Büyük bademcik çocuklarda davranış bozukluğuna neden olabilir

Avusturya Sen Jorj Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı OpDrGökhan Güvener konu ile ilgili bilgiler verdi
*
Bademcikler ve geniz eti bağışıklık sistemimizin kayda değer yapılarıdır Solunum yoluyla alınan mikropları karşılayan ve onlara karşı verilecek mücadeleyi başlatan ilk bariyerlerdir Yaşamın ilk 10 yılında daha aktif olarak devir yaparlar Daha sonraki dönemde fonksiyonları ve önemleri izafi olarak azalır Bademcikler varlıklarını sürdürürken, geniz eti çoğunlukla 10 yaş sonrası ve erginlik dönemi başlangıcıyla kendiliğinden gerileyerek minik bir lenfoid dokuya dönüşür*
*
Bademcikler boğazın arka kısmında yumuşak damağın her iki tabi tarafında sabit, ağız açıkken zahmetsizce gözlemlenebilen oval şekilli dokulardır Geniz eti ise burnun arka kısmında, yumuşak damağın arkasından boğaz boşluğunun kubbesi olarak tanımlayabileceğimiz geniz bölgesinde yerleşmiştir doğrudan doğruya görülemez, ayna ya da endoskopla görüntülenebilir Parmakla muayene ile ya da röntgen filmleriyle boyutu değerlendirilebilir
*
Bağışıklık sistemimizdeki kıymetli işlevlerine karşın bademcikler, kimi süre önemli enfeksiyonların ve sağlık sorunlarının kaynağı da olabilirler Böylesi durumlarda ameliyatla alınmaları gerekebilir Bademcik ameliyatları çocukluk çağındaki en sık uygulanan ameliyatlardandır*
*
Geçmişte streptokok kökenli bademcik enfeksiyonlarının yol açabileceği glomerülonefrit, romatizmal alev ve kalp kapak hastalıkları gibi komplikasyonların önlenmesi, ameliyat kararı vermede öncelikli kriterdi Son 1015 takvim sürede, gerek hekime ve hap tedavilerine daha bakımlı ulaşabilme, lüzum bakım ve korunma şartlarındaki iyileşme ve bilinçlenmeler bu tarz komplikasyonların izafi olarak azalmasına niçin olmuştur Bu şart, enfeksiyon nedenli bademcik ameliyatlarında da izafi bir azalmayı beraberinde getirmiştir*
*
Bunun yanı sıra bademciklerin ve geniz etinin koskocoman yapıda olmasının niçin olduğu solunum problemleri, kesintisiz horlama ve solunum durmasına yol açabilen uyku bozuklukları da ameliyat kararına neden olabilmektedir Yapılan bir çok araştırma bu stil çocuklarda gelişim ve davranış bozukluklarının gelişebildiğini ve öğrenme mektep performanslarının *negatif etkilendiğini göstermiştir
*
Her hastanın durumunu ayrı ayrı değerlendirmek gerekir Ama genellikle bademcik ameliyatı kararını belirlemek için kullanılan kriterler şöyledir:
*
*Tekrarlayan bademcik enfeksiyonu atakları Son 3 sene içinde yılda 3 ’cilt pozitif; son 2 yıl içinde yılda 5 ’deri pozitif; ya da bir yılda 67 ’den artı hamle (Diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarından karışıklığa itmek için; ataklar sırasında boğaz ağrısının yanı sıra 38,3 üzerinde yüksek ateş veveya ağrılı büyümüş boyun lenf bezleri veya da bademcikler üstünde görünür iltihabi tabakalar gözlenmelidir Bunun yanı sıra yapıldıysa kan tetkiklerinde ve boğaz kültüründe bakteriyel enfeksiyon lehinde bulgular kaydedilir
*
*Bademcik enfeksiyonlarıyla birlikte görülen febril konvülziyon (ateşli havale) atakları
*
*Bademcik enfeksiyonlarıyla birlikte görülen peritonsiller abse (bademcik çevresi dokularda abse)oluşumu
*
*Kesintisiz ağız solunumuna ve horlamaya yol açan bademcik ve geniz eti büyümeleri
*
*Yüz, çene ve diş gelişim bozukluklarına yol açan bademcik ve geniz eti büyümeleri
*
*Yutma güçlüğü ve hitabe bozukluğuna yol açan bademcik ve geniz eti büyümeleri
*
*Uyku apnesi gibi uyku bozukluklarına yol açan bademcik ve geniz eti büyümeleri
*tek yanlı bakışımsız büyümede bitki örtüsü şüphesiyle biyopsi amaçlı
*
*Bademcik taşı diye adlandırılan birikimlerin, tüm önlemlere rağmen aralıksız tekrarı ve sosyal hayatı etkileyen bir ağız kokusuna yol açması