iltasyazilim
FD Üye
Cebirin Tarihi nedir
Cebirin Tarihi hakkında bilgi
Eski Mısırlılar'da Cebir
İnceleyebildiğiniz kaynaklarda; Mısırlılarda, bugünkü cebirin herhangi bir şeklinin varlığına dair, muhakkak bilgiler görülmemektedir Oysa; Mısırlılarda, bugünkü cebir konularına eş, oldukça ilkel cebirin varlığı görülmektedir Bu konuda a h a h e s a b ı adı bahşedilen bir hesaplama türüne raslanlmaktadır Bu hesaplama türü hakkında, Açık Fikirli Sayılı Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Gökbilim ve Tıp adlı eserinde Berlin ve Rhind Papirüslerine dayanarak şu bilgiyi vermekte;
A h a kelimesi, grup veya tedarik anlamına gelmektedir Böyle adlandırma, bir metot görüşü olarak yapılmış olmakla beraber, a h a hesaplarında, Hatalı ve Test yoluyla Yoklayarak çözümmetodu kullanılmış olduğu görülmektedir Hem bu usulle, bir takım çözümler cebiri hatırlatıyor Adı geçen eserde; bu nesil hesabın nasıl yapıldığına dair, açıklamalı iki örnek verildikten sonradan; müsteşrik S Gantz'a atfen altı misal belirtmektedir Bunlar :
1) xy 43 ; xy 12
2) xy 40 ; x (52)y
3) xy 40 ; xy (13) + (115) 25
4) 10xy 120 ; y (34)x
5) x2 + y2 100 ; y (34)x
6) a2 + b2 400 ; a 2x ; b (32)x
Derhal maddeler halinde sıralamak gerekir fakat; bu örnekler, Mısırlıların a h a hesabında yaptıklarının, bugünkü cebrik düşünceye kadar düzenlenmiş gösterim ve tertip şekilleridir
Yukarıdaki altı müşteri örnekte görülebileceği gibi, problemler hep özel durumları temsil ediyor Oysa, Aydınlatılmış Sayılı adı geçen eserinde, bu konuda : Mısırlı matematikçinin zihninde belli çözüm yollarının ve genel formüllerin bulunduğuna kararsızlık yoktur Mesela a h a hesaplarıyla ilgili papirüslerde, herhangi bir metot laf konusu edilmemesine karşın, bunlarda özel bir metoda uyulduğu gayet sarih bir şekilde görülmektedir Problemlerin pedagojik amaçlarla bu şekilde tertiplenmiş oldukları söylenebilir
Bizanslılar'da Cebir
Bazı kaynaklar, Bizans'ta ileri bir matematiğin varlığı hakkında geniş data verirler Ortalama 1000 yıllık hayatı olan Bizans, matematik tarihinde eski Yunan matematiğini ilerletip geliştirmesi bakımından öyle parlak bir duruma sahip değildi
Bu ödev matematikçileri olarak belirli ve bununla beraber Nikomedya (İzmit), rahibi olan Masimus Planudes (İzmit 1260 İstanbul 1310), Diofantos' un birinci ve ikinci kitaplarına dair sadece tefsir yazabilmiştir M Planudes'in en çok bahsedilen eseri, 1300 yılında yazdığı Hint Hesabı'dır Planudes bu eserinde, karekök alma kuralını Diafantos'un eserini alarak Hint metodunu kullanım etmişti
14 yüzyılın ikinci yarısından itibaren, 15 yüzyılın birincil yarısına değin (İstanbul'un fethi yıllarına dek), Bizans matematiğinde bilim tarihinde ad bırakmış matematikçilere rastlanılmaz Bu tarihlerde, siyasal olaylar yüzünden, bilim dikkatsizlik edilmiştir Bu tarihlerin acayip bir olayı, İstanbul'da gizli kalmış özel bireysel kitaplıkların dışarıda, elyazması ne değin eser varsa İtalya'ya götürülmüştür İstanbul'da el yazmalarına ait hiç bir eser bırakmamışlardır Givanni Aurispa'nin (13691460) Bizans'tan Venedik'e 238 el yazması eser götürdüğü tarihi bir olay olarak bilinmektedir
Bizans matematiğinin durumunu, iyice incelemiş olan Hamit Dilgan, Matematik Tarih ve Tekamülüne Bir Bakış adlı eserinde şöyle yazan: Bizans'ta bütün anlamıyla büyük matematikçi yetişmemiştir Bir çoğunun eserleri (birkaçı müstesna) mütevazi ve basittir, hatta bazılarının eserlerindeki problemlerin, yazarları göre anlaşılamadığı seziliyor Tüm bu hususlar, Eski Yunan dehasının gerilemiş ve tükenmiş olduğuna canlı birer misal teşkil eder Şu kadar var ancak, Bizans matematiği, benzer devrelerdeki Roma matematiğinden fazla daha ileri bir durumda olmakla beraber, Doğu İslam Dünyası Matematiğine nazaran fazla geri kalmıştı*
