Bilim Adamının Özellikleri Nelerdir?

Bilim adamlarının ortak özellikleri
Bilim adamı özellikleri

Bilim adamı, bir bilim dalında yetişmiş kimse, bilgin, sistemli bir şekilde fikrî faaliyette bulunan, çalışmalar yapan kimse demektir
Bir bilim adamında bulunması gereken özellikler şunlardır:
» Bağımsızlık olmalıdır
» Hoş ahlaklı olmalıdır
» Doğru olmalıdır
» Fazla olmalıdır
» Realist olmalıdır
» Başkalarını takdir etmesini bilmelidir
» İnsaflı olmalıdır
» Değişimci olmalıdır
» Mantıklı olmalıdır
» Önyargısız olmalıdır
» Objektif olmalıdır
» Tenkitçi olmalıdır
» Seçici olmalıdır
» Ölçme ve deneye dayanmalıdır
» Geniş bir düş ve izah etme gücüne sahip olmalıdır
» Hazmedilmiş bilgiler vermelidir
» Evrensel olmalıdır
» Imtiyaz vermeden gerçekleri savunmalıdır
» İlmin izzetini muhafaza etmelidir
Bilim adamlarını ahlaktan bambaşka veya uzak olarak dikkate almak imkansızdır Peygamberlerin vârisleriedinmek gibi manevî ulu bir makamları vardır Bu makama bedel olmayan veya yargı etmeyen bilim adamlarına reel bilim adamı çağrıda bulunmak doğru değildir Bunlara sahte ya da suistimalci bilim adamı demek daha dürüst olacaktır Bediüzzaman; Reel âlimler zalim hükümdarlara aleyhinde hak ve hakikati dikkatsizce söyleyen âlimlerdir7 diyerek gerçek bilim adamının en kayda değer özelliğine muhabere etmektedir
Bir bilim adamının ilmiyle amel etmesi lazımdır Yıllardan Beri kendisini çoğu masraf ederek yetiştiren bir kimsenin ilmiyle amel etmemesinin ne kadar boşboğaz olacağı muhakkaktır Hem dinimiz, bilim adamının bilgilerini insanların yararına kullanmasının sadaka hükmüne geçeceğine göze çarpan etmektedir
Bir bilim adamı uzman olmadığı konuda konuşmamalıdır Bu bilim ahlakına da uymaz Zaten diğer fen ya da sanatta bilirkişi deha olsalar, sözleri geçerli olmaz Bilim adamının tevazu sahibi olması lazımdır İlmî enaniyetlerini tahrik ederek8 büyüklenme göstermeleri yakışmaz
Bazı bilim adamlarının fena ahlaklarının eseri olarak dünyevî maksatlar için firavumeşrep adamlarla ya da mevcut otorite ile işbirliği yaparak9 bilime ve halka hasar verdikleri bir gerçektir
Dindar bir ilim adamının siyasi fikrine rakip olan salih bir ilim adamını kâfirlikle suçlaması, kendi fikrindeki bir münafığı da hürmetle övmesi, garazkarane tarafgirliğin bilim adamları arasındaki kötü sonuçlarını göstermektedir
Hırsları ve zekavetleri yüzünden geçimini sağlama darlığına düşen birtakım bilim adamlarının iktisat yerine şeref, iffet ve dinî mukaddesatını feda ederek fayda elde etme yoluna gitmeleri ilmin haysiyetini küçük düşürmek anlamına gelmektedir İlim idareden üstündür bu nedenle bilim adamlarının idarecilerin kapılarını aşındırmaları doğru değildir İşin açıkçası idarecilerin bilim adamlarının kapılarını aşındırmasıdır
Bilimsel tartışmada bilim adamının tavrı nasıl olmalıdır?
Bilimsel tartışmalardaki ince bir noktayı nazarlara veren Bediüzzaman; haklı çıkanın insafsızlık edip sevinmemesi, hileli çıkanın ise sevinmesi gerektiğini söyler Çünkü haklı çıkan yeni bir şey öğrenmediği için zarardadır, haksız çıkan ise yeni bir şey öğrendiği için kârdadır İnsaflı ve hakperest bir bilim adamı hakkın hatırı için nefsinin hatırını kırarak hasmının elindeki hakikati rıza ile kabul edip hoşnut olmalıdır *