Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
ÇİRMEN ZAFERİ
Çirmen Zaferi Osmanlıların Balkanlardaki fetihleri, kısa bir vakit diliminde gerçekleşmişti Bir bakıma 10 sene içinde Gelibolu'dan Sırbistan'a değin gelinmiş, Adriyatik Denizi'ne değin nüfuz ve etki sahası kurulmuştu Avrupa, Osmanlılara karsı U Haçlı seferini tertipleyerek Sırp Sındığından 7 yıl daha sonra her tarafta talihini sınamak istedi bununla beraber bu defa oysa kuvvetlerinin eskiye kadar biraz daha az olduğu, ve temel kuvvetlerin Sırplar göre teşkil edildiği anlaşılmaktadır Tarihte İkinci Meriç ya da Çirmen savası diye anılan bu muharebede Sırp Kralı Vukasin ile kardeşi veliahda prens Uglesa maktul düşmüşlerdi Eflak (Romanya) prensi ise kaçmıştı Savasın bu şekilde sonuçlanması üzerine Sırbistan'da hanedan ve iktidar değişmişti 26 Eylül 1371'de kazanılan bu zaferle, Osmanlılar için Makedonya'nın kapıları açılmıştı Eski idarecilerinin tahakkümünden bıkan halk müziği, buralarda yeni bir sistem ve adalet anlayışı getiren Osmanlıları bekliyordu Zira Sırp ve Bulgarların idaresi Bizans'ınkinden de fena idi
Bu muharebe neticesinde Gazi Evrenos kuvvetleri kadar ikinci kez elde edilen Gümülcine'den başka Borla, İskeçe ve Marolya; Kadıaskerlikten vezirliğe yükseltilmiş yer alan Kara Halil Hayreddin Pasa kadar da Kavala, Drama, Zihne ile Makedonya, Sırp krallığının mühim şehirlerinden olan Serez ve sonradan Karaferye zapt edildi
Sultan I Murad, Serez ve havalisine Anadolu'dan aşiretleri getirip yerleştirmişti Osmanlı Devleti 'nin bu iskân politikası, kuruluştan itibaren devam etmekteydi Osmanlı Devleti , kuruluş devrinde konargöçer Türk aşiretlerini yeni alınan bölgelerin Türleştirilmesinde kullandığı gibi, oturmuş ahaliye nazaran savaşçı vasıfları, bir disiplin ve teşkilât içinde olmaları sebebiyle de anları fethedilen bu bölgelere nakl etmiştir Nitekim Rumeli fatihi Süleyman Pasa zamanında aşiretlerin Rumeli'ye geçirilip iskân edilmelerinde, feth edilen topraklardan kaçan halkın yerini yüklenmek gayesi de kısmen rol oynamıştır Bu kabil iskan hareketleri, kuruluş devrinde devletin sık başvuru ettiği sürgün usulü ile yapılmakta idi Bunların yanı sıra sonradan Rumeli'den de Anadolu'ya insan toplulukları nakledilmiştir Osmanlılar'ın daha Rumeli'ye geçtikleri andan itibaren Türk topluluklarının buraya nakledildikleri bilinmektedir Türk topluluklarının Rumeli'ye nakledilmeleri sırasında, devlet kadar kendilerine varlıklı topraklar devretmek, bütün akrabaları ile geçecek olanlara ise yurtluk, toprak ve tımar gibi ayrıcalıklar tanımak suretiyle muhaceret teşvik edilmiştir Bu koşul, fütuhatı özendirme amacı taşıdığı değin, memleketin şenlendirilmesi ve iskanı gayesini de taşımaktaydı
Çirmen zaferinden faydalanan Türk akıncıları, bir taraftan Adriyatik sahillerini, dahası Yunanistan'a inerek Attila yarımadasını taradılar Bu şekilde Osmanlı Devleti 'nin etki sahası, hemen tüm Balkanları içine bölge bir genişliğe ulaştı
Çirmen zaferinin meyveleri hemen toplanmaya başlandı Bunun için Sultan Murad, Rumeli fütûhatı plânını emin, metin ve hızlı adımlarla gerçekleştirmeye çalışıyordu Bu plânın iyi bir şekilde uygulanabilmesi için de gerekli teşebbüslerde bulunuluyordu Nitekim bu maksatla Evrenos Bey, sırık olarak kabul edilen Serez'i kendisine merkez yaptı Ama daha sonra Bizans İmparâtorunun oğlu olan Selanik valisi Manüel, Serez'i ele geçirmek için bir ayaklanma tertipledi ise de bu ayaklanma vezir Halil Hayreddin Pasa tarafından bastırılmıştı
