Kimi besinlerin, besin zehirlenmelerine yol açan mikroplar ile bulaşmış olma mümkünlüğü daha yüksektir.
Kuşkulu besinler; çiğ ya da az pişmiş et ve tavuk, yumurta, pastörize olmayan süt ve az pişmiş midye üzere deniz eserleridir.
Pek çok hayvanın etinin/ürününün “havuzlanılarak” kullanıldığı, hamburger, omlet üzere yiyecekler risklidir.
Her besin, hazırlanırken temel paklık kuralları kırılırsa, mikroplar ile bulaşabilir.
Bir mikroorganizma ile kirlenmiş, su yahut besinler ile bulaşan en az 250 hastalık bulunmaktadır.
Besin zehirlenmeleri , besin yoluyla bulaşan en sık karşılaştığımız, ortak azık yemiş olan pek çok kimseyi etkileyen; ishal, bulantı, kusma ile seyreden hastalıklardır. Bazen tifo ve dizanterideki üzere, yüksek ateş, eklem -kas ağrıları vardır.
Başkaca; brusella (peynir marazı ), hepatit A (sarılık)gibi, haftalar aylar sonra gelişen sistemik illetlere yol açabilir ve bazen, eklem iltihabı, dimağ ve had hasarı ve böbrek yetmezliği üzere marazlarla sonlanabilmektedir.
Sıcaklıkların arttığı ve daha sık dışarıda, nasıl hazırlandığını bilmediğimiz, azık tükettiğimiz yaz aylarında görülür.
Inançsız hissettiğiniz besinler için ; “PİŞİR YE , KAYNAT İÇ, SOY YE” BUNLARI YAPAMIYORSAN HİÇ YEME – kuralı makbuldür.
Kendiniz azık hazırlarken alabileceğiniz olağan tedbirler; Sık el yıkama, daha uygunu %60 alkol ile el paklığı, besinin 78 0 C’ye kadar ısıtılması, iç ısısının ≥70 0 C olması yani içinin pembe olmaması ve pişirilmiş azıkların, 4 saatten uzun velev yaz aylarında 2 saatten uzun oda ısısında tutulmaması.
Kaynağına güvenemediğiniz suları içeceğiniz ya da kullanacağınız durumlar için: ak su ile 1 damla klorun, 30 saniye bekletilmesi ile hazırlanan klorlu suları kullanabilirsiniz..Suların 1 dk. kaynatılması da işe yarar lakin klor ve kaynatılmaya dayalı, besin zehirlenmesi etkenleri de bulunmaktadır.
Ortak kullandığımız havuz üzere, küçük ölçüdeki gizli sularda, klorlama, sarılık üzere marazların ya da parazitlerin bulaşmasını önlemek için, yerinde değildir.
En düzgünü, havuzlarda ve nezih olmadığını düşündüğümüz denizlerde su yutmamaktır.
Bağışıklık sistemi ağırlıklanmış olanlar, ileri yaşlardakiler, gebeler ve bebekler için daha dikkatli olunmalıdır.
Mide asidini azaltıcı ilaçlar kullananlar, buzlu su üzere mide pasajını hızlandıran durumlar, barsak mikrobiyotasına olumsuz tesir eden antibiyotik tasarrufları, besin ile bulaşan illetlere yakalanma olasılığımız artırır.
İSHAL
Aniden başlayan ishaller çoğunlukla enfeksiyon ile bağlıdır.
Bakteriler, virüsler yahut parazitler sorumludur.
Çoğunlukla besin ya da su yolu ile bulaşan etkenler ile gelişir.
Çoklukla sulu ishal formundadır, bulantı-kusma üzere belirtiler eşlik edebilir.
Ani başlayan, ağır yahut kanlı ishaller çoğunlukla, bakteriler ile bağlantılıdır.
Salgınlar biçiminde seyreden ishaller çoğunlukla “besin zehirlenmeleri” ile bağlantılıdır.
Besinlerin özellikleri yahut ishalin geliştiği kişi ve ortam, hangi etkenlerin sorumlu olabileceği konusunda ipuçları verir.
