CANDİDA; Bedende doğal olarak oluşan bir maya cinsidir. Bilhassa ağız, boğaz, bağırsaklar, vajina ve deride bulunur. Kandida sıhhat için gereklidir: besinleri emmede ve bağırsak yolunu enfeksiyonlardan muhafazada rol oynar. Yararları olmasına karşın, kandida çok büyümesi birçok sıhhat sıkıntısına neden olabilir.
CANDİDA MANTARI BELİRTİLERİ
1. Yorgunluk
Kandida çok büyümesi direkt besin eksikliklerine neden olmasa da, çalışmalar oral kandidiyazisin durumu kötüleştirebilecek yetersiz beslenme ile alakalı olabileceğini göstermektedir. Ayrıyeten mukozal lezyonlar güç alımını etkileyebilir, bu da kartopu tesiri yaratabilir ve durumu daha da kötüleştirebilir. Demir, çinko, folat, B12 ve C vitaminlerindeki eksikliklerin tümü gücün azalmasına ve yorgunluğa katkıda bulunur.
2. Tekrarlayan Maya Enfeksiyonları
Vajinal kandidiyaz olarak da bilinen mantar enfeksiyonları, bakteriyel vajinal enfeksiyonlardan sonra en sık görülen vajinal enfeksiyon cinsidir. Vajinada kandidiyaz çok büyümesi meydana geldiğinde ortaya çıkarlar. Semptomlar kaşıntı, kısırlık, makûs koku, ağrılı cinsel bağ, kızarıklık, şişme ve kalın, beyaz bir akıntıyı içerebilir.
-
Erkeklerde ise; genital kaşıntı, cinsel istekte azalma, ereksiyon sorunları görülebilir.
Bağırsak, trilyonlarca bakteriye mesken sahipliği yapar. Bakterilerin kimi kullanımları şunları içerir:
-
Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur -
Safra asitlerini işler -
Besinlerden güç çeker -
Asetat, propiyonat ve bütirat üzere kısa zincirli yağ asitleri (SCFA'lar) üretir.
İnce bağırsakta çok mantar büyümesi: SIFO olarak da bilinen bu durum, ince bağırsakta gastrointestinal semptomlarla bağlı birçok mantar organizması olarak tanımlanır. Çalışmalar, kandidiyazisin antibiyotik, steroid alan yahut bağışıklığı baskılanmış yahut bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda GI semptomlarına neden olabileceğini göstermektedir. Yaygın semptomlar ortasında gaz, mide bulantısı, ishal, geğirme, şişkinlik ve hazımsızlık sayılabilir.
İshal: İshalin yaygın semptomları ortasında gevşek, sulu dışkı ve karın krampları bulunur. İshalin yaygın nedenleri ortasında laktoz intoleransı, ilaçlar, virüsler ve bakteriler bulunur. Candida kimi klinik çalışmalarda da ishale neden olmuştur.
4. İnflamatuar Bağırsak Hastalığı (IBH)
Sindirim sisteminde iltihaba neden olan bağırsak bozuklukları, inflamatuar bağırsak hastalığı olarak bilinir. Semptomlar ateş, yorgunluk, ishal, dışkıda kan, şişkinlik ve başkalarını içerebilir. IBH'li 126 kişi üzerinde yapılan bir araştırma, hastaların % 84'ünün gastrointestinal kanalda C. albicans olduğunu buldu.
5. Mantar Enfeksiyonları
Kandidiyaz, C. albicans'ın neden olduğu en yaygın mantar enfeksiyonlarından biridir. Candida çok büyümesi çoklukla atlet ayağı, saçkıran ve ayak tırnağı mantarına neden olur.
6. Şeker Bağımlılığı Sorunu
Bağımlılık derecesinde şeker, ekmek, makarna üzere yüksek karbonhidrat içeren besinleri fazla tüketme isteğine sahip olma durumu.
7. Öteki Belirtiler
Ağızda görülen yaralar ve ağrılar, aft, nefesin makûs kokması, ağız içinde (dil üzerinde) beyaz lekeler
CANDİDA TEDAVİSİ
Candida diyeti, candida enfeksiyonlarının semptomlarını hafifletmek için uygulanan katı bir diyet modelidir. Bu diyet şeker, gluten, alkol, kimi süt eserleri ve ziyanlı katkı hususlarının kullanımını yasaklarken; düşük şeker oranlarına sahip meyveler, nişastalı olmayan sebzeler ve glutensiz yiyeceklerin tüketimine müsaade veriliyor. Diyette bilhassa bağırsak mikrobiyotasına ziyan verebileceği nedeniyle gluten kullanımı muhakkak önerilmiyor. Yüksek oranlarda rafine şeker alımı, bağışıklık sistemi zayıflamış insanlarda candida enfeksiyonlarını kötüleştirebiliyor. Yüksek karbonhidrat içeren diyetler kimi şahıslarda candida sayısını arttırabiliyor.
CANDİDA TEDAVİ MÜDDETİ
Candida mantarının olumsuz tesiri ortadan kaldırılana kadar uygulanır. Şahıstan şahsa değişmekle birlikte bir ay boyunca diyetin yapılması beklenir. Bilhassa rafine şekerin sonrasında da beslenmeden çıkarılması candida mantarıyla ilgili sorunların nüksetmesinin önüne geçebilmektedir.
Candida Diyeti’nde Yasaklı Olan Besinler
Yüksek Şekerli Meyveler: Muz, hurma, üzüm
Glüten İçeren Tahıllar: Buğday, çavdar, arpa içeren yiyecekler
Kimi Etler: Salam, sosis, sucuk üzere işlenmiş etler ve çiftliklerde yetiştirilen balıklar
Rafine Yağlar: Kanola yağı, soya fasulyesi yağı, ayçiçeği yağı yahut margarin
Çeşniler: Ketçap, soya sosu, beyaz sirke, barbekü sosu, yaban turpu ve mayonez
Kimi Süt Eserleri: Peynir, süt ve krema
Şeker ve Yapay Tatlandırıcılar: Aspartam, agave, şeker kamışı, mısır şurubu, bal, akçaağaç şurubu, pekmez ve sofra şekeri
Yağlı Tohumlar: Yer fıstığı, kaju fıstığı ve Antep fıstığı
Kafein, Alkol ve Şekerli İçecekler: Kafeinli çaylar, kahve, güç içecekleri, soda, meyve suyu, bira, şarap yahut alkollü içecekler
Candida İçin En Âlâ Besinler
-
Otlar ve Baharatlar: Tarçın, dereotu, zerdeçal, kekik, biberiye, karabiber, -
Kuruyemişler ve Tohumlar: Badem, ayçiçeği tohumu, keten tohumu, -
Sağlıklı Yağlar: Zeytin, rafine edilmemiş hindistancevizi yağı, sızma zeytinyağı, susam yağı. -
Protein: Yumurta, tavuk, hindi -
İçecekler (Kafeinsiz): Filtrelenmiş su, badem sütü, hindistan cevizi sütü (katkı unsuru olmadan), bitki çayları -
Süt Eserleri: Tereyağı, sade yoğurt, kefir -
Tatlandırıcılar: Ksilitol, stevia, eritritol -
Öteki: Elma sirkesi, çörek otu yağı