Bu yazılanlara inanmayın!

BUNALTICI HAVA banyo; sıcacık kot; vitaminler; ceset geliştirme ilaçları; cep telefonu kısırlığa yol açar mı? Kadınların yaptığı yanlışlar neler? Spermler ilaçla hızlandırılabilir mi? İşte yanıtları

Cep telefonundan dizüstü bilgisayara; dar kottan vitaminlere değin günlük hayatta çok kullandığımız nesnelerin kısırlığa yol açıp açmadığı da fazla tartışılıyor Anadolu Sağlık Merkezinden Tüp Bebek Uzmanı Prof Dr Aydınlatılmış Arıcı, kısırlığa yol açan nedenleri ve konuyla ilgili doğru tanıdık yanlışları bakın nasıl anlatıyor

1 Kadınlarda kısırlığa yol açan yapı bozukluklar nelerdir?
Kadınlarda kısırlığa yol açacak yapı bozukluklar daha çok tüplerin tıkanmasına bağlı olarak görülür Hepimizin bildiği gibi döllenme olayı kadının tüplerinde gerçekleşir Yumurta ve spermler bu tüplerde karşılaşır ve döllenirler Tüpler, daha fazla enfeksiyona ast nedenlerden ötürü tıkanır Bunun yanı sıra endometriozis gibi sancılı adet görmeyle birlikte görülen bir takım rahatsızlıklar da tüplerin tıkanmasına neden olabilir bu nedenle kısır olduğundan şüphelenilen bir kadından ilk kez rahim filmi isteriz Bu sahiden tüplerin filmidir Tüplerin tıkalı olup olmadığını bu filmle anlarız

2 Hangi enfeksiyonlar tüplerin tıkanmasına niçin olur?
Bunların bir kısmı belsoğukluğu ve klamidya gibi cinsel ilişkiyle bulaşan enfeksiyonlardır Bambaşka enfeksiyonlar da tüplerin tıkanmasına yol açabilir Verem bile tüplerde tıkanmaya niçin olabilir

3 Halk arasında ileri yaşta görülecek kabakulağın kısırlığa yol açabileceği söylenir Dürüst mu?
Hayır, kabakulak yapısal bozukluğa sebebiyet vermez Fakat özelikle buluğ çağı çağına gelmiş bir birey kabakulağa yakalanırsa bu durum yumurtalık ya da testislerde harabiyete sebep verir Yahut tüplerin tıkanması gibi yapı bir bozukluğa yol açmaz

4 Erkeklerde, kısırlığa yol açan yapısal bozukluklar nelerdir?
Bir Takım erkeklerin sperm kanallarında doğuştan tıkanıklık olur Her ne kadar testislerde sperm üretilse de sperm hücreleri tıkanma nedeniyle kanala çıkamaz Bu kişilere, başta sperm üretimi olup olmadığını kontrol etmek için kan testi yapılır Eğer sperm üretimi varsa testisten küçük bir iğne ya da kesi yardımıyla sperm hücreleri alınıp tüp bebek uygulamasında kullanabilir

YENİDOĞANDA İNMEMİŞ TESTİS!

5 Çocukluk döneminde yapılan bir takım aşıların ileride kısırlığa yol açacağı düşünülür Dürüst mudur?
Bilhassa günümüzde domuz gribi nedeniyle aşılar bitmiş gündeme geldi Fazla net bir şekilde biliyoruz ama bazı hastalıkların önlenmesinde aşı fazla önemli rol oynuyor Şu ana dek hiçbir aşının kısırlığa yol açtığı kanıtlanmadı Bazı aşıların yan etkileri olabilir fakat unutulmamalı oysa bu aşıların önlediği hastalıklar ölümcül bile olabiliyor Tetanozdan tutun da, difteri veya kabakulak aşısına değin bu nedenle çocukluk döneminde bu aşıların mutlaka yapılması gerekir

6 Çocukluk döneminde ileride kısırlık oluşumunu durdurmak için ailelerin nelere uyarı etmesi gerekiyor?
Bilhassa yenidoğan erkek bebeklerde aileler, bebeğin testislerinin inmiş olmasına uyarı etmeli Çocuk doktorları bu kontrolü zaten yaparlar Ama testislerin inmesi için kısa bir süre vardır Ara Sıra kasık kanallarında takılı kalabilirler Testisler o şekilde durursa ve geç inerse erkek kısırlığına niçin olur Bu durum sperm üretimini adamakıllı durdurabilir Dolayısıyla erkek bebeklerde bunun kontrolü fazla önemlidir Çok kolay birkaç hap ile testislerin inmesi sağlanabilir Bunun yanı sıra tarım ve böcek ilaçları gibi bir takım güvenli olmayan maddelerden, çocukluktan itibaren kaçınmak gerekir Çünkü bu ilaçlara maruz kalmak hem erkek keza de kız çocuklarında kısırlığa yol açabilirler

