Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Buhar ve Buharlaşma Nedir
Buhar
Buhar, fizik, kimya ve mühendislikte, buharlaşmış suyu ifade eder 100 santigrat derece civarında sıcaklıkta ve standart atmosferik basınçtaki buhar, saftır, şeffaf gaz haldedir ve sıvı haldeki sudan 1600 kat daha hacimlidir Buhar doğal olarak suyun kaynama noktasından daha sıcaktır Daha yüksek sıcaklıklardaki buhara başlıca kızdırılmış buhar denir
Istikrarsız haldeki su, çok sıcak akışkan bir madde ile bağlantı ettiğinde (mesela lav veya erimiş metal), çok tez olarak buhar haline gelebilir Buna buhar patlaması adı verilir Bu patlama, son derece büyük hasarlara sebep olabilir
Bir buhar makinesi, mekanik meslek üretmek için türbin veya pistonun hareketini buharın genişlemesi ile sağlar Öteki endüstriyel uygulamalarda, buhar genelde borular baştan başa dolaşarak depoladığı enerjiyi ısı transferi ile aktarır Buhardaki bu depolanmış ısının nedeni suyun yüksek buharlaşma ısısıdır Mühendisler buhar makinelerini modellemek için ideal termodinamik çevrim olan Rankine çevrimini kullanır
Buhar, endüstri açık havada sauna ve hamam gibi yerlerde de sıcaklık ve ahali üzerindeki terapi etkileri sağlamak için kullanılır
ABD'de elektrik enerjisi üretiminin % 90'ından fazlası sıvı olarak buhar kullanan buhar türbinleri ile sağlanmaktadır Buhar türbininde enerji verimini maksimize etmek için düşük basınçta, buharın yoğuşarak su haline gelmesi sıkça meydana gelir Lakin bu durumun (yaşbuhar), korozyona sebep olmaması için proses fazla özenli bir şekilde denetim edilmelidir
Buharlaşma
Yıkanan giysiler asılarak kurumaya bırakılır; yağmur dindikten bir vakit daha sonra yerdeki su birikintileri ortadan kaybo*lur; kurak zamanlarda bahçedeki toprağın kupkuru olduğunu görürüz Bütün bu gibi olaylarda, ortadan kaybolan su buharlaş*mıştır
Uçucu su veya diğer bir istikrarsız gözle görülemeyen bir gaza, buhara dönüşür Bir sıvıyı oluşturan homojen moleküller birbirlerini bağlanma kuvveti (kohezyon) adı bahşedilen bir şiddetle çeker Fakat moleküller benzer zaman*da sürekli bir hareket içindedir ve bu hareket nedeniyle sürekli olarak birbiriyle çarpışır Sıvının yüzeyinde hızla hareket eden bazı moleküller bağlanma kuvvetinden kurtularak sıvıdan ayrılıp havaya karışır ve varlığını buhar molekülleri olarak sürdürür
Sıcaklık uçup gitme hızını etkiler Mole*küllerin hareketinin hızı sıvının sıcaklığına bağlıdır Sıcaklık arttıkça moleküllerin hare*keti hızlanır ve moleküllerin bağlanma kuvve*tini yenerek havaya karışmaları kolaylaşır Sıvının havayla temas ettiği yüzeyin büyüklü*ğü de buharlaşma hızını etkiler Biri geniş, öbür gizli ağızlı iki kaba benzer miktarda su koyar ve buharlaşmaya bırakırsak, geniş ağız*lı kaptaki suyun daha önce buharlaşıp bittiğini görürüz Deniz suyu da sürekli olarak buhar*laşır Bu buharı taşıyan nemli hava esinti etkisiyle karaların üstüne kazanç; tekrar suya dönüşen buhar ise yağmur olarak yere iner Havadaki su buharının fazla veya eksik olması da buharlaşmayı etkiler Havasında çok su buharı bulunan bir ortamda buharlaşma eksik olur Taşıyabileceği değin su buharı almış olan havaya doymuş hava denir Dolu havada uçup gitme olmaz Bir hava*da yer alan su buharı miktarının dolu havadaki su buharına oranına bağıl nem denir Bağıl nemi 0 olan hava bütün kuru hava, bağıl nemi 100 olan hava da doymuş havadır
Yakıt ve metil içki gibi sıvılar tez buharlaşır; çünkü molekülleri arasındaki tahvil*lanma kuvveti sudakinden çok daha azdır Basit buharlaşan bu tür sıvılara buharlaşan sıvılar denir
Buharlaşmanın serinletici bir etkisi vardır Islattığınız parmağınıza üflerseniz parmağı*nızda bir serinlik duyarsınız Islak mayo ve giysilerin vücuda bir serinlik verdiğini biliriz Bu serinleme, su moleküllerinin buharlaşıp giderken bulundukları ortamdan ısı alıp gö*türmelerinden kaynaklanır Bu ısıya buhar*laşma ısısı denir Buharlaşmanın serinletici etkisinden günlük yaşamda da yararlanılır Vaktiyle içme suyunu serin yakalamak için göze*nekli testiler kullanılırdı Testinin gözenekle*rinden sızarak buharlaşan suyun birlikte gö*türdüğü ısı sebebiyle testide kalan su serin olurdu Buzdolaplarında da buharlaşmanın soğutucu etkisinden yararlanılır (bak Soğut*ma) Canlıların terlemesi de pozitif ısınan vücu*du serinletmeye fayda Buharlaşan ter deriden ısı alarak vücudu serinletir Buharlaşmanın tersi olan olaya, yani buharın akıcı ya da katı hale geçmesine ise yoğunlaşma denir