Tüm bu muvaffakiyetlerden sonradan Osmanlı kuvvetleri, Vardır nehri vadilerine girerken karsılarında durabilecek bir kuvvet kalmamıştı Böylece bir buçuk veya iki yıl gibi, harp ve devletler tarihi için fazla az denebilecek bir sürede Vardar'in doğusundaki yerler Osmanlı hakimiyeti altına girmişti Bu esnada akıncı kuvvetleri de Balkan yarımadasının batısına dürüst akınlarına başlamışlardı
Bulgar Kralı Kilolu ile Makedonya Sırp Kralı'nın Sama kov'da birlikte mağlup olduktan daha sonra Kösten dil'in elden çıkması beklenen bir hadise idi Hammer'in ifadesine göre, birçok kaplıcası, heybetli kubbelerle örtülü on iki kükürtsü suyu, şehrin her tarafına içilecek su dağıtan kanalları ve dağdan inen ırmaklarla sulanan bahçeleri ile bilinen Köstendil, ayni zamanda yakınlarında altın ve gümüşten para basılan bir yer olması bakımından da uyarı çekerdi 1372 yılında Köstendil ile çevresi feth edilerek burada yer alan Bulgar Prensi Çariçe Evdokia'nin oğlu Kostantin, her türlü vergiden muaf olma karşılığında şehrin (Köstendil) anahtarını Sultan Murad'a teslim etti Bu Nedenle Kostantin, Osmanlı hakimiyetini kabul ile ödenti ve gerektiğinde asker vermeyi taahhud etti Hoca Saadeddin, Kösten dil'in fethi ile ilgili olarak şunları söyler:
Adaleti ile ülkeleri tutan padişah, Allah'ın verdiği takviye ile açılan bahtını değerlendirerek cihad töresini devam etmek ve yeni ülkeler zapt eylemek için bütün tedbirlerini almış bulunuyordu Devletin gelişmesi ile kendi öz benliğinde yeni fetihlerin ve özlenen başarıların belirmiş olması, onu cihad sancaklarını açma yolunda tüm çaba ve himmetiyle çalışmaya yöneltmişti Rumeli uçlarında cihad yolunda uğrasan iyi niyetli beylerin, ülkeler feth eden padişahi çağırmaları üstüne 773 (M 1372) yılının baharında büyük bir ordu ile tekrar Rumeli yakasına geçti Birincil is olarak Lala Şahin'in Köstendil bölgesinde almış olduğu yerleri gözetmek ve geride kalan topraklar üzerinde kendi bayraklarını açılmak için bu bölgeye hareket etti
Köstendil tekfuru olan Konstantin, ülkesinin genişliği ve ordusunun kalabalikligi ile çevrede taninmiş, Bulgar diyarının hükümdarı, altın ve gümüş madenlerinin bulunduğu bölgelerin de hâkimi olmakla şan yapmıştı Gücünün üstünlüğüne gururlanarak çevresindeki mulûke itaat etmezserbest arzusu kara kafasından çıkmazdı Fakat ülkeler açan padişahin heybeti yüreğine tesir etmekle onun üstün gücü ve kudreti ile kendi ülkesine içten gelişi, devlet ve ikbal ile üzerine yürüyüşe geçtiği haberi kulağına ulaşınca, yenileceğini anlamış ye boyun eğme yolunu tutması gerektiğini kavramıştı Bunun için Kostantin, padişahi kendisine layık hediyeler ve kıymetli armağanlarla karşıladı Sahip olduğu kalelerin anahtarlarını teslim ederek kulluk yolunda gerekenleri yerine getirdi Böylece padişahin iltifatını kazanmakla sevindi Ödeyeceği cizye ve haraç ta saptama edildikten daha sonra memleketini yönetme görevinin kendisine verildiğini belirten fermanı aldı Zamanın hükümdarı da bu başarıdan sonra her yerde Bursa'ya döndü
Osmanlıların, Makedonya'yı feth ederek Köstendil'e gelmeleri Yukarı Sırbistan despotu Lezar Grebliyanoviç'i, Sultan Murad'la anlaşmaya zorladı Lezar, Osmanlılara vergi ile birlikte asker vermeyi de kabul ediyordu Bu şekilde kral, prens ve despotların hakimiyetini tanıyarak vergi ve gerektiği zaman muharebelerde tezgâhtar güç vermeleri geniş ölçüde fetihlerde yer alan Türk devleti için büyük faydalar ve basarılar tedarik etti *
