iltasyazilim
FD Üye
Ayak Bileği Burkulmaları
Bacak bileği burkulmaları en sık karşılaşılan yaralanmalardan olup yeterli çare edilmediğinde uzun süreli sakatlıklara yol açabilir
Anatomi
But bileğinin dış kısmında dış ast bono kompleksi bulunur ve üç adet bağdan oluşur Bunlar anterio talofibular ligament, posterior talofibular ligament ve kalkaneofibular ligamenttir Bu bağlar jurnal hayatımızda bacak bileğinin içeriye doğru dönmesini ve öne içten çıkmasını önlerler
Sebepler
Ayak bileği burkulmaları yürüken, koşarken veya spor müsabakaları esnasında meydana gelebilir En sık olarak inversiyon tipi yaralanmalar olur İnversiyon tipi yaralanmalarda etap derinlemesine döner, yani yaralanma sırasında ayağın dış kısmına basarız, böylece dış emrindeki tahvil kompleksi yaralanır
Belirtiler
Burkulma sırasında çoğunlukla bir kopma sesi duyulabilir Bu bir kemik kırığının beliritisi olabileceği gibi, senet yırtılması sonucu da oluşabilir Ayak bileğinde sancı ve ciddi yaralanmalarda dış kısımlarda kısa sürede ileri derecede bir şişkinlik oluşur Hasta ayağı üzerine basamayabilir Şişlik birkaç gün içinde yerini morarmaya bırakır Morarma içerideki kanamanın cilt altına sızması ile olur
Teşhis
Teşhis için ayrıntılı fizik çözümleme gereklidir Kırık şüphesi varsa üçgenin taban olmayan kenarı bileği röntgenleri çekilebilir Ciddi tahvil yırtığı şüphesi varsa stres röntgenleri denen, ayağı zorlayarak çekilen röntgenler gerekebilir Genellikle bu tür işlemler yaralanmadan birkaç gün sonra şişlik indikten sonra yapılır Ayak bileğinde eklem kıkırdağı yaralanmasından kesin olmama ediliyorsa MR tetkiki yapılabilir
Çare
Durum olduğu anda ilk müdahele önemlidir Yaralının yere basması engellenmelidir But bileğine derhal elastik bandaj uygulanmalıdır ve etap yukarı kaldırılmalıdır Bandajın üzerinden uygulanacak torba içinde buz ağrıyı ve iç kanamayı azaltır Bu amaçla evde ve spor alanlarında derin dondurucuda jel torbalar bulundurulması faydalıdır ( Dikkat!!! Buz torbasının doğrudan doğruya cilde uygulanması yanıklara yol açabilir)
Hastanede yapılacak muayenede yaralanmanın şiddeti tespit edilerek tedavi planlanır Basit yaralanmalar birkaç gün dinlenme ile adamakıllı iyileşir Daha önemli yaralanmalarda kısa süreli atel ya da alçı uygulanabilir daha sonra uygulaancak fizyoterapi ile bağın yerinde pozisyonda iyileşmesi, olağan eklem hareketi, çevre adalelerin baskı ve koordinasyonu sağlanır Etkin spora dönmek isteyenlerin bir süre özel ayak bilekliği kullanması gerekebilir, flasterle yapılan tespitler yeterince koruyucu değilidir Birçok kişide uzun süreli sızı, tekrarlayan burkulmalar olabilir Sinir yaralanmaları, eklem içi kırıklar, bağın yeterince iyileşmemesi, nedbe dokusu neden olabilir ve sebebin bulunarak tedavi edilmesi gereklidir *
Bacak bileği burkulmaları en sık karşılaşılan yaralanmalardan olup yeterli çare edilmediğinde uzun süreli sakatlıklara yol açabilir
Anatomi
But bileğinin dış kısmında dış ast bono kompleksi bulunur ve üç adet bağdan oluşur Bunlar anterio talofibular ligament, posterior talofibular ligament ve kalkaneofibular ligamenttir Bu bağlar jurnal hayatımızda bacak bileğinin içeriye doğru dönmesini ve öne içten çıkmasını önlerler
Sebepler
Ayak bileği burkulmaları yürüken, koşarken veya spor müsabakaları esnasında meydana gelebilir En sık olarak inversiyon tipi yaralanmalar olur İnversiyon tipi yaralanmalarda etap derinlemesine döner, yani yaralanma sırasında ayağın dış kısmına basarız, böylece dış emrindeki tahvil kompleksi yaralanır
Belirtiler
Burkulma sırasında çoğunlukla bir kopma sesi duyulabilir Bu bir kemik kırığının beliritisi olabileceği gibi, senet yırtılması sonucu da oluşabilir Ayak bileğinde sancı ve ciddi yaralanmalarda dış kısımlarda kısa sürede ileri derecede bir şişkinlik oluşur Hasta ayağı üzerine basamayabilir Şişlik birkaç gün içinde yerini morarmaya bırakır Morarma içerideki kanamanın cilt altına sızması ile olur
Teşhis
Teşhis için ayrıntılı fizik çözümleme gereklidir Kırık şüphesi varsa üçgenin taban olmayan kenarı bileği röntgenleri çekilebilir Ciddi tahvil yırtığı şüphesi varsa stres röntgenleri denen, ayağı zorlayarak çekilen röntgenler gerekebilir Genellikle bu tür işlemler yaralanmadan birkaç gün sonra şişlik indikten sonra yapılır Ayak bileğinde eklem kıkırdağı yaralanmasından kesin olmama ediliyorsa MR tetkiki yapılabilir
Çare
Durum olduğu anda ilk müdahele önemlidir Yaralının yere basması engellenmelidir But bileğine derhal elastik bandaj uygulanmalıdır ve etap yukarı kaldırılmalıdır Bandajın üzerinden uygulanacak torba içinde buz ağrıyı ve iç kanamayı azaltır Bu amaçla evde ve spor alanlarında derin dondurucuda jel torbalar bulundurulması faydalıdır ( Dikkat!!! Buz torbasının doğrudan doğruya cilde uygulanması yanıklara yol açabilir)
Hastanede yapılacak muayenede yaralanmanın şiddeti tespit edilerek tedavi planlanır Basit yaralanmalar birkaç gün dinlenme ile adamakıllı iyileşir Daha önemli yaralanmalarda kısa süreli atel ya da alçı uygulanabilir daha sonra uygulaancak fizyoterapi ile bağın yerinde pozisyonda iyileşmesi, olağan eklem hareketi, çevre adalelerin baskı ve koordinasyonu sağlanır Etkin spora dönmek isteyenlerin bir süre özel ayak bilekliği kullanması gerekebilir, flasterle yapılan tespitler yeterince koruyucu değilidir Birçok kişide uzun süreli sızı, tekrarlayan burkulmalar olabilir Sinir yaralanmaları, eklem içi kırıklar, bağın yeterince iyileşmemesi, nedbe dokusu neden olabilir ve sebebin bulunarak tedavi edilmesi gereklidir *