Egzersiz Planları Hazırlama etkin bir iş planı nasıl hazırlanır Alıştırma Planı: Herhangi bir proje ya da çalışmada belirlenen hedeflere ulaşmak için yapılacak çalışmaları detaylı bir biçimde planlamaya yarayan listedir Egzersiz Planı'nın Faydaları * Bütün üyeler başvuru formu planındaki beklentileri paylaşır ve planlanan hedeflere ulaşmak için yapılacak çalışmalara katılırlar, * Ayrıca alıştırma grubundaki tüm üyeler hem de grup dışındakiler, projenin istenilen biçimde gerçekleştirilmesi için kendilerine düşen görevin önemini görebilirler, * Yapılması düşünülen çalışmalarda bir takım noktaların dikkatden kaçması bazılarının da gereksiz yere tekrarlanması riski azalır, * Ayrıca çalışma grubundaki bütün üyeler keza de grup dışındakiler, planlanan hedeflere ulaşmada kendilerine düşen sorumluluğun bilincine varırlar, * Yapılacak çalışmaların ayrıntılı bir şekilde belirlenmesi ve bunların kimler tarafından gerçekleştirileceğinin ortaya konması fikirlerin gerçekleştirilebilmesi olasılığını artırır Egzersiz Planı, Nasıl Hazırlanır? * Çalışma Planı Formu üzerinde, detaylandırılacak proje çalışmaları belirlenir, * Yapılacak çalışmaların başarıya ulaşması için tamamlanması gerekli çalışma basamakları listelenir, * Her basamak için çalışmanın başlangıç tarihi, hedeflenen bitiş tarihi, kullanılacak kaynaklar ve sorumlu kişikişiler listelenir * Planlanan çalışmadan beklenen yararlar belirlenir, * Her basamaktaki egzersiz bitirildiğinde yapılan çalışmanın tamamlanma tarihi kaydedilir, * Eğer ek basamaklar belirlenir ise bunlar da çalışma planına eklenir Çalışma Planı, Ne Vakit Kullanılır? * Yenilikçi fikirlerin ve uygulamaların gerçekleştirilmesi için alıştırma takvimini belirlemede, * Çözüm belirlenip nasıl bir süreç içinde çözüme gidileceği ortaya konmuş olan problemlerin çözümündeki bütün aşamalar üzerinde çalışmada * Tasarlanmış bir şekilde gelen çalışmaların detaylarını belirlemede, * Akademik destek için planların anahatlarını ortaya koymada Egzersiz Planı Hazırlamada Dikkate Alınacak Konular Alıştırma Gurupları göre uygulanacak çalışmaların amaca uygun olarak planlanabılmesi için bu basamakta dağıtılmış etmenlerin dikkate alınması gereklidir Bilinmelidir ancak; en çok iyi plan bile uygulamaya geçirilemez ise bir layık taşımaz O halde; Egzersiz Planı hazırlanırken bunların uygulanabilirliklerinin de dikkate alınması gereklidir Bunun için: * Her Egzersiz Planı'nın, hedeflenen amaca en kısa yoldan, minimum vakit, işgücü ve maliyet ile ulaşatırabilecek şekilde hazırlanması ile planın uygulanabilirliği artacaktır Yapılan planda, maksat alınan amacın açık ve net olması, herkes tarafından paylaşılan bir özellik taşıması, izlenecek stratejilerin önceden belirlenmesi, kullanılacak kaynakların hazırlanması ve uygulamadan sorumlu kişilerin görevlendirilmelerinin yapılması planın uygulamadaki başarısını artırır Her bir alıştırma alanı için ayrı olarak alıştırma planı hazırlanacaktır bu nedenle çalışma planlarının sayısı bir alıştırma grubundan diğerine değişken Ayrıca, grubun planladığı çalışmaların uygulanmasında her ne kadar sorumlu birey veya kişiler önceden belirlenecek olsa da, bütün araştırmalar işbirliği içerisinde yürütüleceği için herkes çalışmanın başarısından sorumludur OGYE tüm alıştırma gruplarına yardım hizmeti verecektir ve mektep yönetimi ile egzersiz grupları arasında zorunlu koordinasyonu sağlayacaktır * Etkin egzersiz planlarının hazırlanmasında öngörülen bir diğer konu da, tasarlama aşamasında okulun fiziki kaynaklarının ve insan gücü kaynaklarının evvelden dikkate alınmasıdır Her alıştırma planında mutlaka kullanılacak finansal kaynakların, zamanın ve hatta zorunlu ekipmanların önceden belirlenmesidir Yapılması planlanan çalışmanın kimin sorumluluğunda yürütüleceğinin önceden belirlenmesi ile uygulamadaki karışıklıklar ortadan kalkar ve egzersiz planlanan zamanda sonuçlanır Bu inceliklerin dikkate alınması ile planın uygulamadaki başarısı artacaktır * Egzersiz planları hazırlanırken dikkate alınması gerekli diğer bir konu da hedeflerin belirlenmesidir En ideal hedefler bile