Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Çocuklar gözlemlemek, incelemek, denemek, araştırmak; bir öbür sözle, keşfetmek isterler. Bu onların tabiatındaki öğrenme metodudur. Akademik eğitim kelam konusu olduğunda ise bu doğal öğrenme eğiliminden kelam etmek pek de mümkün olmaz. Hareketsiz kalmak, oturmak, beklemek, okumak, dinlemek üzere çocuklar açısından son derece sıkıcı olan aksiyonların bir ortada olması ve sürdürülmesi gereklidir. Tıpkı vakitte, uzun okul saatlerinin üzerine eklenen ödevler, çocuğun çözmesi gereken testler ve yapması beklenen tekrar çalışmaları son derece yorucudur.Bu nedenlerle çocuklar ders çalışmak istemezler.
Bununla birlikte, daima ders çalışmasını söyleyen ebeveyn ya da öğretmen yaklaşımları da, çocukları ders çalışmaktan yeterlice soğutabilir. Çalışmadıkça kızılması, zorlanması, ceza verilmesi çocuğun bu alandaki motivasyonunu büsbütün kaybettirebilir.
Lakin tüm bunlar, çocukların ders çalışma sorumluluğunu almayacakları ya da çalışma alışkanlığı kazanamayacakları manasına gelmez.
İlkokul birinci sınıftan itibaren ders çalışma sorumluluğu verilen çocukların vakitle öğrenmenin tadını aldıkları ve bu alışkanlığı sürdürebildikleri de görülmektedir. Ayrıyeten, küçük yaşlarda çalışma alışkanlığını kazanamamış çocukların da ilerleyen yaşlarda ders çalışma alışkanlığını kazanabildiklerini klinik çalışmalarımda deneyimlemekteyim.
Ders çalışmak istemeyen çocuğunuzunders çalışma sorumluluğunu almasını desteklemeden evvel; çocuğunuzun, günlük hayattaki öteki sorumlulukları alma ve yerine getirmedeki marifetini, okulunu, öğretmenini sevip sevmediğini, akademik etkinliklere motivasyonunun olup olmadığını, dikkat eksikliği ya da öğrenme sorunu yaşayıp yaşamadığını, ders çalışmama davranışının, çocuğunuzun sizinle bağlantısında bir inatlaşmaya dönüşüp dönüşmediğini gözden kaçırmamalısınız.
Üstte kelamı edilen alanlarda bir sorun var ise okul-öğretmen ile işbirliği yapmanız ve bir çocuk ruh sıhhati uzmanı ile işbirliği içinde yol almanız çok daha sağlıklı ve tesirli bir sonuç almanızı sağlar.
Yaş guruplarına nazaran kimi farklılıklar olmakla birlikte, çocuğunuzun ders çalışmasını sağlamak için;
Öncelikle, ders çalışmayı çocuğunuzun günlük etkinliklerinden biri haline getirmeye çalışmalısınız. Örneğin, çocuğunuz nasıl ki kahvaltısını yaklaşık tıpkı saatlerde ve mutfakta yapıyorsa, çizgi sinema izliyorsa, bilgisayar ya da tablet oynuyorsa, piyano çalıyorsa, antremana gidiyorsa ders çalışmasını da günlük işlerinden birisi üzere hayatına dahil etmesi için desteklemelisiniz.
Çocuğunuzla birlikte belirleyeceğiniz ders çalışma vakitleri oluşturmalısınız. Bu her gün yaklaşık tıpkı vakit olmalıdır. Örneğin, okuldan geldikten sonra bir şeyler atıştırıp, 20-30 dakika oyun oynadıktan sonra vb.
Çocuğunuzla birlikte ders çalışma mühletini belirlemelisiniz. Mümkün epey kısa müddetlerden başlayarak, etaplı bir şeklide bu süreyi uzatmalısınız. En ideali, birinci günlerde 10-15 dakika ders çalışması müddetidir. İzleyen ikinci haftada 15-20 dakika, sonraki hafta için 20-30 dakika vb. Ayrıyeten, çocuğunuzun belirlenen müddetin altına düşmemesinidesteklemelisiniz. Bunu da, çalışma müddetinin dolduğunu anlaması için çalar saat, alarm vb. araçlar kullanarak kendisinin fark etmesini sağlayabilirsiniz. Böylelikle, ders çalışma davranışının kendisinin bir sorumluluğu olduğunu içselleştirmesini de desteklemiş olursunuz.
Çocuğunuzun birebir ortamda ders çalışmasını sağlamalısınız. Bir gün odasında, bir gün salonda vb. olmamalı.
Ders çalışırken masasının üzerinin ve görüş alanının mümkün olduğunca sade ve boş olmasını sağlamalısınız.
Ders çalışma mühletince bulunduğu yerde tv, cep telefonu, bilgisayar vb. araçların olmamasına itina göstermelisiniz.
Çocuğunuz öğrenme hünerine nazaran ders çalışma tekniklerini öğretmelisiniz ya da bu mevzuda bir takviye aldırmalısınız. Örneğin, çocuğunuz sesli okuyarak mı, altını çizerek mi, yazarak mı daha uygun öğreniyor vb.
Kendiniz eğlenceli bir aktiflik yaparken; örneğin, tv izlerken, başka çocuğunuzla oyun oynarken, cep telefonunuzla ilgilenirken birinci ve orta öğretimde olan çocuğunuza ders çalışmasını hatırlatmamalı ya da çalışması için zorlamamalısınız. Bu yaklaşımınız, onun motivasyonunu/isteğini güzelce düşürmekten öbür bir işe yaramaz.
Çocuğunuzu boş gördüğünüz her vakit, ona ders çalışmasını söylememelisiniz.
Çocuğunuza ya da onun duyabileceği formda öbür şahıslara ders çalışmamasından, çalışmayı sevmediğinden yakınmamalısınız. Zira, olumsuz eleştirdiğiniz her davranış üzere ders çalışmadığını daima tabir etmeniz de, onun bu hususta hem inatlaşmasına ve motivasyonun düşmesine hem de sizin tarafınızdan bu davranışının kabul edilmiş/kanıksanmış olduğuna işaret eder.
Sorumluluklarını yerine getirebileceğine, ders çalışma alışkanlığını kazanacağına, ödevlerini sistemli yapacağına güvendiğinizi; sıkılmasının olağan olmakla birlikte bu sorumlulukları yerine getirebileceğine inandığınızı söylemelisiniz.
Çocuğunuzun ders çalışmasının alışkanlık haline dönüşebilmesi için en az 3 hafta boyunca bu tekliflerin itinayla uygulanmasına itina göstermelisiniz.
Ödevini eksik yaptığında ya da yapmadığında öğretmeninden ikaz alma tecrübesi yaşamasına müsaade vermeli, asla çocuğunuzun ödevini yapmamalısınız.
Çocuklar için ders çalışmak ve ödev yapmak sıkıcıdır ve zordur. Küçük çocuklar öğretmeninin ve ebeveynlerinin beğenisini kazanmak için ders dinlemeyeya da ödev yapmaya çalışır. Daha büyük çocuklar ise sorumluluk alma marifetlerinin gelişip gelişmemesine bağlı olarak ders çalışma alışkanlığını kazanmış ya da kazanmamışlardır. Olumlu, kâfi ve nizamlı desteğinizle çocuğunuzun ders çalışma sorumluluğunu almaması ve bu alışkanlığı kazanmaması için hiçbir neden yoktur.