Yüzme havuzları kimi paraziter ishaller için kaynaktır.
Enfeksiyonlar dışında; azık alerjileri, ilaç ( bilhassa antibiyotikler , kanser tedavileri vb.) yan tesirleri ve iltihabi barsak marazları ishal nedeni olabilir.
İki haftadan uzun süren ishaller için ayrıntılı kıymetlendirme gerekir.
Ateş ve kanlı ishal var ise dışkı incelemeleri yapılırken, makul bir antibiyotik başlanmalıdır.
Likit eksilmesi nedeniyle tıbbi sorun yaşayacak; ileri yaş, kalp-damar hastaları, böbrek marazları olanlar, bebekler, hastanede yakın gözlemde tutularak damar yolu ile likit verilmelidir.
Meskende kendiniz, tuz ve şeker ile likit karışımları hazırlayarak ya da hazır satılan “yerine koyma” tozları (ORS) ile likitler tüketerek, likit açığı oluşmamasını sağlayabilirsiniz.
KUSMA DA İSHAL DE, AĞIZ YOLU İLE ALINAN MİKROPLARIN BİR AN EVVEL ORGANİZMADAN ATILMASI İÇİN GELİŞTiRDİĞİMİZ SAVUNMA MEKANİZMALARI ÜZERE DÜŞÜNÜLMELİDİR…
Birinci 24-48 saat içinde, önemli beslenme ve likit alım dertlerine yol açmıyorsa, kusma da ishal de durdurulmamalıdır.
Likit alımını engelliyorsa yahut likit kaybı sıhhat için risk oluşturacaksa kusma önleyici ilaçlar, kolay sulu ishallerde ise, ishal durdurucu ajanlar kullanılabilir.
KANLI İSHALLER İLE ATEŞ EŞLİK EDEN İSHALLERDE ASLA İSHAL DURDURUCU KULLANILMAMALIDIR…
Kararı tabip vermek koşulu ile iyi dozda mütenasip probiyotik preparatları kullanılabilir.
Sık sık ve az az , posasız besinler ile beslenilmelidir.
Kuşkulu besinler; çiğ ya da az pişmiş et ve tavuk, yumurta, pastörize olmayan süt ve az pişmiş midye üzere deniz eserleridir.
Pek çok hayvanın etinin/ürününün “havuzlanılarak” kullanıldığı, hamburger, omlet üzere yiyecekler risklidir.
Her besin, hazırlanırken temel paklık kuralları kırılırsa, mikroplar ile bulaşabilir.
Bir mikroorganizma ile kirlenmiş, su yahut besinler ile bulaşan en az 250 hastalık bulunmaktadır.
Besin zehirlenmeleri , besin yoluyla bulaşan en sık karşılaştığımız, ortak azık yemiş olan pek çok kimseyi etkileyen; ishal, bulantı, kusma ile seyreden hastalıklardır. Bazen tifo ve dizanterideki üzere, yüksek ateş, eklem -kas ağrıları vardır.
Başkaca; brusella (peynir marazı ), hepatit A (sarılık)gibi, haftalar aylar sonra gelişen sistemik illetlere yol açabilir ve bazen, eklem iltihabı, dimağ ve had hasarı ve böbrek yetmezliği üzere marazlarla sonlanabilmektedir.
Sıcaklıkların arttığı ve daha sık dışarıda, nasıl hazırlandığını bilmediğimiz, azık tükettiğimiz yaz aylarında görülür.
Inançsız hissettiğiniz besinler için ; “PİŞİR YE , KAYNAT İÇ, SOY YE” BUNLARI YAPAMIYORSAN HİÇ YEME – kuralı makbuldür.
Kendiniz azık hazırlarken alabileceğiniz olağan tedbirler; Sık el yıkama, daha uygunu %60 alkol ile el paklığı, besinin 78 0 C’ye kadar ısıtılması, iç ısısının ≥70 0 C olması yani içinin pembe olmaması ve pişirilmiş azıkların, 4 saatten uzun velev yaz aylarında 2 saatten uzun oda ısısında tutulmaması.
