Bilecik Coğrafi Yapısı

Bilecik Coğrafi Yapısı Coğrafi Konum Yeryüzü Şekilleri Akarsular Jeolojik Yapı Coğrafi Konum Bilecik Marmara Bölgesinin güneydoğusunda Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege Bölgelerinin kesim noktaları üzerindedir 39° ve 40° 31’ kuzey enlemleri ile 29° 43’ ve 30° 41’ doğu boylamları arasında bulunmaktadır Doğudan Bolu ve Eskişehir güneyden Kütahya, batıdan Bursa, kuzeyden Sakarya illeri ile çevrilidir Bilecik 4321 km²’lik alanı ile Türkiye’nin minik illerinden biridir Bölge sıralaması bakımından 65 sırada yer almaktadır Merkez ilçenin yüzölçümü 844 km²’dir Yeryüzü Şekilleri Bilecik ili toprakları tepelik alanlar, tepede olan ve derin vadilerle yarılmış aşınım düzlükleridir Kuzey Anadolu kenar dağları, yani, Karadeniz dağlarının açılış merkezi, İç Anadolu platolarının başlangıç yeri, Marmara Bölgesinin ise kıyı ve nehir çanak tabak ovalarının sona erdiği alanlarının tamamı ilin sınırları içerisindedir Kuzey Anadolu dağlarının denizden içe doğru ikinci serisi olan Köroğlu Dağları ilin topraklarında başladığından arazinin batıdan doğuya içten ansızın yükselmesine neden olur Bu yükselti güneye doğru inildikçe dalgalı bir dış görünüş alır Bozüyük Ovası ve Sakarya ırmağı ile kuzeygüney yönünde iki bölüme ayırır Dağlar bu ırmağın her iki yakasında devam eder Bilecik ilinin deniz seviyesinden yüksekliği 500 metredir Güneydoğuya Karasu vadisine gidildikçe irtifa azalmaktadır Nitekim bu vadide kurulu İstasyon Mahallesinin denizden yüksekliği 200 metreye kadar iner Dağlar il topraklarının % 32’sine yakın bir bölümünü kaplar Bu yükseltiler daha fazla tepecik görünümündedir İlin en yüksek noktası Bozüyük ilçesinin batı ve güneybatısında bulunan yükseltiler üzerindeki Kala Dağı’dır (1906 m) Diğer manâlı yükseltiler Yirce Dağı (1790 ), Metristepe (1300 m), Göldağı (1284 m), Kızılcaviran (1250 m), Osmaniye (1210 m), Ahi Dağı (1100 m), Dokuz Öküz Tepesi (1150 m), Ballıkaya (1050 m), Kızıltepe (990 m), Avdan Dağları (926 m), Paşa Dağları (922 m), Kurudağ (805 m)’dır Genelde Sakarya Irmağı boyunca uzanan çok geniş olmayan düzlükler şeklinde ovalar il topraklarının % 7’lik bir bölümünü kaplar Ovalar akarsuların dar ve derin vadilerden akarken parçaladıkları arazilerden taşıdıkları bereketli alüvyonları son bölgelerinde biriktirmelerinden oluşan ovalarıdır Bozüyük, Gölpazarı, Osmaneli ve Pazaryeri Ovaları düzlük alanlardır İlde plato tanımı içerisine sokulabilecek düzlükler fazla azdır Bu nesil yeryüzü şekilleri il topraklarının yalnızca % 0,5’ini oluşturmaktadır İl topraklarının büyük bir bölümü (% 59,9) aşınım düzlükleri durumundadır Tepelik alanlarda tümsekleşip tipik “V biçimli vadilerle parçalanan bu düzlükler, il topraklarının engebeli bir görünüş almasına neden olmuştur İl topraklarındaki vadiler genel olarak tepede olan ve derin yarıklar biçimindedir Bunların en önemlisi Sakarya