Çirmen Zaferi Osmanlıların Balkanlardaki fetihleri, kısa bir vakit diliminde gerçekleşmişti Bir bakıma 10 sene içinde Gelibolu'dan Sırbistan'a değin gelinmiş, Adriyatik Denizi'ne değin nüfuz ve etki sahası kurulmuştu Avrupa, Osmanlılara karsı U Haçlı seferini tertipleyerek Sırp Sındığından 7 yıl daha sonra her tarafta talihini sınamak istedi bununla beraber bu defa oysa kuvvetlerinin eskiye kadar biraz daha az olduğu, ve temel kuvvetlerin Sırplar göre teşkil edildiği anlaşılmaktadır Tarihte İkinci Meriç ya da Çirmen savası diye anılan bu muharebede Sırp Kralı Vukasin ile kardeşi veliahda prens Uglesa maktul düşmüşlerdi Eflak (Romanya) prensi ise kaçmıştı Savasın bu şekilde sonuçlanması üzerine Sırbistan'da hanedan ve iktidar değişmişti 26 Eylül 1371'de kazanılan bu zaferle, Osmanlılar için Makedonya'nın kapıları açılmıştı Eski idarecilerinin tahakkümünden bıkan halk müziği, buralarda yeni bir sistem ve adalet anlayışı getiren Osmanlıları bekliyordu Zira Sırp ve Bulgarların idaresi Bizans'ınkinden de fena idi
Bu muharebe neticesinde Gazi Evrenos kuvvetleri kadar ikinci kez elde edilen Gümülcine'den başka Borla, İskeçe ve Marolya; Kadıaskerlikten vezirliğe yükseltilmiş yer alan Kara Halil Hayreddin Pasa kadar da Kavala, Drama, Zihne ile Makedonya, Sırp krallığının mühim şehirlerinden olan Serez ve sonradan Karaferye zapt edildi
Sultan I Murad, Serez ve havalisine Anadolu'dan aşiretleri getirip yerleştirmişti Osmanlı Devleti 'nin bu iskân politikası, kuruluştan itibaren devam etmekteydi Osmanlı Devleti , kuruluş devrinde konargöçer Türk aşiretlerini yeni alınan bölgelerin Türleştirilmesinde kullandığı gibi, oturmuş ahaliye nazaran savaşçı vasıfları, bir disiplin ve teşkilât içinde olmaları sebebiyle de anları fethedilen bu bölgelere nakl etmiştir Nitekim Rumeli fatihi Süleyman Pasa zamanında aşiretlerin Rumeli'ye geçirilip iskân edilmelerinde, feth edilen topraklardan kaçan halkın yerini yüklenmek gayesi de kısmen rol oynamıştır Bu kabil iskan hareketleri, kuruluş devrinde devletin sık başvuru ettiği sürgün usulü ile yapılmakta idi Bunların yanı sıra sonradan Rumeli'den de Anadolu'ya insan toplulukları nakledilmiştir Osmanlılar'ın daha Rumeli'ye geçtikleri andan itibaren Türk topluluklarının buraya nakledildikleri bilinmektedir Türk topluluklarının Rumeli'ye nakledilmeleri sırasında, devlet kadar kendilerine varlıklı topraklar devretmek, bütün akrabaları ile geçecek olanlara ise yurtluk, toprak ve tımar gibi ayrıcalıklar tanımak suretiyle muhaceret teşvik edilmiştir Bu koşul, fütuhatı özendirme amacı taşıdığı değin, memleketin şenlendirilmesi ve iskanı gayesini de taşımaktaydı
Çirmen zaferinden faydalanan Türk akıncıları, bir taraftan Adriyatik sahillerini, dahası Yunanistan'a inerek Attila yarımadasını taradılar Bu şekilde Osmanlı Devleti 'nin etki sahası, hemen tüm Balkanları içine bölge bir genişliğe ulaştı
Çirmen zaferinin meyveleri hemen toplanmaya başlandı Bunun için Sultan Murad, Rumeli fütûhatı plânını emin, metin ve hızlı adımlarla gerçekleştirmeye çalışıyordu Bu plânın iyi bir şekilde uygulanabilmesi için de gerekli teşebbüslerde bulunuluyordu Nitekim bu maksatla Evrenos Bey, sırık olarak kabul edilen Serez'i kendisine merkez yaptı Ama daha sonra Bizans İmparâtorunun oğlu olan Selanik valisi Manüel, Serez'i ele geçirmek için bir ayaklanma tertipledi ise de bu ayaklanma vezir Halil Hayreddin Pasa tarafından bastırılmıştı