Cebirin Tarihi hakkında bilgi
Eski Mısırlılar'da Cebir
İnceleyebildiğiniz kaynaklarda; Mısırlılarda, bugünkü cebirin herhangi bir şeklinin varlığına dair, muhakkak bilgiler görülmemektedir Oysa; Mısırlılarda, bugünkü cebir konularına eş, oldukça ilkel cebirin varlığı görülmektedir Bu konuda a h a h e s a b ı adı bahşedilen bir hesaplama türüne raslanlmaktadır Bu hesaplama türü hakkında, Açık Fikirli Sayılı Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Gökbilim ve Tıp adlı eserinde Berlin ve Rhind Papirüslerine dayanarak şu bilgiyi vermekte;
A h a kelimesi, grup veya tedarik anlamına gelmektedir Böyle adlandırma, bir metot görüşü olarak yapılmış olmakla beraber, a h a hesaplarında, Hatalı ve Test yoluyla Yoklayarak çözümmetodu kullanılmış olduğu görülmektedir Hem bu usulle, bir takım çözümler cebiri hatırlatıyor Adı geçen eserde; bu nesil hesabın nasıl yapıldığına dair, açıklamalı iki örnek verildikten sonradan; müsteşrik S Gantz'a atfen altı misal belirtmektedir Bunlar :
1) xy 43 ; xy 12
2) xy 40 ; x (52)y
3) xy 40 ; xy (13) + (115) 25
4) 10xy 120 ; y (34)x
5) x2 + y2 100 ; y (34)x
6) a2 + b2 400 ; a 2x ; b (32)x
Derhal maddeler halinde sıralamak gerekir fakat; bu örnekler, Mısırlıların a h a hesabında yaptıklarının, bugünkü cebrik düşünceye kadar düzenlenmiş gösterim ve tertip şekilleridir
Yukarıdaki altı müşteri örnekte görülebileceği gibi, problemler hep özel durumları temsil ediyor Oysa, Aydınlatılmış Sayılı adı geçen eserinde, bu konuda : Mısırlı matematikçinin zihninde belli çözüm yollarının ve genel formüllerin bulunduğuna kararsızlık yoktur Mesela a h a hesaplarıyla ilgili papirüslerde, herhangi bir metot laf konusu edilmemesine karşın, bunlarda özel bir metoda uyulduğu gayet sarih bir şekilde görülmektedir Problemlerin pedagojik amaçlarla bu şekilde tertiplenmiş oldukları söylenebilir
Bizanslılar'da Cebir
Bazı kaynaklar, Bizans'ta ileri bir matematiğin varlığı hakkında geniş data verirler Ortalama 1000 yıllık hayatı olan Bizans, matematik tarihinde eski Yunan matematiğini ilerletip geliştirmesi bakımından öyle parlak bir duruma sahip değildi
Bu ödev matematikçileri olarak belirli ve bununla beraber Nikomedya (İzmit), rahibi olan Masimus Planudes (İzmit 1260 İstanbul 1310), Diofantos' un birinci ve ikinci kitaplarına dair sadece tefsir yazabilmiştir M Planudes'in en çok bahsedilen eseri, 1300 yılında yazdığı Hint Hesabı'dır Planudes bu eserinde, karekök alma kuralını Diafantos'un eserini alarak Hint metodunu kullanım etmişti
14 yüzyılın ikinci yarısından itibaren, 15 yüzyılın birincil yarısına değin (İstanbul'un fethi yıllarına dek), Bizans matematiğinde bilim tarihinde ad bırakmış matematikçilere rastlanılmaz Bu tarihlerde, siyasal olaylar yüzünden, bilim dikkatsizlik edilmiştir Bu tarihlerin acayip bir olayı, İstanbul'da gizli kalmış özel bireysel kitaplıkların dışarıda, elyazması ne değin eser varsa İtalya'ya götürülmüştür İstanbul'da el yazmalarına ait hiç bir eser bırakmamışlardır Givanni Aurispa'nin (13691460) Bizans'tan Venedik'e 238 el yazması eser götürdüğü tarihi bir olay olarak bilinmektedir
Bizans matematiğinin durumunu, iyice incelemiş olan Hamit Dilgan, Matematik Tarih ve Tekamülüne Bir Bakış adlı eserinde şöyle yazan: Bizans'ta bütün anlamıyla büyük matematikçi yetişmemiştir Bir çoğunun eserleri (birkaçı müstesna) mütevazi ve basittir, hatta bazılarının eserlerindeki problemlerin, yazarları göre anlaşılamadığı seziliyor Tüm bu hususlar, Eski Yunan dehasının gerilemiş ve tükenmiş olduğuna canlı birer misal teşkil eder Şu kadar var ancak, Bizans matematiği, benzer devrelerdeki Roma matematiğinden fazla daha ileri bir durumda olmakla beraber, Doğu İslam Dünyası Matematiğine nazaran fazla geri kalmıştı*
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.