iltasyazilim
FD Üye
Bölgelerdeki iklim türleri nasıl ve neye tarafından belirlenir
1)KARADENİZ İKLİMİ
Bu iklim esas olarak Kuzey Anadolu Dağlarının Karadeniz ’e bakan yamaçlarında görülür Genel özellikleri şunlardır:
Her mevsim yağışlıdırDoğu Karadeniz Bölümünde en fazla yağış sonbaharda, en az yağış ilkbaharda düşer Yıllık yağış miktarı 20002500 mm ’dirBatı Karadeniz Bölümünde maksimum yağış sonbaharda, en az yağış ilkbaharda düşer Yıllık yağış miktarı 10001500 mm ’dirOrta Karadeniz Bölümünde ise maksimum yağış kışın, en düşük yağış yazın düşer Takvim yağış miktarı 7001000 mm ’dirKaradeniz ikliminin görüldüğü alanlarda Kar yağışlı günlerin ortalaması 18 gündür
Yıllık ortalama Sıcaklık 1315°C ’dir
Ocak ayı ortalama Sıcaklığı 67°C ’dir
Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 2123°C ’dir
Takvim sıcaklık farkı 1315°C ’dir
Doğal Bitki Örtüsü ormandırYüksek alanlarda Alpin çayırlar görülür
2)AKDENİZ İKLİMİ
Bu iklim tipi ülkemizde en belirgin olarak Akdeniz kıyılarında görülmekle birlikte, Ege ve Marmara Bölgelerinde de etkili olmaktadır Genel özellikleri şunlardır
Yazlar Sıcak ve verimsiz, kışlar ılık ve yağışlıdır
Maksimum yağış kışın, en az yağış yazın düşer
Yaz ve kış yağışları arasındaki ayrım oldukça fazladır
Yıllık yağış ortalaması, 6001000 mm arasındadır
Yıllık sıcaklık ortalaması 1820°C ’dir
Ocak ayı ortalaması 810°C ’dir
Temmuz ayı ortalaması 2830°C ’dir
Takvim sıcaklık farkı 1518°C ’dir
Ege Bölgesinde dağların kıyıya dik uzanması, Akdeniz İkliminin iç kesimlere ulaşmasına olasılık sağlamıştır
Marmara Bölgesinde görülen Akdeniz İkliminde, yazlar Akdeniz kıyılarına kadar daha serin, kışlar ise daha soğuk ve karlıdır
Akdeniz İkliminin karekteristik bitki örtüsü zeytin, defne, mersin, kekik gibi Bitkilerden oluşan makilerdir
3)KARASAL İKLİM
Ülkemizde Karasal İklim, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri ile İç Batı Anadolu Bölümünde görülürGenel özellikleri şunlardır:
Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır
İç Anadolu Bölgesinde maksimum yağış ilkbaharda, en düşük yağış yazın düşer
İç Anadolu da sıradan yağış 300400 mm ’dir
İç Anadolu ’nun kış sıcaklık ortalaması, 12°C, yaz sıcaklık ortalaması, 2223°C, yıllık sıcaklık ortalaması ise, 1012°C ’dir
Ege Bölgesinin İç batı Anadolu Bölümünde de yağışlar kıyı kesimine göre azdır
Doğu Anadolu Bölgesinin kuzeydoğu kesiminde yıllık sıcaklık ortalaması, 46°C ’dir
Kuzeydoğu Anadolu ’da kış sıcaklık ortalaması, 7, 10°C, yaz sıcaklık ortalaması, 1719°C ’dir
Yıllık yağış miktarı, 500600 mm ’dir
Güneydoğu Anadolu ’da ise sıradan yağış, 400700 mm ’dir
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kış mevsimi böylece donlu geçmemekle beraber, yaz mevsiminde şiddetli kuru sıcaklar egemendir
Güneydoğu Anadolu ’da takvim ortalama sıcaklık, 1516°C, kış sıcaklığı, 34°C, yaz sıcaklığı ise, 3035°C ’dir
BASINÇ
Atmosferdeki Gazların temas ettikleri yüzeylere uyguladığı kuvvete Hava Basıncı denmektedir Hava sıcaklığına bağlı olarak yoğunluktaki artış ve azalmalar nedeniyle basınçta şartların değişmesi görülür Bunun yanı sıra hava basıncı, mevsimler, doruk, yerçekimi, cephe ve Basınç sistemlerine alt olarak değişmektedir
Türkiye de Basıncın yükseltiye dayalı olarak 7761026 mb aralarında değiştiğini söyleyebiliriz Meteorolojik çalışmalarda yükselti faktörünü elemine etmek için istasyon basıncı hesaplamayla deniz seviyesine indirilmektedir
YÜKSEK BASINÇLAR
