Çekte garanti 50 bin liraya yükseltilsin

Karşılıksız çekte çek bedelinin yüzde 10’unun ödenmesi için 9 aylık müddet veren, Hazine’nin bütçe gelirlerinin yüzde 3’üne kadar ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senedi ihraç etme yetkisi 2020 yılı için yüzde 5’e yükselten, elektronik haberleşme hizmeti veren şirketlerle, bankaların müşterileriyle yaptıkları süreçlerde kontratların elektronik ortamda düzenlenebilmesi öngören düzenlemeleri içeren teklif Meclis Plan Bütçe Komitesinde kabul edildi. 

2020 Yılı Merkezi Bütçe Kanununda ihraç edilebilecek ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senetlerinde yüzde 3 olarak belirlenen limit yüzde 5’e çıkararak, 22 milyar liralık ek kaynak sağlanmasının önünü açan düzenleme komitede en fazla tartışılan husus oldu.



UYGUN Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz, kamu bankalarına aktarılan 21 milyar lira fiyatındaki kaynağı gündeme getirerek “Sermaye enjeksiyonu hangi gereksinimden kaynaklandı, sermaye yeterlilik rasyosu, sermaye yeterlilik oranı çok aşağılara mı geldi, bir tehlike mi ortaya çıktı” diye sordu.

Önden yüklemeli borç

Tenkitleri yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Bülent Aksu, “Yaklaşık 264 milyar TL civarında 10 Haziran prestijiyle borçlandık fakat yaklaşık 174 milyar TL’de anapara ve faiz toplam borç itfa ettik kasamızda yaklaşık 100 milyar TL nakdimiz var. Değerli bir nakitle gidiyoruz, gereksinim olursa diye önden yüklemeli borçla gidiyoruz. Bu, bize krizi yönetme manasında da büyük bir avantaj oluşturuyor. Bu talep edilen şey katiyen kamunun borç yükünü artırmaya yönelik değil önümüzdeki devirde ihtiyaten oluşabilecek bir gereksinim olursa bunu karşılamak ve en berbata hazırlanmak için talep edilmiş bir limit. Yüzde 2’lik artışı nerede kullanacağımız ile ilgili bir karar almış değiliz” dedi. 

Bütçe neden revize edilmedi?

Tüm dünyada olağanlaşma sürecinin çok kolay olmayacağını ve ülkelerin borç yükünün arttığına dikkat çeken Aksu, milletvekillerinin ‘Neden OVP ve bütçe revize edilmedi?” sorusunu “Biz tesirleri tam ortaya çıkmadan bir revize OVP ve revize bütçe hazırlamak istemedik zira hazırladığınız şey çok kısa müddette eskiyebilirdi. Dinamik bir süreçten geçiyoruz. Her gün her hafta her şey değişiyor, dünya ikinci dalga olur mu, tesiri ne olur, bunu tartışıyor, ikinci bir dalga yaşayacak mıyız bunu da bilemiyoruz” biçiminde yanıtladı.



HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın “İkinci dalga olursa gerilim testleri yapıyor musunuz?“ sorusunu Bülent Aksu, “Stres testlerine çalışıyoruz. Hazine de bu mevzuda başka bir ekimiz var devamlı olarak risk tahlillerini yapıyor, alınması gereken önlemleri çalışıyoruz” diye yanıtladı.

Spor Toto, TARSİM tek hesapta

Aksu, evvelki gün Resmi Gazete’de yayımlanan tek hazine kurumlar hesabına ait Cumhurbaşkanı Kararnamesi ait soruları yanıtlarken, 2018 yılında çıkarılan kanun çerçevesinde yayımlanan kararname ile Spor Toto Teşkilat Başkanlığı, Tarım Sigortaları üzere kurumları verimliliği artırmak için devraldıklarını kaydetti.

Çekte garanti 50 bin liraya yükseltilsin

Ankara Ticaret Odası (ATO) Lideri Gürsel Baran, kıymetli bir ödeme aracı olan çekle ilgili yapılacak yasal düzenlemelerin, ticaretin devamlılığına katkı sağlayacak halde yapılmasını istedi.



Karşılıksız çek nedeniyle mahpusa düşerek mağdur olanlar kadar, alacağını tahsil edemeyenlerin de mağdur olduğunu söyleyen Baran, böylelikle ticari hayatın sekteye uğradığını söyledi.

Karşılıksız çek konusunda bankaların da üzerlerine sorumluluk alması gerektiğine değinen Baran, yaprak başına bankaların sorumlu olduğu fiyatın 50 bin liraya yükseltilmesini önerdi. Baran, karşılıksız çek nedeniyle mahpusa düşerek mağdur olanlar kadar, alacağını tahsil edemeyerek ticari hayatı sekteye uğrayan tüccarların da mağdur olduğunu bildirdi.

Çek yüzünden kimsenin mahpusa ya da alacak kaygısına düşmemesi gerektiğini söyleyen Gürsel Baran, çekte keşideci yanı sıra hamil ve bankaların da taraf olduğunu kaydederek, bu alanda yapılacak düzenlemelerin tüm tarafları memnun edecek formda yapılması gerektiğini vurguladı. Türkiye’de ticaretin bahisle ilgisi olsun olmasın herkes tarafından yapılabildiğini ve ticarete yeni başlayanların kapasitelerinin çok üstünde iş üstlenebildiklerini söyleyen Baran, “Bu durumdakiler, işletmesinin yapısına muhalif sayılarla ticaret yapmaya çalışabiliyor ve bu doğrultuda çek yapraklarına imza atabiliyor. Çek, ticaret insanlarının prestiji olduğu kadar o çek defterini veren bankanın da prestijidir. Bankalar bu sorumluluklarını dikkate alarak süreçlerini düzenlemelidir” diye konuştu. Baran, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Bilgilerine nazaran 2019 yılında 27 milyar 316 milyon liralık çeke karşılıksız süreç yapıldığını aktararak, 2020 yılı Ocak-Nisan devrinde ise karşılıksız çek meblağının 5 milyar liraya yaklaştığını belirtti.

Teklifte neler var?

? Vakıflar Bankasının Sermaye Piyasası Kanunu'na nazaran faaliyette bulunan gayrimenkul yatırım iştirakleri, Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak.




? Bankacılık süreçleri kredi ve banka kartları kontratları, faktoring ve finansal kiralama mukaveleleri dahil, GSM operatörlerinin abonelik mukavelelerini de kapsayacak halde elektronik ortamda yapılacak.

?Tarım ve Orman Bakanlığından yetki evrakı almadan yahut bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara yönelik cezai uygulama 1 Temmuz 2021'de yürürlüğe girecek.

?Teklife eklenen ve Sermaye Piyasası Kanununda yapılan düzenlemeye nazaran, yatırım kuruluşları ve portföy idare şirketleri ile müşterileri ortasındaki alakalar, yazılı formda yahut uzaktan irtibat araçlarının kullanılması suretiyle konseyin yazılı biçimin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek usuller yoluyla kurulacak kontratlar ile düzenlenecek.

? Eklenen yeni unsurlarla kamu vazifelileri ortasından üst kademe kamu yöneticisi takım, konum ve misyonlarına atananların, misyondan alınmaları yahut vazifelerinin sona ermesi halinde tabi olacakları kararlar tekrar belirlendi.

Canan Sakarya/Dünya