Cevizin bağırsak sağlığına faydaları

Yeni bir klinik çalışma, kalp ve bağırsak sıhhati arasında bir ilişki olduğunu ve bu ilişkiyi sistemli ceviz tüketiminin destekleyebileceğini ortaya çıkardı.


Journal of Nutrition’da yayımlanan bu yeni çalışmanın bulguları, ceviz tüketiminin tansiyon ve kolesterole yeterli gelmenin yanı sıra sindirim sistemindeki sınırlı bağırsak bakterilerini artırdığını gösterdi. Araştırmacılar, bunun cevizde bulunan biyoaktif bileşikler, yağ asitleri ve diyet liflerinin eşsiz bileşiminden kaynaklanabileceğine inanıyor.*

Öte yandan, tüketiciler risk faktörlerini düzenlemeye yardımcı olan ve besinsel yarardan sonra en çok sindirime ve kalbe güzel gelmesi beklenen sıhhate yararlı besinleri talep ediyor. Türkiye’de tahminen 15 milyona yakın kişinin sindirim illetlerinden muzdarip olduğu biliniyor ve Türkiye Cumhuriyeti Sıhhat Bakanlığı tarafından sağlanan verilere** nazaran Türkiye’de kalp marazları, yaklaşık %40lık bir orantı ile vefat sebeplerinin en başında geliyor. Türk Kalp Vakfı’na nazaran, Türkiye’de kalp illeti tanısı konulan yaklaşık 6 milyon kişinin irtihal orantısının %42 olduğu, ve bu rakamın yerküre ortalamasından %1 daha yüksek olduğu düşünüldüğünde ise, bu talebin çok da alansız olmadığı söylenebilir.


Pennsylvania Eyalet Üniversitesi ve Juniata Koleji’nde yapılan bu yeni çalışmaya 30-65 yaşlarında ve kalp marazı riski taşıyan şiddetli kilolu yahut obez (Vücut Kitle İndeksi: 25.0- 39.9 kg/m2) insanlar dahil edildi. Iştirakçiler, herkesin birebir referans bedelinden başlaması maksadıyla iki hafta boyunca alışılagelmiş Amerikan diyetini (%48 karbonhidrat, %17 protein, %35 yağ, %7 doymuş yağ) uyguladı. Sonrasında ise rastgele seçilmiş kimi doymuş yağlar, ceviz yahut cevizle birebir yağ asitlerini (çoklu doymamış yağ tipi omega-3 ALA dahil) içeren bitkisel yağ karışımıyla ya da daha yüksek omega-9 oleik asit (mono doymamış yağ) içeren bitkisel yağ karışımı ile değiştirildi. Diyetler, cevizdeki düzgün ve doymamış yağların yararlı olup olmadığını, yahut biyoaktif bileşikler ve lif üzere gayri besinlerin ek bir rol oynayıp oynamadığını anlaşılacak halde tasarlandı. Tüm iştirakçiler, her bir müdahale arasında bir defa mola vererek (ortalama 22.8 gün) altı hafta devam etti. Iştirakçilerin sindirim sistemindeki mikroorganizmaların yanı sıra tansiyon ve kolesterol üzere standart kalp sıhhati belirtileri diyet öncesi ve sonrasında değerlendirildi.


Ceviz ve cevizle tıpkı yağ asidi profiline sahip bitkisel yağ tüketen bireyler, omega-3 ALA’nın olumlu tesirini gösterecek biçimde, sıradan Amerikan diyetine kıyasla bağırsak bakterilerinde olumlu değişimler gösterdi. Yalnızca ceviz diyetini uygulayanlarda kalp ve damar sıhhati açısından yararlı olan biyoaktif ceviz bileşeni ellagitannini metabolize etmede değerli bir rol oynayan belli başlı bir bakteri çeşidinde büyük değişimler görüldü. Ceviz ve bitkisel yağda bulunan yağ asidi çeşitleri bağırsak sıhhatini olumlu etkilemekle birlikte bu çalışma bütün ceviz tüketiminin yararlarını da ortaya çıkardı.

Rastgele bir ilmî araştırmada olduğu üzere birtakım araştırma sınırlamaları da göz önünde bulundurulmalıdır. Araştırma, bağırsak bakterilerinin işlevsel kapasitesini değerlendirmede kullanılan ikincil metabolitleri ve bağırsak florasını etkileyen ALA’nın EPA’ya dönüşümünü değerlendirmedi. Ayrıyeten, beslenme, ilaçlar, ömür şekli ve gayrı faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösteren dışkı örnekleri, bütün bağırsak ortamının temsilcisi olmayabilir. Bu yüzden, bu tesirleri daha geniş bir popülasyonda doğrulamak için daha büyük çaplı ve uzun vadeli çalışmalara gereksinim var.

1 Yaklaşık 30 gr’lık ceviz, 18 gr yekun yağ, 2,5 gr mono doymamış yağ, 2,5 gr alfa-linolenik asit (bitki bazlı omega-3) dahil 13 gr çoklu doymamış yağ ve 2 gr besinsel lif sağlar.

2 Türkiye Sıhhat Bakanlığı tarafından sağlanan olgulara nazaran.