Atatürk'ün eğitim-öğretim ile ilgili sözleri

Atatürk'ün eğitimöğretim ile ilgili kısa ve öz sözleri
Atatürkün sözleri ve vecizeleri nelerdir

· Okullarda öğretim vazifesinin güvenilebilir ellere teslimini, memleket evladının, o vazifeyi kendine hem bir iş, keza bir ideal sayacak üstün ve saygıdeğer öğretmenler göre yetiştirilmesini temin etmek için öğretmenlik, öteki özgür ve yüksek meslekler gibi, safha evre ilerlemeye ve her halde rahat sağlamaya uygun bir meslek haline getirilmelidir Dünyanın boyunca öğretmenler insan toplumunun en fedakar ve hürmet layık unsurlarıdır (1923, Ankara) (Atatürk'ün Konuşma ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C I, Ankara, 1997, s 317)



· Millete gideceği yolu gösterirken dünyanın her türlü iliminden, keşiflerinden, gelişmelerinden yararlanalım, ama unutmayalım oysa, belli başlı temeli kendi içimizden içeri almamak zorundayız (1923, Konya) (Atatürk'ün Konuşma ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 145)



· Milletleri kurtaranlar yalnız ve ama öğretmenlerdir Öğretmenden, eğiticiden mahrum bir halk demin millet adını elde etmek kabiliyetini kazanmamıştır Ona basit bir kitle denir, insanlar denemez Bir kitle halk müziği olabilmek için mutlaka eğiticilere, öğretmenlere muhtaçtır (1925, İzmir) (Atatürk'ün Hitabe ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 243)



· Küçük hanımlar, küçük efendiler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı, ilkbal nurusunuz Yurdu asıl nura gark edecek sizsiniz Kendinizin ne kadar önemli ve kıymetli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız Sizlerden çok şeyler bekliyoruz (1922, Bursa) (Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 4546)



· Türkiye'nin eğitim ve öğretim tutumunu her katında, tam bir açıklıkla hiçbir teretdüde yer vermeden tahsis etmek ve kullanmak gerekir; bu davranış, her anlamıyla ulusal bir nitelikte olacaktır (1924, Ankara) (Atatürk'ün Konuşma ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C I, Ankara, 1997, s 347)

· Tarih, bir milletin kanını, hakkını, varlığını hiçbir vakit red edemez (1927, Ankara) (Utkan Kocatürk, Atatürk'ün Düşünce ve Düşünceleri AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 165)



· Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılâpların gayesi, Türkiye Cumhuriyeti halkını en ince ayrıntısına kadar modern ve tüm mana ve şekliyle uygar bir toplum haline getirmektir İnkılâplarımızın asıl ilkesi budur Bu gerçeği kabul edemeyen zihniyetleri darmadağın etmek zaruridir Şimdiye dek milletin, beyinlerini paslandıran, uyuşturan bu zihniyette bulunanlar olmuştur



· Uydurma hikayeler ve manâsız fikirler kafalardan en ince ayrıntısına kadar çıkarılacaktır Onlar çıkarılmadıkça beyinlere gerçeğin nurlarını sokmak imkansızdır (1925, Kastamonu) (Atatürk'ün Konuşma ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 224)



· Ahali olgunlaşmak için bir takım şeylere muhtaçtır Bir millet oysa fotoğraf yapmaz, bir insanlar ancak heykel yapmaz, bir millet fakat tekniğin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur Halbuki bizim milletimiz, reel nitelikleriyle medeni ve ileri olmaya layıktır ve olacaktır (1923, Bursa) (Atatürk'ün Tavır ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 71)



· Eğitim ve öğretimde uygulanacak yol, bilgiyi insan için fazla bir süsleme, bir despotluk vasıtası yoksa medenî bir zevkten ziyade, maddî hayatta muvaffak olmayı temin eden pratik ve kullanılması muhtemel bir cihaz haline getirmektir Ulusal Eğitim Bakanlığı bu esasa yük vermelidir (1923) (Utkan Kocatürk, Atatürk'ün Us ve Düşünceleri AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 130)



