AVM'ler ve Kriz Önlemleri

AVM'ler ve Kriz Önlemleri Küresel parasal krize karşısında dağıtılmış önlemler bölge alışveriş merkezlerinin yöneticileri, bu kapsamda AVM'lerin içindeki işletmelere kira indirimi, ödemelerde döviz kurunun sabit tutulması ve ciro üzerinden kira alınması gibi kolaylıklar sağlamaya başladı Son yıllarda peş peşe açılan AVM'ler nedeniyle bilhassa büyük şehirlerde “AVM enflasyonu yaşanıyor Türkiye'de 1000 kişiye ortalama 58 metrekare alışveriş merkezi alanı düşerken Ankara'da bu rakam 179 metrekareye ulaştı Dünyayı etkisi altına alan küresel parasal krize aleyhinde bir fazla sektörde olduğu gibi alışveriş merkezlerinde de önlemler alınıyor Ankara'nın simgelerinden Atakule'de işlerin durgunluğundan yakınan mağaza sahiplerinin kira ve karşılıklı giderlerin yüksekliğini göstererek 2 gün önce kepenk kapatma eylemi yapması dikkatleri alışveriş merkezlerine yöneltti Ankara'nın önemli alışveriş merkezlerinden Armada'nın Genel Müdürü Yıldır Ertem, AA muhabirine yaptığı açıklamada, alışveriş merkezlerindeki işletmelerde kiraciro oranının manâlı olduğunu, esnafın yaptığı ciroyla ödediği kiranın arasındaki oranın sınırlar içinde kalması gerektiğini söyledi Bu oranın olağan şartlarda yüzde 8 ile 12 aralarında bir layık olduğunu açıklayan Ertem, 100 lira ciro yapıp 10 lira kira veren bir işletmenin kriz ortamında bu rakamı 1215 liraya değin çıkarabilmesi gerektiğini belirtti Armada'da şimdi kiraciro oranlarının 2008 yılının birincil 10 aylık döneminde yüzde 11,4 olduğunu anlatan Ertem, bu açıdan bakıldığında kiraciro oranlarının henüz kırmızı çizgiye gelmediğini kaydetti Ertem, küresel finansal krizin derinleşmesi ve bunun tüketime yansımasının devam etmesi durumunda bundan en fazla yeni açılan alışveriş merkezlerinin etkileneceğini dile getirdi Küresel krizin yaşandığı bu dönemlerde Armada esnafından kiralar sebebiyle bir talep gelmediğini ifade eden Ertem, “Armada'da 160 işyeri var Biz zaten gereken kolaylıkları sağlıyoruz Meslek yapan tüccarımızın destekçisiyiz Pazartesi günü yönetim kurulu toplantısında aralık ayından itibaren kiralarda yüzde 15 indirim yapma kararı aldık Geçen sene zam yaptığımız kiracılarımızın zamlarını da geri çektik Keza onların kirasında da yüzde 15 indirim yapıyoruz Eğer dolar fazla oynak hareket ederse kiralarda kuru sabitlemeye kadar da götürebiliriz dedi “PROTESTOLAR TİCARİ AHLAKA UYGUN DEĞIL Atakule'de esnafın kiraların yüksek olması ve iş yapamamaları gerekçesiyle kepenk kapatmalarını değerlendiren Ertem, şöyle konuştu: “Protestolarla kapatmalarla bu meslek çözüme ulaşmaz Bu işler anlaşma ile çözüme ulaşır Yatırımcı, bir alışveriş merkezindeki mağazayı 200300 bin dolarla açıyor Bir alışveriş merkezi ise 100150 milyon dolarlık yatırımlarla yapılıyor Bunlar birbirlerini besleyen sektörler, yani etle tırnak gibiler Yapılan bu eylemlerin tümü sözleşme kurallarına tutarsız Yani bunu yapan kişi veya markalar çok ciddi sözleşmesel yaptırımlarla karşı karıya gelebilirler İşlerin fena olmasının nedeni alışveriş merkezleri yok Özellikle bu sene yaşanan kriz ithal bir kriz Biz bunları tasvip etmiyoruz Ticari ahlaka da sözleşmelere de uygun değil bu protestolar Türkiye'de 1000 kişiye sıradan 58 metrekare alışveriş merkezi alanı düştüğüne işaret eden Ertem, bu rakamın Ankara'da 179 metrekareye ulaştığını, en büyük sıkıntının bundan kaynaklandığını söyledi “SEKTÖRDEKİ SIKINTI 'UN EYLÜL AYINDA BİTER CEPA Genel Koordinatörü Atilla Işıldar ise Atakule'de esnafın kiraların yüksek olması ve iş yapamamaları gerekçesiyle kepenk kapatma eylemi yapmalarını doğru bulmadığını söyledi CEPA Alışveriş Merkezinde bulunan 200 işletmenin kirasını cirolar üzerinden belirlediklerini anlatan Işıldar, “Biz de küresel kriz ortamında zorunlu önlemlerimizi alıyoruz Bu kapsamda kiralarda kasım ayı itibariyle dolar kurunu 1,25 olarak sabitledik diye konuştu Işıldar, sektördeki sıkıntının yılının Eylül ayında sona ereceğini varsayım ettiğini de belirtti Ankamall Genel Müdürü Ozan Canbolat da alıcı sayısı bakımından bir sıkıntılarının bulunmadığını, küresel kriz nedeniyle alışveriş merkezindeki mağazaların kiralarında indirim veya kur sabitlemesinin söz konusu olmadığını söyledi Mevcut idareli koşul sebebiyle vatandaşların alışveriş alışkanlıklarının eskisi gibi olmadığını ifade eden Canbolat, bunu eski haline getirmek amacıyla 'un strateinde tüketicileri alışverişe teşvik edici araştırmalar yaptıklarını kaydetti Alışveriş merkezinde 308 işyeri bulunduğuna muhabere eden Canbolat, bu dükkanların kiralarının ciro üzerinden yok sabit olduğunu söyledi “KİRACILAR SABIRLI OLMALI Alışveriş merkezlerindeki esnafın kira ve müşterek giderleri göstererek kepenk kapatması ve protestoda bulunmasının kimseye faydasının olmadığını kaydeden Canbolat, şöyle devam etti: “Problemler varsa bunlan çift taraflı sağduyu ile çözülebilir Durgunluk sadece bu krizle gelmedi ben 1 yıldır gözlüyorum Geçen yılın mayıs ayından itibaren bu durgunluk var Ankara'da 1 yıl içinde 4 alışveriş merkezi açıldı Ankara, birey başına düşen alışveriş alanı bakımından şu lahza İstanbul'un bile önünde Alışveriş merkezi enflasyonu oldukça ciroların düşmesinden daha doğal bir şey olamaz Açılan AVM dek alıcı artmadığı için ciroların düşmesi normaldir AVM'lerin istenilen düzeyde iş yapabilmeleri için zaman devretmek gerekir Kiracıların biraz sabırlı olması gerekir Hiç kimseye cebren kontrat imzalattırılmıyor Herkes ölçüyor biçiyor Bunların birçok kurumsal firma Yani bugün imza atıp 2 ay sonra 'benim kiram yüksek' demenin anlamı yok Hiç kimse yeni alışveriş merkezi açılırken ciro garantisi vermiyor Kiracılar biraz daha sabırlı biraz daha sağduyulu olmaları lüzumlu Çünkü bu yöntemlerin kimseye faydası yok Tam aksine imaj sıkıntısı yaratıyor Hoş bir konuşma yok “ İçinde 180 mağazası bulunan Panora Alışveriş Merkezinin Pazarlama Müdürü Pınar Açık Fikirli, hesaplı gidişatı uzun süredir peşine düşüp takip ettiklerini, bu nedenle küresel kriz öncesi isabetli öngörülerde bulunarak AVM'deki dükkanların kiralarını açıklanmış oranlarda indirdiklerini söyledi Temmuz ayında yüzde 25 oranında kira indirimi yaptıklarını açıklayan Kültürlü, “Bu indirimi Ekim ayına değin yapmayı planlamıştık fakat şu anda yeniden uzattık Bu indirimi işlerimizde bir düşüş olduğu için değil, bu dönemde kiracılarımızı rahatlatmak için yaptık Piyasada bir kriz var ama öteki alışveriş merkezlerine baktığınız zaman Panora mükemmel durumda Türkiye'de ciro konusunda birincil sırada olan bir çok mağazaya sahibiz Fakat tabii ancak işler istenilen seviyelerde yok şeklinde konuştu Kültürlü, kriz ortamında işletmelerin kepenk kapatarak tepki göstermelerini içten bulmadığını ifade ederek, sorunların diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini kaydetti hurriyetcom