1)Sibirya Termik YB : 60° enlemlerinde oluşmuştur Türkiye ’de kışın etkilidir Etkili olduğu dönemlerde kışlar fazla soğuk ve kar yağışlı geçer Türkiye ’ye Kuzeydoğudan sokulur
2)Asor Dinamik YB : 30° enlemlerinden kaynağını alır Türkiye ’de bütün sene etkilidir maksimum yazın etkilidir Etkin olduğu yaz mevsiminin kurak olmasının esas sebebidir (Alçalıcı hava hareketinden nedeniyle) Bu basıncın etkisiyle Ege Kıyıları her tarafında kuzeyden esen Etezyen rüzgarı oluşur Yurdumuza kuzeybatıdan sokulur
HAIN BASINÇLAR
1)İzlanda Devingen AB : 60° enleminde kaynağını alır Türkiye ’de kışın etkilidir Etkili olduğu dönemde kışlar ılık ve yağışlı geçer Kuzeybatıdan sokulur
2)Basra Termik AB: (30° Kuzey) Türkiye ’de yazın ekilidir Yurdumuza Güney Doğu Anadolu Bölgesinden itibaren sokulur ve sıcaklığı artırır
RÜZGARLAR
Türkiye batı rüzgarları kuşağında olmasına karşın daha çok lokal rüzgarların etkisindedir Sebebi yer şekilleridir Yurdumuza kuzeyden gelen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden gelenler sıcaklığı artırır Bu şart Sıcaklığın dağılışında enlem etkisine örnektir
Türkiye ’de yıllık sıradan yağış bakımından, bölgeler arasında büyük farklılıklar vardır Bir Takım bölgelerde ortalama yağış 2500 mm ’yi bulurken, bir takım bölgelerde 250 mm ’nin Altına inmektedir
Kıyı bölgelerinin nemliliği iç kesimlerden daha yüksektir Bundan dolayı kıyı kesimlerde yağışlar pozitif venem en yüksek Doğu Karadeniz Bölümündedir En Düşük Güney Doğu Anadolu ’dadır
sıcaklık farkları azdır
en fazla yağış bölge alan Karadeniz ,Bölüm Doğu Karadeniz, il Rize ’dir(2400 mm) Rize ’nin çok yağış almasında; güneyindeki yüksek dağların egemen rüzgar yönüne tepede olan olması etkilidir asgari yağış bölge bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir Sebebi ; etrafının dağlarla çevrili olmasıdır en az yağış bölge il Konya ‘dır (330 mm) *
1)KARADENİZ İKLİMİ
Bu iklim esas olarak Kuzey Anadolu Dağlarının Karadeniz ’e bakan yamaçlarında görülür Genel özellikleri şunlardır:
Her mevsim yağışlıdırDoğu Karadeniz Bölümünde en fazla yağış sonbaharda, en az yağış ilkbaharda düşer Yıllık yağış miktarı 20002500 mm ’dirBatı Karadeniz Bölümünde maksimum yağış sonbaharda, en az yağış ilkbaharda düşer Yıllık yağış miktarı 10001500 mm ’dirOrta Karadeniz Bölümünde ise maksimum yağış kışın, en düşük yağış yazın düşer Takvim yağış miktarı 7001000 mm ’dirKaradeniz ikliminin görüldüğü alanlarda Kar yağışlı günlerin ortalaması 18 gündür
Yıllık ortalama Sıcaklık 1315°C ’dir
Ocak ayı ortalama Sıcaklığı 67°C ’dir
Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 2123°C ’dir
Takvim sıcaklık farkı 1315°C ’dir
Doğal Bitki Örtüsü ormandırYüksek alanlarda Alpin çayırlar görülür
2)AKDENİZ İKLİMİ
Bu iklim tipi ülkemizde en belirgin olarak Akdeniz kıyılarında görülmekle birlikte, Ege ve Marmara Bölgelerinde de etkili olmaktadır Genel özellikleri şunlardır
Yazlar Sıcak ve verimsiz, kışlar ılık ve yağışlıdır
Maksimum yağış kışın, en az yağış yazın düşer
Yaz ve kış yağışları arasındaki ayrım oldukça fazladır
Yıllık yağış ortalaması, 6001000 mm arasındadır
Yıllık sıcaklık ortalaması 1820°C ’dir
Ocak ayı ortalaması 810°C ’dir
Temmuz ayı ortalaması 2830°C ’dir
Takvim sıcaklık farkı 1518°C ’dir
Ege Bölgesinde dağların kıyıya dik uzanması, Akdeniz İkliminin iç kesimlere ulaşmasına olasılık sağlamıştır
Marmara Bölgesinde görülen Akdeniz İkliminde, yazlar Akdeniz kıyılarına kadar daha serin, kışlar ise daha soğuk ve karlıdır
Akdeniz İkliminin karekteristik bitki örtüsü zeytin, defne, mersin, kekik gibi Bitkilerden oluşan makilerdir