· Cumhuriyet'in temelinin laik bir dünya görüşüne dayalı olduğu hiçbir süre unutulmamalı ve bu hakiki gözden kaçmamalıdır Zira Türk halkı teokratik yönetimden çok eziyet çekmiştir Geri kalışının nedenleri arasında bunun manâlı bir yeri vardır (1930, Kırklareli) (Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 437)



· Memleketimizi, toplumumuzu gerçek hedefine, mutluluğa eriştirmek için iki orduya gereklilik vardır Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri milletin geleceğini yoğuran düşünce ordusudur Bu iki ordunun her ikisi de kıymetlidir, yücedir, feyizlidir, muhteremdir Ama bu iki ordudan hangisi daha kıymetlidir, hangisi diğerine muhtaçdır Kuşkusuz böyle bir seçim yapılamaz, bu iki ordunun ikisi de hayatidir Yalnız siz, irfan ordusu mensupları, sizlere mensup olduğunuz ordunun değer ve kutsallığını açıklama yapmak için şunu söyleyeyim ki, sizler ölen ve öldüren birinci orduya neden öldürüp neden öldüğünü öğreten bir orduya mensupsunuz


· Bir insanlar, irfan ordusuna sahip olmadıkça savaş meydanlarında ne dek aydınlık zaferler elde ederse etsin, o zaferlerin köklü sonuçlar vermesi oysa irfan ordusuyla mümkündür Bu ikinci ordu olmadan, birinci ordunun elde ettiği kazançlar ışıltısız kalır Milletimizi reel kurtuluşa ulaştırmak istiyorsak, bizi ölümden kurtaran ve hayata götüren bugünkü yöneticilik şeklimizin sonsuzluğunu istiyorsak, bir lahza önce, büyük, hatasız, nurlu bir irfan ordusuna sahip elde etmek zorunluğunda bulunduğumuzu inkar edemeyiz (1923, Kütahya) (Atatürk'ün Tavır ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 167168)


· Siz genç arkadaşlar, yorulmadan beni peşine düşüp takip etmeye laf vermişsiniz İşte ben bilhassa bu sözden fazla duygulandım Yorulmadan beni peşine düşüp takip edeceğinizi söylüyorsunuz Fakat arkadaşlar yorulmadan ne demek ? Yorulmamak olur mu ? Elbette yorulacaksınız Benim sizden istediğim şey yorulmamak değil, yorulduğunuz dakikada da dinlenmeden beni peşine düşüp takip etmektir Takâtsizlik her insan, her canlı için doğal bir durumdur Ama insanda yorgunluğu yenebilecek manevi bir zor vardır ama, işte bu kuvvet yorulanları dinlendirmeden yürütür Sizler, yani, yeni Türkiye'nin genç evlatları, yorulsanız dahi beni peşine düşüp takip edeceksiniz dinlenmemek üzere yürümeğe karar verenler asla ve katiyen yorulmazlar Türk Gençliği gayeye, bizim yüksek idealimize aralıksız olarak, yorulmadan yürüyecektir (1937, Ankara) (Atatürk'ün Hitabe ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997,

s 327328)



· Eski hocalar nasıl dini esastan hakim olmuşlarsa öğretmenler de ilim esasından kazanmaya başladıkları hakimiyeti sonuçlandırsınlar Bununla öğretmenlik mesleği gerçek yücelme devrine dahil olacaktır



· Öğretmenler her fırsattan istifade ederek halka koşmalı, halk ile beraber olmalı ve halk, öğretmenin çocuğa yalnız alfabe okutur bir varlıktan ibaret olmayacağını anlamalıdır (1927, İstanbul) (Atatürk'ün Hitabe ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 266)