Vadisidir Göksu Vadisi, Göynük Vadisi ve Karasu Vadisi de kayda değer vadilerdir id Akarsular Sakarya Irmağı Sakarya nehri Bilecik ilinin esas akarsuyudur Bu ırmağa dökülen çay ve dereler ilin öteki su kaynaklarıdır Sakarya, İnhisar ilçesi yakınlarında Bilecik topraklarına girer; kuzeygüney yönünde akarak ili doğu ve batı olmak üzere iki parçaya böler Vezirhan’ın kuzeyinde Karasu Deresi, Osmaneli ilçesi yakınlarında da Göksu Çayını alarak kuzeye yönelir Taşıdığı su miktarı bakımından Türkiye’nin manâlı akarsuları arasında yer alır Irmağın toplam uzunluğu 824 km’dir Yaklaşık onda birlik kısmı (80 km) Bilecik sınırları içinde akar Ortalama debisi 100 m³sn, sıradan derinliği 1,5 metre, azami derinliği ise 5 metre kadardır Karasu Bozüyük’ten doğar Bilecik merkez ilçe sınırları içine Karasu Boğazından girer Bu noktadan 500 metre sonradan Vezirhan’da Sakarya Irmağına kavuşur Debisi düzensizdir 0,9 m³sn ile 72,6 m³sn aralarında değişmektedir Ortalama debi 3,6 m³sn’dir Göynük Çayı, Göksu Deresi, Sarısu Deresi ve Hamsu Deresi diğer minik akarsulardır Jeolojik Yapı Tümör Yağış yönünden tatmin edici miktara sahip olan Bilecik ili, yüzölçümünün %47’sinin ormanlık bölge olması sebebiyle de orman zenginliği bakımından Türkiye’nin uğurlu yörelerinden biridir İlin orman zenginliği av hayvanları bakımından da zenginleşmesini sağlamıştır Bin metreye dek yükseklerde orman örtüsü genel olarak ana kapı, otsu ur ve makilerden oluşmaktadır 1500 metre sınırına kadar da karaçam, kayın, kızılçam, kestane türündeki yüksek boylu ağaçlar sıralanır 1500 metreden daha yükseklerde ise köknar cinsinden ağaçlar vardır İklim Bilecik ilinin geçit bölgesinde bulunması, su kaynakları ve farklılık belirten topografyasına paralel olarak 3 bambaşka iklim tipi görülür çoğunlukla Merkez, Gölpazarı, Osmaneli ve Söğüt İlçelerinde Marmara Bölgesi; Bozüyük, Pazaryeri ve Yenipazar ilçelerinde ise İç Anadolu Bölgesi iklimleri geçerlidir Ayrıca Gölpazarı, Osmaneli ve Söğüt ilçelerinin Sakarya Irmağı kıyı şeridinde mikroklima iklim bölgeleri görülmektedir Bilecik İlinde yıllık yağış toplamı 450 kgm² dolayındadır Yağış en çok ocak ve mayıs aylarında düşmektedir Bulutluluk durumu açısından 92 gün açık, 96 gün kapalı ve 177 gün bulutlu geçmektedir Öteki klimatik veriler şöyledir: Takvim sıcaklık ortalaması: 12,3 °C Karlı gün sayısı : 25 En soğuk ay: Ocak (2,5 °C) Donlu gün sayısı : 55 En sıcak ay: Temmuz (21,7 °C) Sisli gün sayısı : 14 Takvim sıradan nispi nem: % 66 Kırağılı gün sayısı: 25 İl merkezini kapsayan klimatolojik veriler, ilçelerde farklılık göstermektedir İl düzeyinde tespit edilen en yüksek sıcaklık 1945 Ağustosunda 406 ºC, minimum sıcaklık ise 1950 Ocak ayında 16 ºC olarak bulunmuştur Bilecik’te batı ve kuzeybatı rüzgârları etkindir Ortalama rüzgâr hızı 3,4 msn’dir Sene içinde rüzgârlar 135 gün kuvvetli rüzgâr ve 17 gün de fırtına biçiminde esmektedir