ulaşılamadığında önemini kaybeder O halde; ufak de olsa ulaşılabilecek realist hedeflerin ortaya konması ve bunlara ulaşma yollarının evvelden düşünülmesi yardımcı olacaktır Hedeflerin belirlenmesinde daima okulun kaynakları ve öğrencilerin gelişen ihtiyaçları gözönüne alınmalıdır bununla beraber, uzun vadede ileri hedeflerin de ortaya konması okula bir vizyon kazandıracağı ve okuldan beklentileri arttırarak okulun kesintisiz gelişimini sağlayacağı için göz ardı edilmemelidir * Okul Gelişim Sürecinin VIII ve X Basamakları, uygulanan planların değerlendirilmesinin yapılacağı basamaklardır Bu basamaklarda, planlanan ve uygulaması yapılan çalışmaların ne ölçüde hedeflenen amaçlara ulaştığı ölçülecektir Alıştırma planları hazırlanırken bu basamakların da dikkate alınarak değer biçme ölçütlerinin önceden hazırlanması yardımcı olacaktır Hangi ölçütlere göre hedeflenen amaca ulaşılıp ulaşılamadığının planlama yapılırken düşünülmesi planın geçerliliğini artıracaktır ÇALIŞMA PLANI HAZIRLAMADA KARŞILAŞILABİLECEK ENGELLER VE BUNLARIN AŞILMASI İÇİN ÖNERİLEN STRATEJİLER Tasarlama, basitten karmaşığa tüm çalışmaların birincil basamağı olmasına ve uygulamanın başarısının, planlamanın başarısına yan olması gerçeğine rağmen, bilinmelidir ki; planlamacılar, planlama süreci her tarafında bir fazla engel ve güçlüklerle karşılaşacaklardır Planlamacıların bu engelleri ve güçlükleri bilmesi ve bu engellere karşısında gerekli önlemleri evvelden alması onların uygulamadaki başarısını arttıracaktır Genellikle, tasarlama süresinin büyük bir kısmı ya planı hazırlayanların planı uygulayacak olanları inandırması ile veya uygulayıcıların planlamacıları iknası için harcanır Bu şart dikkate alınarak, Mektep Gelişim Süreci Basamakları içerisinde tasarlama ve kullanım görevleri direkt alıştırma gruplarına verilmiştir Egzersiz gruplarına us vermesi amacıyla planlamada karşılaşılabilecek bir takım engeller ve bunların aşılması için izlenebilecek bazı stratejiler altında misal olarak verilmiştir Şunu unutmamak gerekir fakat, bunlar karşılaşılabilecek engellerin tamamı değildir Okulların içinde bulunduğu çevre şartları, öğrencilerin ihtiyaçları, velilerin beklentileri ve okul personelinin özelliklerine göre karşılaşılabilecek çoğu diğer engel olabilir Süre içerisinde planlamacıların deneyimleri arttıkça karşılaşılan engellerin daha süratli aşıldığı ve zorlukların üstesinden daha kolay gelindiği görülecektir Altında sözü geçen karşılaşılabilecek engeller ve bunların aşılması için önerilen stratejiler yalnızca zihin atamak amacıyla hazırlanmıştır İnanıyoruz ancak, okullarımız fazla daha marifetli ve problemlere çözüm getirici stratejiler geliştirilecektir Egzersiz gruplarının karşılaşılabileceği engeller ve bunların aşılması için önerilen stratejiler: (1) Tasarlama aşamasında, (2) Kullanım aşamasında edinmek üzere iki grupta ele alınmaktadır A TASARLAMA AŞAMASINDA 1 Hedeflenen Amaçların Anlaşılmaması: Planlamaya katılan kişiler arasında görüntü ayrılıklarının ortaya çıkması planlamada yaygın olarak karşılaşılan problemlerden birisidir Planlamaya katılan kişiler hedeflenen amacın açık ve net olmadığı durumlarda ne yapacaklarını anlayamadıkları için hedeflenen amacı kendi yürütmekte oldukları görevle bağıntılı olarak yorumlarlar Böyle durumlarda çoğunlukla ve ortaya görünüm ayrılıkları çıkar Okulda eğitimin niteliğini amaçlayan bir çalışmada okulun idari personeli böylesine geniş kapsamlı bir amaca yönelik olarak okulun somut kaynaklarını geliştirme eğiliminde olabilmelerine rağmen, okulun eğitim personeli öğretim boyutuna öncelik verme eğiliminde olabilirler Bu durumun sonucu olarak kaynakların kullanılmasında öncelik verilecek alanlar belirenİrken çatışmalar doğabilir İzlenecek Taktik; Çoğunlukla alınan hedefe karşın açık ve net amaçların ortaya konması ve bunlar üstünde gösterme birliğine varılarak planlamaya geçilmesi bu problemi ortadan kaldıracaktır Okul Gelişim Süreci I Basamağı'nda, okulun gelişim hedefleri belirlenirken hedeflenen amaçların, açık ve net olması, herkes tarafından bambaşka yorumlamaya neden olmayacak