*
Buhar
Buhar, fizik, kimya ve mühendislikte, buharlaşmış suyu ifade eder 100 santigrat derece civarında sıcaklıkta ve standart atmosferik basınçtaki buhar, saftır, şeffaf gaz haldedir ve sıvı haldeki sudan 1600 kat daha hacimlidir Buhar doğal olarak suyun kaynama noktasından daha sıcaktır Daha yüksek sıcaklıklardaki buhara başlıca kızdırılmış buhar denir
Istikrarsız haldeki su, çok sıcak akışkan bir madde ile bağlantı ettiğinde (mesela lav veya erimiş metal), çok tez olarak buhar haline gelebilir Buna buhar patlaması adı verilir Bu patlama, son derece büyük hasarlara sebep olabilir
Bir buhar makinesi, mekanik meslek üretmek için türbin veya pistonun hareketini buharın genişlemesi ile sağlar Öteki endüstriyel uygulamalarda, buhar genelde borular baştan başa dolaşarak depoladığı enerjiyi ısı transferi ile aktarır Buhardaki bu depolanmış ısının nedeni suyun yüksek buharlaşma ısısıdır Mühendisler buhar makinelerini modellemek için ideal termodinamik çevrim olan Rankine çevrimini kullanır
Buhar, endüstri açık havada sauna ve hamam gibi yerlerde de sıcaklık ve ahali üzerindeki terapi etkileri sağlamak için kullanılır
ABD'de elektrik enerjisi üretiminin % 90'ından fazlası sıvı olarak buhar kullanan buhar türbinleri ile sağlanmaktadır Buhar türbininde enerji verimini maksimize etmek için düşük basınçta, buharın yoğuşarak su haline gelmesi sıkça meydana gelir Lakin bu durumun (yaşbuhar), korozyona sebep olmaması için proses fazla özenli bir şekilde denetim edilmelidir
Buharlaşma
Yıkanan giysiler asılarak kurumaya bırakılır; yağmur dindikten bir vakit daha sonra yerdeki su birikintileri ortadan kaybo*lur; kurak zamanlarda bahçedeki toprağın kupkuru olduğunu görürüz Bütün bu gibi olaylarda, ortadan kaybolan su buharlaş*mıştır
Uçucu su veya diğer bir istikrarsız gözle görülemeyen bir gaza, buhara dönüşür Bir sıvıyı oluşturan homojen moleküller birbirlerini bağlanma kuvveti (kohezyon) adı bahşedilen bir şiddetle çeker Fakat moleküller benzer zaman*da sürekli bir hareket içindedir ve bu hareket nedeniyle sürekli olarak birbiriyle çarpışır Sıvının yüzeyinde hızla hareket eden bazı moleküller bağlanma kuvvetinden kurtularak sıvıdan ayrılıp havaya karışır ve varlığını buhar molekülleri olarak sürdürür
Sıcaklık uçup gitme hızını etkiler Mole*küllerin hareketinin hızı sıvının sıcaklığına bağlıdır Sıcaklık arttıkça moleküllerin hare*keti hızlanır ve moleküllerin bağlanma kuvve*tini yenerek havaya karışmaları kolaylaşır Sıvının havayla temas ettiği yüzeyin büyüklü*ğü de buharlaşma hızını etkiler Biri geniş, öbür gizli ağızlı iki kaba benzer miktarda su koyar ve buharlaşmaya bırakırsak, geniş ağız*lı kaptaki suyun daha önce buharlaşıp bittiğini görürüz Deniz suyu da sürekli olarak buhar*laşır Bu buharı taşıyan nemli hava esinti etkisiyle karaların üstüne kazanç; tekrar suya dönüşen buhar ise yağmur olarak yere iner Havadaki su buharının fazla veya eksik olması da buharlaşmayı etkiler Havasında çok su buharı bulunan bir ortamda buharlaşma eksik olur Taşıyabileceği değin su buharı almış olan havaya doymuş hava denir Dolu havada uçup gitme olmaz Bir hava*da yer alan su buharı miktarının dolu havadaki su buharına oranına bağıl nem denir Bağıl nemi 0 olan hava bütün kuru hava, bağıl nemi 100 olan hava da doymuş havadır
Yakıt ve metil içki gibi sıvılar tez buharlaşır; çünkü molekülleri arasındaki tahvil*lanma kuvveti sudakinden çok daha azdır Basit buharlaşan bu tür sıvılara buharlaşan sıvılar denir
Buharlaşmanın serinletici bir etkisi vardır Islattığınız parmağınıza üflerseniz parmağı*nızda bir serinlik duyarsınız Islak mayo ve giysilerin vücuda bir serinlik verdiğini biliriz Bu serinleme, su moleküllerinin buharlaşıp giderken bulundukları ortamdan ısı alıp gö*türmelerinden kaynaklanır Bu ısıya buhar*laşma ısısı denir Buharlaşmanın serinletici etkisinden günlük yaşamda da yararlanılır Vaktiyle içme suyunu serin yakalamak için göze*nekli testiler kullanılırdı Testinin gözenekle*rinden sızarak buharlaşan suyun birlikte gö*türdüğü ısı sebebiyle testide kalan su serin olurdu Buzdolaplarında da buharlaşmanın soğutucu etkisinden yararlanılır (bak Soğut*ma) Canlıların terlemesi de pozitif ısınan vücu*du serinletmeye fayda Buharlaşan ter deriden ısı alarak vücudu serinletir Buharlaşmanın tersi olan olaya, yani buharın akıcı ya da katı hale geçmesine ise yoğunlaşma denir
*