· Dünya'da her şey için, medeniyet için, hayat için, galibiyet için en gerçek yol gösterici ilimdir, fendir İlmin ve fennin dışarıya yol gösterici çağırmak gaflettir, cehalettir, dürüst yoldan sapmaktır Yalnız; ilmin ve fennin yaşadığımız her dakikadaki safhalarının sonuçlarını idrak etmek ve gelişmesini vaktinde takip etmek şarttır Binlerce yıl önceki kuralları, bugün tıpkı uygulamaya cesaret etmek muhakkak ilmin ve fennin içinde almak değildir En manâlı, en esaslı nokta eğitim meselesidir



· Eğitimdir oysa, bir ulusu ya bağımsızlık, bağımsız, şanlı, yüksek bir toplum halinde yaşatır, ya da bir ulusu tutsaklık ve sefalete terkeder



· Milli eğitimin ne aramak olduğunu bilmekte bundan böyle bir kaos ve yanlış kavrayış olmamalıdır bundan başka milli eğitim olduktan sonradan onun dilini, usulünü, vasıtalarını da ulusal yerine getirmek zorunluluğunu tartışmak gereksizdir Milli eğitim ile geliştirilmek ve yükseltilmek istenen genç beyinleri bir taraftan da paslandırıcı, uyuşturucu, hayali fazlalıklarla doldurmaktan dikkatle sakınmak lazımdır (1924, Samsun) (Atatürk'ün Tavır ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997,

s 202206)



· Öğretmenler; yeni nesli Cumhuriyetin fedakar hoca ve eğitimcileri sizler yetiştireceksiniz, yeni cins, sizin eseriniz olacaktır Eserin kıymeti, sizin becerinizin ve fedakarlığınızın derecesiyle orantılı olacaktır Cumhuriyet: fikren, ilmen, fennen, fiziksel olarak kuvvetli ve yüksek karakterli muhafızlar ister Yeni nesli, bu nitelik ve yetenekte yetiştirmek sizin elinizdedir



· Öğretmenler ! Erkek ve kız çocuklarımızın, aynı şekilde bütün öğretim basamaklarındaki eğitimleri uygulamalı olmalıdır Yurt evladı, her öğrenim basamağında, ekonomik hayatta başarılı, iz bırakan, eser sahibi olacak şekilde bilgilerle donatılmalıdır Milli ahlâkımız, çağdaş esaslarla ve serbest fikirlerle artırılmalı ve yardım olunmalıdır Bu çok mühimdir, özellikle nazarı dikkatinizi çekerimSizin başarınız Cumhuriyetin başarısı olacaktır





Arkadaşlar ! yeni Türkiye'nin birkaç yıla sığdırdığı askeri, siyasi, idari inkılâplar sizin, sayın öğretmenler, sizin sosyal ve fikri inkılâptaki başarınızla pekiştirilecektir Hiçbir zaman hatırlarınızdan çıkmasın fakat, Cumhuriyet sizden fikri bağımsızlık, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister (1924, Ankara) (Atatürk'ün Tavır ve Demeçleri, Atatürk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 178179)



· Devlet bünyesinde yüzyıllar boyu derin yönetimle ilgili ihmallerin neden olduğu yaraları iyileştirmede verilecek emeklerin en büyüğünü hiç kuşku yok ama irfan yolunda göstermemiz lazımdır Şimdiye kadar uygulanan eğitim ve öğretim yöntemlerinin milletimizin geri kalmasında en manâlı faktör olduğu kanısındayım Onun için bir milli eğitim programından söz ederken, eski devrin abes inançlarından ve yaratılışımızla hiç ilgisi olmayan tanıdık olmayan fikirlerden, doğudan ve batıdan gelebilen tüm etkilerden tamamen uzakta, ulusal karakterimiz ve milli tarihimizle düzenli bir kültür kastediyorum Çünkü ulusal dehamızın gelişmesi oysa böyle bir kültür ile sağlanabilir *