Burun Ve Görevleri

Burun Ve Görevleri,


BURNUN İŞLEVLERİ: Burun, insan organizmasında belli başlı beş görev üstlenmiştir Sövİr oysa: 1) Burun koku alma işlevinin algılayıcı bölümünü oluşturur 2) Solunum yolları için uygun özellikler kazanmasını sağlar 3) Solunan havanın nemlenmesini sağlar 4) Solunan havanın toz gibi bir takım yabancı cisimlerden temizlenmesine katkıda bulunur ve 5) Ses tellerinin çıkardığı ses titreşimlerinden etkilenip adeta biyolojik bir hoparlör gibi davranır

Bilindiği gibi koku duyusunu beyne taşıyan asap “Koku siniridir (nervus olfaktorius, 1 kafa siniri) Bu sinirin ince uzantıları burun boşluklarının “Burun üstteki konkası üzerinde kalan bölümünü örten mukoza tabakasına dağılır Böylece solunan havayla dış çevreden buruna giren koku uyarıları, koku sinirini uyarır Burnun önemli görevlerinden biri de solunum yollarının başlangıcını oluşturmasıdır Burun ön deliklerinden burun boşluklarına giren hava, burun arkadaki deliklerinden (koanalar) nazofarinkse (yutağın ön üstbölümü) geçer Hava dahasonra farinksten (yutak) aşağı doğru inip gırtlağa (larinks), oradan da soluk borusu aracılığıyla akciğerlere ulaşır Burnun kemik ve kıkırdaktan üretilmiş iskeleti solunum yollarının açılış bölümünün oldukça sert ve dirençli bir hava geçidi olmasını sağlar

Burnun bir diğer önemli işleviyse solunan havanın bronşlar ve akciğerler için uygun bir nemlilik ve ısı düzeyine ulaşmasını sağlamaktır Anımsanacağı gibi burun boşlukları “Konka denilen bölmelerle üç ana bölüme ayrılmıştır ve


Burun boşluğu, septum ve sinuslarm kafatasındaki konumu

burnun boşluklarının içini örten mukozaj damar ve salgıdan zengindir Solunum havası burun boşluğuna girdiğinde burun bölmeleri arasında yol alırken mukozadaki kan damarlarında dolaşan kandan ısı çekerek ısınırken} yüzeyi salgıyla örtülü olan mukozadan da nem çekerek nemlenir Örneğin 20°C ısıya sahip bir odada burundan nefes bölge bir kimsede solunum havası gırtlağa geldiğinde 32°C ısınmış ve % 98 oranında nemlenmiş olur Benzer birey benzer yerde ağzından benzi atmış alacak olursa, solunum havası gırtlağa geldiğinde 30°C ısınmış ve % 80 nemlenmiş olur Sıcak ya da soğuk ve kuru hava gırtlak, soluk borusu, bronşlar ve akciğerler için tahriş edicidir Burun yukarıda belirttiğimiz işleviyle solunan havanın ısı veya da nemlilik yönünden taşıyabileceği negatif özelliklerini gidererek, bakımlı solunacak bir hava yaratmaktadır Burnun fazla kayda değer bir diğer göreviyse solunum havasındaki tozları yakalamaktır Bilindiği gibi burun boşluklarının yüzeyini örten mukozanın (burun üstteki konkası aşağıda kalan bütün solunum bölgesinde) en üstteki tabakası silialı epitel hücrelerine sahiptir Silia denilen ve elen parmağına benzetebileceğimiz bu uzantılar, solunum havasından mukoza üzerine düşen tozlan burnun salgısıyla birlikte burnun dışına doğru adeta süpürürler Bu Nedenle solunum havası bir ölçüde temizlenmiş olur Burun “Mukus (sümük) denilen bir salgı salgılar Bu salgı hafif asit özellikte olduğu gibi, içinde “îmmün globulin A (IgA) denilen bir bağışıklık globulini (antikor) taşır Sümüğün gerek hafif asit oluşu ve gerekse içerdiği IgA, solunan havadaki çeşitli mikropların öldürülmesini sağlayarak solunum yollarını emin bir takım canlı rahatsızlık etkenlerine aleyhinde korur Bazı mikroplar ve özellikle grip, nezle etkeni olan virüsler, kirli hava, SO2, CO, kuru hava siliaların süpürme işlevlerini bozar, durdurur Bu gibi durumlarda burnun temizleme işlevi bozulacağından, havadaki canlı hastalık etkenleri kolayca burun ve üst solunum yollarını tutup buraları iltihaplandırırlar *