Blaise Pascal Kişisel Ozellikleri

Blaise Pascal Kişisel Ozellikleri



Blaise Pascal Duşunceleri



Pascal, cok genc yaşlarda cok onemli calışmaları tamamlamış ve matematiğin gelişimine cok onemli katkılar yapmıştır Pascal, 25 yaşına geldiğinde kendisini felsefe ve dine adamış, 39 yaşında olmuştur

Turkce'ye Duşunceler ismiyle cevrilen notlarında Pascal'ın dunya goruşunu yansıtan unlu bahis şu şekildedir:

Allah ya vardır, ya yoktur Acaba hangi goruşe meyledeceğiz? Akıl bu bu hususta karar mercii olamaz Sonsuz kaos bizi Allahtan ayırmaktadır Bu sonsuz mesafenin sonunda bir talih oyunu oynanıyor, neticesi ya yazı, ya tura olacak Siz hangi taraf icin bahse gireceksiniz? Aklın aracılığına başvurunca ne bir tarafı, ne de Otekini tercih edemiyorsunuz Akıl ne tercihte bulunmayı sağlıyor, ne de hangi şıkkın yanlış olduğunu isbata guc yetiriyor O halde iki şıktan birini secmiş kimseleri hata işlemiş olmakla suclamayın; cunku bu secim hakkında siz de hicbir şey bilmiyorsunuz —Hayır, fakat ben onları bu şıkkı sectiklerinden dolayı değil, bir secim yaptıklarından dolayı sucluyorum; zira biri yazıyı, biri turayı secmiş olsa da, ikisi aynı derecede hataya duşmuştur En iyisi hic bahse girmemektir Doğru, fakat bahse girmek zorundasınız Bu hal bizim irademize bırakılmış değil Bahse girip girmeme gibi bir şık yok onunuzde Bir kere yola cıkmışsınız; yaşıyorsunuz Acaba hangi tarafı sececeksiniz? Beraberce gorelim: Madem ki, bir şıkkı secme zorunluluğu var, oncelikle menfaatimize en uygun olan şıkkı arayalım Sizin icin kaybedilecek iki şey var: hakikat ve hayır, iki şey ortaya koyuyorsunuz: aklınız ve iradeniz, bilginiz ve mutluluğunuz Ve fıtratınız gereği iki şeyden de kacınıyorsunuz: hata ve acziyet Bir kere, madem ki secme zorunluluğu var, iki taraftan birini tercih etmiş olmak insanı kucuk duşUrmez Bu apacık ortada olan bir mesele Peki mutluluğunuz ne olacak? Allahın varlığı şıkkını sectiğiniz takdirde ne kazanıp ne kaybedeceğinizi tartalım Bu şıkkı secerek bahsi kazanmış olursanız, herşeyi kazanmış olacaksınız Kaybetmiş olursanız, hicbir şey kaybetmiş olmayacaksınız O halde hic tereddut etmeyin; Allahın varlığı lehine bahse girin Bu muhakemeniz harika Evet bahse girmeliyim, fakat belki de kazancım bana haddinden fazla pahalıya mal oluyor Gorelim: Kazanma ve kaybetme şansı eşit olduğundan, yalnızca bire iki hayat kazanmaya talip olduğunuzda, hala bahse girebilirsiniz Peki ya bire uc kazanmaya talip olduğunuz takdirde? isler istemez bahse girmek zorundasınız Ve, bir kere oynamaya yukumlu olduktan sonra, icinde eşit kaybetme ve kazanma şansı olan bir oyunda bir hayata karşılık uc hayat kazanmak icin riske girmemek sizin icin hikmetsiz bir tercih olacaktır Ustelik karşınızda sonsuz bir hayat ve sonsuz bir mutluluk var Oyle olunca, yalnızca biri sizin lehinize olan sonsuz sayıda şans var olsaydı bile, iki kazanmak icin bir bahse girmek hala doğru olacaktı; ve, eğer kazanılacak olan şey sonsuz derecede mutlu bir hayatın sonsuzluğu idiyse, oynamaya mecbur olduğunuz ve sonsuz sayıdaki ihtimalden yalnızca bir ihtimalin sizin lehinize olduğu bir oyunda uce karşı bir hayatı bahse koymayı reddederek yanlış bir şekilde davranıyor olacaktınız Fakat burada sonsuz derecede mutlu bir hayatın sonsuzluğu var; sonlu sayıda bir kaybetme şansına karşı bir sonsuzu kazanma şansı, ve bahse koyduğunuz şey de sonlu Bu durum bir tercihe mahal bırakmıyor; ortada bir sonsuzluk var olduğundan, ve kazanma şansına karşı kaybetme şansı sonsuz olmadığından, şupheye hic gerek yok, herşeyi vermelisiniz, işte bu bakımdan, oynamaya yukumlu olduğunuz bu hayat oyununda, şu sonlu hayatınızı sonsuz bir hayatı kazanmak icin riske atmak yerine so¬nu hicliğe varan diğer şıkkı tercih ediyorsanız, akıldan istifa etmeniz gerekir Buna karşılık, kazancın şupheli olduğunu, herşeyin talih ve tesadufe bırakıldığını soylemenin; goze alınan sefaletlerin belirli oluşuyla kazancın belirsizliği arasındaki sonsuz mesafeyi mutalaa edince, kesin olarak tehlikeye attığımız şu sonlu hayatın şupheli olan bir sonsuzlukla aynı tutulmuş olduğunu ileri surmenin iler tutar bir tarafı yoktur Durum bu değildir Bir talih oyununa giren herkes ortaya kesin birşey koyarak talihini denediği halde, kazanacağı her zaman icin şuphelidir Onun, boyle yapmakla, aklı rencide etmeksizin sınırlı ve cuzi birşeyi tehlikeye koyduğu aşikardır

Bu bahsimizde ise belirli bir risk ile belirsiz bir kazanc arasında sonsuz bir uzaklık yoktur: bu doğru değildir Gercekte, kazanmanın kesinliği ile kaybetmenin kesinliği arasında sonsuz bir uzaklık vardır, fakat kazanmanın belirsizliği ile riske atılan şeyin belirliliği arasındaki oran, kazanma veya kaybetme şanslanyla uyum icindedir Ve bu yuzden, eğer bir tarafta diğeri kadar cok şans varsa, siz teke karşı cift oynuyorsunuz Ve bu durumdaf riske attığınız şeyin belirliliği, kazanabileceğiniz şeyin belirsizliğine eşittir; o hicbir surette ondan sonsuz derecede uzak değildir Bu yuzden argumanımız, kazanma ve kaybetme şansının eşit olduğu ve kazanılacak olan sonsuz bir odulun var olduğu bir oyunda bahisler sonlu olduğunda, sonsuz bir ağırlık taşır, Bu kesin ve inandırıcı bir isbat yoludur ve eğer insanlar Allahın varlığını kabul edip ona gore yaşama gereğini, ancak bu şekilde anlayabilirler