şekilde ifadelendin l mesi ve muhtemel olduğunca üzerinde görüntü birliğine varılarak hazırlanması gereklidir Bu basamakta yapılacak çalışmalar titizlikle yürütüldüğü taktirde planlama aşamasında ortaya çıkacak görüntü ayrılıkları çalışmaya daha geniş bir bakış açısı kazandıracaktır Bu durumda bambaşka düşünceler, karşımıza sorun yaratan özelliğinden fazla çalışmaya zenginlik katan bir nitelik durumuna gelecektir 2 Kaynakların Yetersizliği: Tasarlama sürecinin bir basamağı da yapılacak incelemeler için kullanılacak kaynakların ayrılmasıdır Para, zaman, okulun mekanları gibi fiziki kaynaklar ile insan kaynaklarının yetersizliği planlamada genel olarak karşılaşılan bir sorundur Eğer planlama aşamasında kaynakların dağılımı uygun bir şekilde yapılmaz ise başvuru aşamasında ya çalışma yarım kalır veya çalışmadan vazgeçilir Her iki durumda okulun gelişimini geciktireceği ve kaynakların boşa harcanmasına niçin olacağı için gözden düşmüş durumlardır İzlenecek Strateji; Genelde sınırlı olan kaynakların okulun gelişiminde en mantıklı şekilde kullanılabilmesi için tasarlama aşamasında iyi bir tahlil yerine getirmek gerekir Okulun yapılacak çalışma için ayırabileceği lüzum maddesel gerekse insan kaynakları özenle çözümleme edilmeli bunlar azami yarar getirecek alanlara öncelik verilerek ayrılmalıdır Bu durumun dikkatlerden kaçmaması için Alıştırma Planı Formu'nda, kullanılacak kaynaklar bölümü ile beklenen fayda bölümleri yer almıştır (Bkz Tablo: 3) B DILEKÇE AŞAMASINDA: 1 Katılım Yetersizliği: Katılım yetersizliği hazırlanan egzersiz planlarının uygulanması aşamasında karşılaşılabilecek en ciddi problemdir Plan* uygulayacak olanların, planın hazırlanmasında bulunmamaları ya da yapılacak araştırmalar üstünde görünüm birliğine ulaşılmadan planlamanın yapılması bu sonucu doğurur Hem, planlamada fazla zarar görmüş olacağına inanılsa da gerçekçi olmayan çalışmaların hedeflenmesi veya kaynakların kullanımında karşılaşılan zorluklar da uygulamadaki katılımı azaltır En mükemel planlar bile uygulanmadığında bir değer taşımaz böylece, planlar tekrar tekrar realist ve okulun içinde bulunduğu koşullar dikkate alınarak hazırlanmalıdır İzlenecek Taktik: Alınacak kararlara katılımın artırılması planlı okul gelişiminde anahtar rolünü oynayacak bir stratejidir Bu strateji Planlı Mektep Gelişim Sürecinin bütün basamakları için benzer ölçüde hayati tartı taşır Unutulmaması gereklidir ama, bireyler kendi aldıkları kararlan daha büyük bir şevkle uygularlar Diğer Taraftan, kararlara katılım genişledikçe dahageniş bir görüş alanı kazanıldığı için gözden kaçan noktalar ortaya çıkıp bunlar da dikkate alınacağı için alınan kararın isabetliliğiartar 2 Bilgi Eksikliği ve Iletişim Yetersizliği: Planlanan çalışmalar ve bunlar ile ulaşılması beklenen hedeflerin okul toplumumun bütünü göre yeterince anlaşılamaması, uygulamada karşılaşılabilecek bir fazla sorunun esas kaynağıdır Bireyler, bir çalışmanın niçin yapılacağını ve bunun sonucunda beklenilen yararlan anlamadıkları sürece bu çalışmayagerekli desteği sağlayamazlar, Okullardaki mevcut data irtibat alışkanlığı bu ihtiyaca yeterince cevap veremeyebilir Bu durumda ya planlanan incelemeler güçlükle ve gecikmeyle uygulanır, ya da hiç uygulamaz Her iki durumda da okulun gelişimi olumsuz yönde etkilenirBöylesine istenmedik bir durumla karşılaşmamak için etkin bir irtibat kültürünün okula yerleşmesi gereklidir İzlenecek Strateji: Okul yönetimi ile öğretmenler, öğretmenler ile veliler, mektep ile çevre, mektep ile üniversite ve bakanlık birimleri arasındaki veri akışının vaktinde ve ihtiyacı karşılayacak şekilde bitmiş gözden geçirilmesi gereklidir Mektep toplumu planlanan bütün çalışmalar ve bunlar ile ulaşılması beklenen hedefler konusunda sıklıkla bilgilendirilmelidir Tatmin Edici ve zamanında yapılacak bilgilendirici incelemeler olarak belirtilen aralıklarla tekrarlanan sözlü ve yazılı açıklamalara başvurulabilir Bu amaçla, egzersiz grupları göre düzenlenecek toplantılarda yapılacak sözlü talimat ya da çoğaltılarak dağıtılacak yazılı açıklamalar yardımcı olacaktır özel baskı