3)KARASAL İKLİM
Ülkemizde Karasal İklim, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri ile İç Batı Anadolu Bölümünde görülürGenel özellikleri şunlardır:
Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır
İç Anadolu Bölgesinde maksimum yağış ilkbaharda, en düşük yağış yazın düşer
İç Anadolu da sıradan yağış 300400 mm ’dir
İç Anadolu ’nun kış sıcaklık ortalaması, 12°C, yaz sıcaklık ortalaması, 2223°C, yıllık sıcaklık ortalaması ise, 1012°C ’dir
Ege Bölgesinin İç batı Anadolu Bölümünde de yağışlar kıyı kesimine göre azdır
Doğu Anadolu Bölgesinin kuzeydoğu kesiminde yıllık sıcaklık ortalaması, 46°C ’dir
Kuzeydoğu Anadolu ’da kış sıcaklık ortalaması, 7, 10°C, yaz sıcaklık ortalaması, 1719°C ’dir
Yıllık yağış miktarı, 500600 mm ’dir
Güneydoğu Anadolu ’da ise sıradan yağış, 400700 mm ’dir
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kış mevsimi böylece donlu geçmemekle beraber, yaz mevsiminde şiddetli kuru sıcaklar egemendir
Güneydoğu Anadolu ’da takvim ortalama sıcaklık, 1516°C, kış sıcaklığı, 34°C, yaz sıcaklığı ise, 3035°C ’dir
BASINÇ
Atmosferdeki Gazların temas ettikleri yüzeylere uyguladığı kuvvete Hava Basıncı denmektedir Hava sıcaklığına bağlı olarak yoğunluktaki artış ve azalmalar nedeniyle basınçta şartların değişmesi görülür Bunun yanı sıra hava basıncı, mevsimler, doruk, yerçekimi, cephe ve Basınç sistemlerine alt olarak değişmektedir
Türkiye de Basıncın yükseltiye dayalı olarak 7761026 mb aralarında değiştiğini söyleyebiliriz Meteorolojik çalışmalarda yükselti faktörünü elemine etmek için istasyon basıncı hesaplamayla deniz seviyesine indirilmektedir
YÜKSEK BASINÇLAR
1)Sibirya Termik YB : 60° enlemlerinde oluşmuştur Türkiye ’de kışın etkilidir Etkili olduğu dönemlerde kışlar fazla soğuk ve kar yağışlı geçer Türkiye ’ye Kuzeydoğudan sokulur
2)Asor Dinamik YB : 30° enlemlerinden kaynağını alır Türkiye ’de bütün sene etkilidir maksimum yazın etkilidir Etkin olduğu yaz mevsiminin kurak olmasının esas sebebidir (Alçalıcı hava hareketinden nedeniyle) Bu basıncın etkisiyle Ege Kıyıları her tarafında kuzeyden esen Etezyen rüzgarı oluşur Yurdumuza kuzeybatıdan sokulur
HAIN BASINÇLAR
1)İzlanda Devingen AB : 60° enleminde kaynağını alır Türkiye ’de kışın etkilidir Etkili olduğu dönemde kışlar ılık ve yağışlı geçer Kuzeybatıdan sokulur
2)Basra Termik AB: (30° Kuzey) Türkiye ’de yazın ekilidir Yurdumuza Güney Doğu Anadolu Bölgesinden itibaren sokulur ve sıcaklığı artırır
RÜZGARLAR
Türkiye batı rüzgarları kuşağında olmasına karşın daha çok lokal rüzgarların etkisindedir Sebebi yer şekilleridir Yurdumuza kuzeyden gelen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden gelenler sıcaklığı artırır Bu şart Sıcaklığın dağılışında enlem etkisine örnektir
Türkiye ’de yıllık sıradan yağış bakımından, bölgeler arasında büyük farklılıklar vardır Bir Takım bölgelerde ortalama yağış 2500 mm ’yi bulurken, bir takım bölgelerde 250 mm ’nin Altına inmektedir
Kıyı bölgelerinin nemliliği iç kesimlerden daha yüksektir Bundan dolayı kıyı kesimlerde yağışlar pozitif venem en yüksek Doğu Karadeniz Bölümündedir En Düşük Güney Doğu Anadolu ’dadır
sıcaklık farkları azdır
en fazla yağış bölge alan Karadeniz ,Bölüm Doğu Karadeniz, il Rize ’dir(2400 mm) Rize ’nin çok yağış almasında; güneyindeki yüksek dağların egemen rüzgar yönüne tepede olan olması etkilidir asgari yağış bölge bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir Sebebi ; etrafının dağlarla çevrili olmasıdır en az yağış bölge il Konya ‘dır (330 mm) *