ANOREKTAL FİSTÜL (Anal Fistül, Perianal Fistül)

Fistül nedir?Makat etrafında, akıntıya yol açan, cilt ile bağırsak arasındaki bir tünel oluşumudur Bu hastalığın sebebi nedir?Makatın etrafındaki yumuşak doku içinde salgı bezleri vardır Bu bezler ürettikleri salgıyı bağırsağın son kısmına boşaltırlar; dolayısıyla bezler ile makat arasında kanallar vardır Eğer bu bezler iltihaplanır ve çıban oluşursa bir şekilde çıban boşalacaktır Bu boşalma ya kendiliğinden apsenin cilde açılması ile olur veya cerrah ameliyatla boşaltır Her iki durumda da zaten bezlerin bağırsağın içine kanalı varken bir de cilt ile birleşir, bu nedenle bağırsakla cilt aralarında tünel oluşmuş olur Belirtileri nelerdir? Fistül hastalarının en sık şikayeti irinli akıntıdır Bu akıntı ara sıra bir iki damla ile iç çamaşırın kirlenmesi biçiminde olabileceği gibi günde birkaç defa iç çamaşırı değiştirmek gerektirecek dek fazla olabilir Bu akıntılar cildi tahriş ettiği için kaşıntı olabilir Ara Sıra sızıntı kırmızı olunca kanama zannedilebilir Tanı nasıl yapılır? Teşhis epeyce kolaydır Sadece muayene bile yeterlidir Akıntının kesildiği zamanlarda ya da fistül deliğinin makatın içinde kaldığı hastalarda bir takım görüntüleme tetkikleri yapmak gerekebilirHangi tetkikleri yaptırmak gerekir? Hastalığın yaygınlığı, fistül yolunun nereye gittiği, içerde bir abse odağı olup olmadığı yada diğer bir rahatsızlık sebebiyle fistül olup olmadığını atamak için MR ve kolonoskopi gibi bir takım tetkikler yapılabilirKolonoskopi yaptırmak gerekir mi? Eğer kolay fistül ise, altta yatan diğer bir hastalık düşünmüyorsak kolonoskopi yapılmayabilir Fakat tekrarlamış fistül ise ya da altta yatan diğer bir rahatsızlık olduğundan üzüntü ediyorsak kolonoskopi yaptırmak yararlıdır MR çekilmesi durum mı? Her fistül hastası için MR çektirmek durum değildir Fakat baştan etmiş fistüllerde, derin dokularda abse olduğu düşünüldüğünde, fazla ağızlı fistül varsa MR çektirmek faydalıdırBu belirtiler diğer bir hastalığa ait olabilir mi? Makat çevresinde aynı şikayetlere yol açan değişik hastalıklar vardır Bu hastalıklar aralarında mayasıl (hemoroid) çok sık görülür Bu yüzden bu şikayetler olunca birey çoğunlukla hemoroid hastalığı olduğunu zanneder Ama diğer bir hastalıklar da olabilir Başka bir hastalık olup olmadığı ancak muayene ve tetkikler ile ayırdedilir Fistülün tedavisi nedir? Fistülün tedavisi ameliyattır Ameliyatta bu iyileşmeyen tüneli ortadan uyandırmak esastır Ameliyat yapılmazsa ne olur? Rahatsızlık devam eder, akıntılar ve deri tahrişleri ilerler Arada Bir, uzun yıllar tedavisiz bırakılan fistüller kanserleşebilir Fistül diğer bir hastalığa döner mi? Uzun yıllar çare edilmemiş fistüllerde az da olsa kanserleşme ihtimali olabilir Ameliyattan başka çare yöntemi var mı? Antibiotikler fistül akıntılarını azaltabilirler lakin hastalığı ayrıntılarıyla iyileştiremezler Fistül hastalığının ve belirlenmiş tedavisi ameliyattır Ameliyatta ne yapılıyor? Ameliyatın esası bu fistül tünelinin ortadan kaldırılmasıdır Bu gaye için birden fazla cerrahi yöntem vardır Hangi yöntemin uygulanacağına cerrah karar verir Bazen bu tünel bir koni şeklinde kesip çıkarılır, bazen tünel yalnızca açık yara haline getirilip pansumanlarla iyileşmesi sağlanır Ara Sıra de makat kaslarını kesecek şekilde fistül çıkarılırAmeliyattan daha sonra makatta kaçırma olur mu? Fistül yolu makat kaslarının ardındaki ilerleyip bağırsağa açıldığı durumlarda, ara sıra makat kaslarını da kesmek gerekir Ama bu kesme işlemi yaraya yerleştirilen bir iplik ile uzun vadede yapıldığından makatta kaçırma ihtimali çok azdır Eğer evvelden kaçırma olabileceği öngörülüyorsa ameliyat yöntemi bu duruma göre planlanır Ameliyattan sonra pansuman gerekiyor mu? Birçok hastada pansumana gereklilik olmaz Lakin yarası büyük olan kişiler için makat üstünde kesintisiz bir gazlı bez bulunması iyi olur Bu bez akıntıları emerek çamaşırların kirlenmesini engeller hem de yarayı kuru tutarak iyileşmeye yardımcı olur Ameliyat yarası ne değin sürede iyileşir? Yaranın büyüklüğüne göre bir hafta ile bir ay aralarında değişir Ameliyat sonrası hayatımda değiştirme olacak mı? Iyice normal hayata dönülür Sadece kabız olmamak, dışkılama sonrası yarayı arındırmak yeterlidir Banyo yapmakta bir sınırlama yoktur Pansumanlar devam etse bile kişi bayağı işini yapabilir İşime ne vakit dönebilirim? Çoğu hasta bir iki gün içinde işine döner Bazen bu vakit bir hafta olabilir Hastalık tekrarlar mı? Anorektal fistüller her tarafta edebilir hastalıktır Çünkü ameliyat sonrası bere iyileşirken kalçaların kapalı olması sebebiyle yara dudakları birbirine temas eder ve deri çabucak yapışır Ama ciltaltı dokular iyileşmeden cildin yapışıp iyileşmesi zaten fistül demektir Bu yüzden ameliyat sonrası yara iyileşirken hekim ile sıkı bağlantıda almak gerekirHastalığın baştan ettiği nasıl anlaşılır? Öngörülen sürede iyileşmeyen ya da iyileştikten daha sonra her yerde akıntısı başlayan yaralarda hastalığın tekrarladığı söylenebilir Ama muayene ile bunu onay etmek gerekirHastalığın tekrarlaması halinde tedavisi nasıl yapılır? Tekrarlayan fistüllerin tedavi de tekrar ameliyattır Fakat bu sefer ameliyat öncesi fistülün tekrarlamasına yol açan bir sebep olup olmadığını görmek için muayene yapılmalıdırDrAlaattin Öztürk sizlere bilgilihocamcom farkıyla sunulmuştur