Exo iskelet, sahip olduğumuz iskelet ve kas sisteminin yeterliliklerini arttırmak üzere tasarlanmış ve insan dayanıklılığını her anlamda arttıran teknolojilerin genel ismidir. Günümüzde exo iskelet teknolojileri uzay araştırmalarından askeri teknolojiye, tıbbi tedaviden sanayi alanındaki işçilerin yardım ekipmanı olamaya uzanan hayli geniş yelpazede kullanılmakta ve geliştirilmeye devam edilmektedir. Öncülüğünü ABD’li firmaların çektiği bu teknoloji bilhassa elektronik ve otomotiv sektöründe çoktan büyük bir rekabet unsuru haline gelmiş bulunuyor. Exo İskeletin TeknolojilerininTarihi Savaşların ordularla yapılmaya başlandığı ve profesyonel savaşçıların öne çıktığı zamanlardan itibaren süper askerler fikri defalarca işlendi. başlangıçta, fütüristtik metinlerde bulunan bu teknolojiler sonra zırh teknikleriyle ağır ağır somutlaşmaya başladı. Mekanik kaslı asker fikri ilk olarak Edward <img src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsclickbait-nedir-5c71e37c2b1df.jpgURL" " width="300" height="228">Sylvester Ellis’in “Bozkırların Buğulu Adamı isimli romanda karşımıza çıkar. 1868’de yayımlanan bu romanda mucit kahraman Johnny Brainerd tasarladığı mekanik iskeletle saate 96,5 km hıza ulaşır. Ona bu gücü karşılayan buharla çalışan dev iskeletidir. sonradan 1961’de Marvel Comics kadar yaratılan Iron Man karakteri günümüzdeki tüm bu güçlendirilmiş iskelet tasarımlarının kaynağı oldu denilebilir. Bütün da Iron Man karakterinin tasarlandığı bu yıllarda ABD Savunma Bakanlığı Pentagon göre da sahadaki askerlerin dayanıklılığını arttırmak için exo iskelet projesi için ilgili şirketlere davetler göndermeye başladı. Pentagon 1960’lı senelerin Soğuk Savaş ruhuna uygun şekilde nükleer silahlar ve yüksek kinetik enerjili silahlara göğüs gerebilecek mobil bir insan tankı geliştirmeyi amaçlıyordu. 1960’ların ortalarına gelindiğinde Pentagon için geliştirilen tasarımlarda ilk başarıyı Cornell Üniversitesi elde etti. Geliştirilen birincil exo iskelet ya da ünlü adıyla demir adam Süpermen kıyafeti olarak basına servis edildi. 16 kg ağırlığındaki bu süperman kıyafetini giyen asker her eli ile yaklaşık 450 kg ağırlığı kaldırabilmekteydi. sonradan Pedipulatör ismi verilen yürüyen bir robotik kabin bu alanda medya tarafından yoğun merakla karşılanan bilinen ikinci exo iskelet oldu. 6 metrelik bu cihaz daha çok bir uzaylı aracını hatırlattığı ve işlevsel olmadığından terk edildi. 1980’lerde ve 90’larda bugünkü ironmana aynı tasarımlar geliştirildi, oysa bunlar medyayla paylaşılmadı. Seneler boyunca fazla farklı exo iskelet tasarımları geliştirildi oysa bütün bu tasarımların cılız ve projeleri akamet uğratan tarafları vardı. En ilk önce gelen problem cihazın komuta ve enerji idaresiydi. Söz konusu cihazlar ya kullanıcının komutlarına yeterince seri cevap vermiyor ya da komutları yanlış algılıyordu. Komuta sorundan daha öte cihaz askerleri uzun süre ihtiyaç duyulan mesafelerde ve ortamlarda tatmin edici enerji ve güçle hizmet halinde tutmak istiyordu ama geliştirilen cihazların hiçbiri 1-2 saatten artı zor aktarımı yapamıyordu. Tekrar bu iskeletlerin hantallığı başlı başına bir sorun kaynağıydı. Tüm bu engeller bilim adamlarını ve tasarımcıları sürekli çalışmaktan alı koymamış ve nihayetinde 2000’li senelere gelindiğinde hakiki çelik adam arayışları işlevsel ve başarılı birincil modeller ortaya konulmaya başlanmıştır. Pentagon’a tabi olan ve <img src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsclickbait-nedir-5c71e37c90fd6.jpgURL" " width="300" height="364">Savunma araçları teknoloji konusunda incelemeler yapan DARPA isimli ajans tarafından 75 milyon dolar gibi büyük bir bütçeyle Exoskeletons isimli projeyi başlattı. DARPA’nın bu projesi hayli iddialıydı. Projeye göre bu kıyafeti giyen asker, yüzlerce kilo kıyafeti yorulmadan onlarca kilometre taşıyabilecek, normalde en az iki asker kadar kullanılabilen silahları taşıyıp kullanabilecek. Yaralanan arkadaşlarını zorlanmadan savaş hattından uzaklaştırabilecek, topçu ya da uçaksavar ateşi aşağı