştirme oyunları, obje saklayıp harita ile bulmaya çalıştığınız hazine avcılığı temalı oyunları da yer algısını geliştirmek üzere günlük oyun repertuarınıza ekleyebilirsiniz.
7. Birçok farklı formda ölçüler hakkında konuşun.
Bunu gündelik hayatta matematik lisanını kullanmak olarak açıklayabiliriz. Çokluk ve ölçü belirten kavramlar ve bu Kavramlara eşlik eden somut şeyler çocuğun matematiksel algısını geliştirerek "bağlantı kurma" marifetini dayanaklar. Üç kurabiyeden kelam ettiğinizde açık olan üç parmağınız onun matematiksel algısını çok istikametli olarak desteklemenin manasına gelir. Şimdi küçük bir çocuğa "3 gün sonra tekrar geleceğiz" demektense "3 gün sonra tekrar geleceğiz. Yani güneş 3 kez doğduktan sonra, biz 3 gece daha yatıp kalktıktan sonra buraya tekrar geleceğiz" demek ve bu esnada 3 parmağı açık tutmak çok daha gelişime uygun ve açıklayıcıdır. Hatta ölçüsü anlaması konusunda somut, gözlemlenebilir sözlere başvurduktan sonra daha da somutlaştırabilir; her sabah belirlenen bir panoya bir güneş sembolü yapıştırabilir, ve 3 güneş olduğunda 3 günün tamamlandığını ve artık gidebileceğinizi söylemek çocuğun ölçü algısını hayli destekleyecektir.
8. Sayma işlerini içeren aile işlerini verin.
Sayı algısını geliştirmek üzere aile içinde ve günlük rutinlerde yapılabilecek birçok şey vardır. Akşam yemeğinde kaç kişi olduğunuz, sofraya kaç tabak konulacağı, alışveriş esnasında alınacak 2 kutu sütü otomobile koyma vazifesini vermek üzere.
9. Çocukların niyetleri hakkında geri bildirim vererek yeni temaslar kurmalarını destekleyin.
Yaşanan durumlarla ilgili sözelleştirmeler yapmak, sözlere dökmek çocuğun olan biteni daha düzgün kavramasını ve farklı obje ve kavramlar ortasında irtibatlar kurmasını sağlar. Örneğin biçim ve renge nazaran kartları gruplama yaptırdığınız bir oyun oynadığınızı farz edin. Bu oyunda çocuktan bilişsel esneklik beklenecek formda, bazen renklere nazaran bazen biçime nazaran sınıflama yapmasını istediğinizi düşünelim. Sınıflama maharetini destekleyen bu oyunda, çocuğa oyun yönergesini verdiğiniz esnada "bu kartta sarı bir çiçek var. Şayet renk oyunu oynuyorsak bu kart sarı otomobille birlikte olacak. Ancak şayet biçim oyunu oynuyorsak bu kart kırmızı çiçekle birlikte olacak" formunda bir geri bildirim vermek çocuğun oyunu daha âlâ anlamasına yardımcı olur.