7 Bunun gibi çocukluktan itibaren görülen kısırlıklar ileride çare edilebiliyor mu?
Testislerin inmemesine alt kısırlığın tedavisi neredeyse olanaksızdır Bu kişide çok şanslıysa birkaç sperm bulunabilir Lakin sperm üretimi adamakıllı durduysa bunu her yerde yeniden can vermek olanaksızdır

BUNALTICI HAVA banyolar kısırlığa neden olabiliyor

8 Tedavilere ya da çevresel zehirlere maruz kalmanın yol açtığı kısırlık iyileştirilebilir mi?
Çevresel zehirlere, radyasyona veya kemoterapiye bağlı olarak oluşan kısırlıkların da maalesef tedavisi yoktur Bunların genellikle geri dönüşü olmaz Mesela çocuk yaşlarda kanser tedavisi görülecekse belirlenmiş koruyucu bazı ilaçların da kullanılması öğüt edilir Ergenlik çağını geçtiyse bu kişinin spermi veya yumurtası dondurularak saklanabilir

9 Erkeklerde doğurganlığı olumsuz etkileyen en önemli sorunlardan birisi de sperm hızının eksik olması Bunun nedeni nedir?
Spermlere baktığımızda üç özelliği çözümleme ederiz Birincisi spermin sayısıdır Normalde bir erkeğin menisinde mililitre başına 20 milyonun üstünde sperm olması gerekir Hareketlilikte ise ileri doğru ve çabuk hareket eden spermlerin, yüzde 50nin üstünde olmasını isteriz Hareketliliği etkileyen en kayda değer faktörlerden birisi de testisteki ısıdır Normalde testislerin ısısının, vücudun ısısından bir derece daha eksik olması gerekir Bazen varikosel dediğimiz yani testise giden ve gelen toplardamarlarda mirasçı oluşması testis ısısını artırır Bu şart spermlerin hareketliliğini azaltabilir Bu kişilerin mutlaka bir ürolog tarafından çare edilmesi gerekir Spermlerde incelediğimiz üçüncü özellik de şekilsel yapılarıdır Sperm hücrelerinde aslında şekilsel bozukluk çok görülür Biz yaptığımız incelemelerde spermlerin en az yüzde dördünün şekilsel olarak bayağı olmasını isteriz Şekilsel bozukluğu olan sperm hücreli adedinin bundan pozitif olması ciddi bir sorunun olduğunu gösterir Oysa onun da tedavisi oldukça zordur Böyle bir durumda bayağı olan sperm bulunarak mikroenjeksiyon yöntemiyle yumurtaya enjekte edilerek sıradan bir döllenme sağlanabilir

10 Sperm hareketliliğini çoğaltmak için ilaçlar kullanılıyor mu?
Varikosele yan durumlarda ameliyat gerekir Ama tedaviler ilaçlarla da desteklenebilir Bu cins sorunu olan kişilerde aşılama tedavisi de uygulanabilir
Bu yöntemde hareketli ve bayağı spermler konsantre bir ayla getirilerek eşinin rahminin en üst noktalarına aşılanır Böylece o sperm hücrelerinin kat etmeleri gereken uzaklık kısaltılmış olur Sıradan bir ilişkide spermin yarısından birçok zaten vajinadan dışarı akar Geri kalanın yüzde 80i vajinanın asit ortamında yok olur Geriye kalan spermlerin de 40 maraton koşusu mesafesinde ilerlemeleri gerekiyor fakat yumurtayı bulup dölleyebilsin Aşılama yöntemiyle, hem vajinadan dışarı akıcı hem de asit ortamında ölen spermler kurtarılıyor ve 40 maraton değil de 510 maraton koşmaları sağlanıyor Bu Nedenle hamilelik şansı artırılıyor

11 Spermlerin tek başına ilaçla hızlandırılması olası mü?
Yalnızca hap kullanımı çok etkin değildir Oysa spermin hızlanması için, içine eklediğimiz bir takım ilaçlar vardır Bu ilaçlar, spermleri deney tüpünde hızlandırır Lakin insanın bir ilacı ağızdan alıp da spermlerinin hızlanmasını sağlayacak, geçerliliği kanıtlanmış bir ilaç yoktur

12 Sperm hızını azaltan diğer etkenler var mı?
Sigara kullanımı en manâlı etkenlerden birisi Çünkü sigara tüm organlarda olduğu gibi testiste de oksijen girişini azaltır Damarlarda daralmaya niçin olur ve uzun vadede sperm sayısı, hareketliliği ve şeklini etkiler Aşırı miktarda alınan içki, kafeinli içecekler de etkilidir Diğer yandan erkeğin beslenmesinde sorunlar varsa spermin hareketliliği negatif yönde etkilenebilir Yeterince çinko, selenyum gibi başlıca maddeler, E ve A gibi manâlı vitaminlerin eksikliği erkeğin üreme fonksiyonlarını etkiler *