etkilenmeden savaşmaya devam edebilecek, yeri geldiğinde sıradan bir insanın aşamayacağı engelleri zıplayarak aşabilecekti. Birçok bilirkişi bu projedeki hedefleri imkansız bulsa da yapılan araştırmalar gün geçtikçe bahsi geçen kabiliyetlerin bir bir gerçekleşmeye daha yakın olduğunu gösteriyor. Steve Jacobsen’in sahibi olduğu Sarcos şirketi, sensörlerin fazla hızlı bir şekilde hidrolik sistemlere komuta edebildiği bir dizi inovatif teknoloji geliştirdi. Şirket bu sensörleri insan adale ve sinir sistemiyle düzenli ışık halkası getirmeyi başarınca exo iskelet teknolojisi alanında çok büyük bir engel aşılmış oldu. Şirket 2005 senesi itibariyle bilim kurgu filmlerindeki robotları andıran XOS isimli tasarımını ortaya koydu. Sarcos daha sonra çalışmalarını Raytheon şirketine devredince Raytheon’un da katkılarıyla ortaya DARPA’nın vizyonuna en yakın tasarım çıktı. Raytheon Sarcos’un XOS 2 ismiyle tanıtılan bu teknoloji ilk kez Eylül 2010’da şirketin Utah Salt Lake şehrindeki araştırma tesisinde medyaya sunuldu. Exo İskeletlerin Günümüzdeki başvuru Alanları <img src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsclickbait-nedir-5c71e37d00922.jpgURL" " width="300" height="451">Bir DARPA projesi olarak günümüze gelen exo iskelet veya süper insan kıyafetleri bugün sayısız teknoloji şirketinin üzerinde çalıştığı bir alan olamaya devam etmektedir. Bu yeni cihazların galibiyet ve yetenekleri insanlık için büyük bir umut kaynağı olarak görülürken kimi çevreler de insanlığın robotlar kadar istila edilmesinin ilk adımı olarak değerlendirmektedir bu seri ve hayret verici başarıları. Japon şirketi Cyberdyne 20 saati aşkın pil ömrüyle ilk elden beyin kadar gönderilen sinirsel komutlarla çalışan Suit Hal’i geliştirdi. Gerek DARPA kadar geliştirilen projelerde gerekse de diğer firmalar kadar exo iskelet teknolojileri alanındaki tasarımlar hemen hemen bir büro yazıcısından daha gürültüsüz çalışmaktadır. DARPA’nın Raytheon Sarcos’un XOS 2 isimli exo iskelet tasarımı GPS ile donatıldığı için bununla birlikte askerlere bulunan konumla ilgili bilgiler de vermekte. Yine XOS 2’de adale ve sinir sistemine entegre olan sensörler yardımıyla hemen olan olarak askerlerin kan basıncı, nefes sıklığı gibi hayati bilgileri de görüntülenebilmektedir. Exo iskelet tasarımları savaş kabiliyetine kadar tasarlanırken uzlaşma vaktinde da son derece yardımsever sivil amaçlar içinde zinde fırsatlar sunmaktadır.Berkeley Bionics tarafından tasarlanan e-Leg sistemi nöromasküler hastalıklarda ve omurgayla ilgili daimi problemleri olan şahısların jurnal hayat aktivitelerini sorunsuz olarak yapmalarını sağlamaktadır. Bu alanda geliştirme çalışmaları devam etse de özellikle engelli bireylerin hayatında çoktan büyük kolaylıklar sağlamış bulunmaktadır. Yeniden Hyundai Markası tarafından geliştirilen Robot Ekso Biyonik isimli teknoloji endüstri alanında otomasyon sistemlerine büyük bir buluş kazandırma iddiasında. Bu teknolojiyle exo siksleti giyen işçinin keza performansı artmakta keza de mümkün meslek kazalarının önüne geçilmesi beklenmektedir. Exo İskelet Teknolojisinin Geleceği<img src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsclickbait-nedir-5c71e37d58a18.jpgURL" " width="300" height="170"> Şu an için exo iskelet teknolojileri hala geliştirilme aşamasındaysa da yakın gelecekte hayatın her alanında bu teknolojilerin yer alacağına belirli gözüyle bakılmaktadır. Bu teknolojiler önündeki en büyük engel şu an için üretim ve geliştirme maliyetleri olarak öne çıkmaktadır. 3D yazıcı alnındaki teknolojilerin yaygınlaşmasıyla bu yüksek maliyet engelinin aşılacağı belirtilmektedir. Litaratür: URL:khosann.comdis-iskeletlerle-super-kahraman-gucu-dunya-kupasinda-topa-birincil-tekmeyi-dis-iskelet-kullanan-felcli-bir-genc-vurduURL URLhttp:ferhatkir.blogspot.com201902suitx-uygun-fiyatl-giyilebilir-robotik.htmlURL URL:exoskeletonreport.com201901understanding-the-army-case-for-exoskeletonsURL URL:science.howstuffworks.comexoskeleton.htmURL
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.