Tüm bu muvaffakiyetlerden sonradan Osmanlı kuvvetleri, Vardır nehri vadilerine girerken karsılarında durabilecek bir kuvvet kalmamıştı Böylece bir buçuk veya iki yıl gibi, harp ve devletler tarihi için fazla az denebilecek bir sürede Vardar'in doğusundaki yerler Osmanlı hakimiyeti altına girmişti Bu esnada akıncı kuvvetleri de Balkan yarımadasının batısına dürüst akınlarına başlamışlardı
Bulgar Kralı Kilolu ile Makedonya Sırp Kralı'nın Sama kov'da birlikte mağlup olduktan daha sonra Kösten dil'in elden çıkması beklenen bir hadise idi Hammer'in ifadesine göre, birçok kaplıcası, heybetli kubbelerle örtülü on iki kükürtsü suyu, şehrin her tarafına içilecek su dağıtan kanalları ve dağdan inen ırmaklarla sulanan bahçeleri ile bilinen Köstendil, ayni zamanda yakınlarında altın ve gümüşten para basılan bir yer olması bakımından da uyarı çekerdi 1372 yılında Köstendil ile çevresi feth edilerek burada yer alan Bulgar Prensi Çariçe Evdokia'nin oğlu Kostantin, her türlü vergiden muaf olma karşılığında şehrin (Köstendil) anahtarını Sultan Murad'a teslim etti Bu Nedenle Kostantin, Osmanlı hakimiyetini kabul ile ödenti ve gerektiğinde asker vermeyi taahhud etti Hoca Saadeddin, Kösten dil'in fethi ile ilgili olarak şunları söyler:
Adaleti ile ülkeleri tutan padişah, Allah'ın verdiği takviye ile açılan bahtını değerlendirerek cihad töresini devam etmek ve yeni ülkeler zapt eylemek için bütün tedbirlerini almış bulunuyordu Devletin gelişmesi ile kendi öz benliğinde yeni fetihlerin ve özlenen başarıların belirmiş olması, onu cihad sancaklarını açma yolunda tüm çaba ve himmetiyle çalışmaya yöneltmişti Rumeli uçlarında cihad yolunda uğrasan iyi niyetli beylerin, ülkeler feth eden padişahi çağırmaları üstüne 773 (M 1372) yılının baharında büyük bir ordu ile tekrar Rumeli yakasına geçti Birincil is olarak Lala Şahin'in Köstendil bölgesinde almış olduğu yerleri gözetmek ve geride kalan topraklar üzerinde kendi bayraklarını açılmak için bu bölgeye hareket etti
Köstendil tekfuru olan Konstantin, ülkesinin genişliği ve ordusunun kalabalikligi ile çevrede taninmiş, Bulgar diyarının hükümdarı, altın ve gümüş madenlerinin bulunduğu bölgelerin de hâkimi olmakla şan yapmıştı Gücünün üstünlüğüne gururlanarak çevresindeki mulûke itaat etmezserbest arzusu kara kafasından çıkmazdı Fakat ülkeler açan padişahin heybeti yüreğine tesir etmekle onun üstün gücü ve kudreti ile kendi ülkesine içten gelişi, devlet ve ikbal ile üzerine yürüyüşe geçtiği haberi kulağına ulaşınca, yenileceğini anlamış ye boyun eğme yolunu tutması gerektiğini kavramıştı Bunun için Kostantin, padişahi kendisine layık hediyeler ve kıymetli armağanlarla karşıladı Sahip olduğu kalelerin anahtarlarını teslim ederek kulluk yolunda gerekenleri yerine getirdi Böylece padişahin iltifatını kazanmakla sevindi Ödeyeceği cizye ve haraç ta saptama edildikten daha sonra memleketini yönetme görevinin kendisine verildiğini belirten fermanı aldı Zamanın hükümdarı da bu başarıdan sonra her yerde Bursa'ya döndü
Osmanlıların, Makedonya'yı feth ederek Köstendil'e gelmeleri Yukarı Sırbistan despotu Lezar Grebliyanoviç'i, Sultan Murad'la anlaşmaya zorladı Lezar, Osmanlılara vergi ile birlikte asker vermeyi de kabul ediyordu Bu şekilde kral, prens ve despotların hakimiyetini tanıyarak vergi ve gerektiği zaman muharebelerde tezgâhtar güç vermeleri geniş ölçüde fetihlerde yer alan Türk devleti için büyük faydalar ve basarılar tedarik etti *