Kaynağına güvenemediğiniz suları içeceğiniz ya da kullanacağınız durumlar için: ak su ile 1 damla klorun, 30 saniye bekletilmesi ile hazırlanan klorlu suları kullanabilirsiniz..Suların 1 dk. kaynatılması da işe yarar lakin klor ve kaynatılmaya dayalı, besin zehirlenmesi etkenleri de bulunmaktadır.
Ortak kullandığımız havuz üzere, küçük ölçüdeki gizli sularda, klorlama, sarılık üzere marazların ya da parazitlerin bulaşmasını önlemek için, yerinde değildir.
En düzgünü, havuzlarda ve nezih olmadığını düşündüğümüz denizlerde su yutmamaktır.
Bağışıklık sistemi ağırlıklanmış olanlar, ileri yaşlardakiler, gebeler ve bebekler için daha dikkatli olunmalıdır.
Mide asidini azaltıcı ilaçlar kullananlar, buzlu su üzere mide pasajını hızlandıran durumlar, barsak mikrobiyotasına olumsuz tesir eden antibiyotik tasarrufları, besin ile bulaşan illetlere yakalanma olasılığımız artırır.
İSHAL
Aniden başlayan ishaller çoğunlukla enfeksiyon ile bağlıdır.
Bakteriler, virüsler yahut parazitler sorumludur.
Çoğunlukla besin ya da su yolu ile bulaşan etkenler ile gelişir.
Çoklukla sulu ishal formundadır, bulantı-kusma üzere belirtiler eşlik edebilir.
Ani başlayan, ağır yahut kanlı ishaller çoğunlukla, bakteriler ile bağlantılıdır.
Salgınlar biçiminde seyreden ishaller çoğunlukla “besin zehirlenmeleri” ile bağlantılıdır.
Besinlerin özellikleri yahut ishalin geliştiği kişi ve ortam, hangi etkenlerin sorumlu olabileceği konusunda ipuçları verir.
Yüzme havuzları kimi paraziter ishaller için kaynaktır.
Enfeksiyonlar dışında; azık alerjileri, ilaç ( bilhassa antibiyotikler , kanser tedavileri vb.) yan tesirleri ve iltihabi barsak marazları ishal nedeni olabilir.
İki haftadan uzun süren ishaller için ayrıntılı kıymetlendirme gerekir.
Ateş ve kanlı ishal var ise dışkı incelemeleri yapılırken, makul bir antibiyotik başlanmalıdır.
Likit eksilmesi nedeniyle tıbbi sorun yaşayacak; ileri yaş, kalp-damar hastaları, böbrek marazları olanlar, bebekler, hastanede yakın gözlemde tutularak damar yolu ile likit verilmelidir.
Meskende kendiniz, tuz ve şeker ile likit karışımları hazırlayarak ya da hazır satılan “yerine koyma” tozları (ORS) ile likitler tüketerek, likit açığı oluşmamasını sağlayabilirsiniz.
KUSMA DA İSHAL DE, AĞIZ YOLU İLE ALINAN MİKROPLARIN BİR AN EVVEL ORGANİZMADAN ATILMASI İÇİN GELİŞTiRDİĞİMİZ SAVUNMA MEKANİZMALARI ÜZERE DÜŞÜNÜLMELİDİR…
Birinci 24-48 saat içinde, önemli beslenme ve likit alım dertlerine yol açmıyorsa, kusma da ishal de durdurulmamalıdır.
Likit alımını engelliyorsa yahut likit kaybı sıhhat için risk oluşturacaksa kusma önleyici ilaçlar, kolay sulu ishallerde ise, ishal durdurucu ajanlar kullanılabilir.
KANLI İSHALLER İLE ATEŞ EŞLİK EDEN İSHALLERDE ASLA İSHAL DURDURUCU KULLANILMAMALIDIR…
Kararı tabip vermek koşulu ile iyi dozda mütenasip probiyotik preparatları kullanılabilir.
Sık sık ve az az , posasız besinler ile beslenilmelidir.