Anne Sevgisi

Bilindiği gibi, Hz Muhammed (sas) annesi Amine Hatun ’u, altı yaşında minik bir çocuk iken kaybetmişti Fakat, ola ki annesi sağ olsaydı ömrü her tarafında ona göstereceği sevgi ve saygının ne dek samimî ve doğru olacağını tahminde bulunmak zor değildir

Kur ’ânı Kerim ’de ve hadisi şeriflerde anne ve baba haklarıyla ilgili emir ve tavsiyeler, Son Peygamber Hz Muhammed (sas) ’in, yaşlandığında olur ya yanına olsaydı ebeveynine nasıl davranacağı hakkında bize ipucu vermektedir

Önce Kur ’ân ve hadislerden konu ile alâkalı birkaç misâl nakledelim:

Cenabı Hakk, Kur ’ânı Kerim ’de şöyle buyurur: “Allah ’a kulluk edin, O ’na bir şeyi ortak koşmayın Ana babaya, yakınlarına, yetimlere, düşkünlere, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya ve eliniz aşağıda yer alan kimselere iyilik edin (Nisa,436) “ Biz insana ana ve babasına aleyhinde iyi davranmasını nasihat etmişizdir (Lokman, 3114)

Peygamber Efendimiz (sas) de, şöyle buyurmaktadır: “Allah ’ın rızası, anne babanın rızasında, gazabı da anne babanın gazabındadır (Tirmizi, birr ve sıla, 3) “Büyük günahların en büyüğü Allah ’a müşterek koşmak ve annebabaya aleyhinde gelmektir (Tirmizi, birr ve sıla, 4) “Kendisiyle en fazla ilgilenilmesi, ihtiyaçlarının evvelemirde karşılanması ve kendisine yakın olunması gereken kimdir? diye sorulunca da Rasûli Ekrem (sas) üç defa “Annendir buyurdu, dördüncüde “Babandır diye ekledi (Buharî, Edeb, 2)

Görüldüğü gibi yukarıda mealleri bahşedilen âyet ve hadislerde anne babaya sevgi ve hürmet konusunda hassasiyetle durulmaktadır

Derhal de annesi ile konu ile ilgili bir hatırasını ve anne mevkiindeki hanımlarla konu ile ilgili davranışlarını sıralayarak Hz Peygamber (sas) ’in, annesi sağ olsaydı ona nasıl davranacağını ve bu mevzuda Müslümanlara nasıl misal teşkil ettiğini göstermeğe çalışacağız:

Hz Peygamber (sas), Hudeybiye Umresinde Mekke ’ye sırası gelmişken Ebva ’ya uğramıştı Cenâbı Allah ’tan izin içinden gelerek annesinin kabrini ziyaret etti Ziyaret sırasında kabri eliyle düzeltti, teessüründen ağladı Rasûlullah (sas) ’in ağladığını gören Müslümanlar da ağladılar Bu sırada, “Neden ağladığını soranlara, Hz Peygamber (sas): “Annemin benim hakkımda şefkat ve merhametini hatırladım da ağladım cevabını verdi

Ebu Leheb ’in cariyesi Süveybe, Peygamberimiz (sas) doğduğunda bir hafta dek emzirmişti Peygamberimiz (sas), hayatı baştan başa bu hanıma mükemmel davranmış ve iyilik etmiştir Peygamber Efendimiz (sas), Medine ’ye göç ettiğinde ona durmadan yiyecek gönderir, gidip gelenler aracılığıyla aralıksız selâm yollar, hâl hatır sorardı Hz Peygamber (sas) bu ilgisini Süveybe Hatun ölünceye kadar devam ettirdi Hatta onun ölüm haberini aldıktan sonra da Rasûli Ekrem (sas), bir yakını olup olmadığını soruşturmuş, kimsesi olmadığını tesbit etmişti

Peygamberimiz (sas) ’in süt annesi Halime Hatun, bir defasında Mekke ’ye gelmiş ve Peygamber Efendimiz (sas) ’e “Yaman bir kıtlık geçirmekte olduklarını, kuraklıktan hayvanların kırıldığını söylemişti Bu sırada Hz Hatice (ra) ile evli olan ve demin Mekke ’de bulunan Peygamberimiz (sas), Halime Hatun ’a kırk koyun ile, binip gitmek ve yüklerini taşımak üzere üstelik deve vermişti Yeniden bir gün süt annesi Halime, Peygamberimiz (sas) ’in huzuruna gelmişti Peygamberimiz (sas) hemencecik ayağa kalktı: “Anneciğim! Anneciğim! diye hürmet ve muhabbet gösterdi, abasını sererek üstüne oturttu

Ümmü Eymen Bereke (ra)yı da burada rahmetle analım Peygamber Efendimiz (sas), uzun süre kendisine hizmet eden bu hanımı çok sever sayardı Peygamberimiz (sas) bu hanıma o kadar derin saygı ederdi oysa; “Sen benim ikinci annem sayılırsın derdi Bu açıklama, Peygamberimiz (sas) ’in dadısı Ümmü Eymen ’i annesi dek sevdiğini, onu kendisine ve kendisini ona annesi dek yakın hissettiğini belirtmesi bakımından enteresandır Ümmü Eymen ’in cariye statüsünde yetişmiş bir bayan olduğu dikkate alınırsa Peygamberimiz (sas) ’in ona “Annem diye hitab etmesinin mânâ ve önemi daha iyi anlaşılır Çünkü câhiliye çağı Araplarında cariyeler her değişiklik insanî ve tabiî haklarından yoksun idiler İşte böyle bir vasatta da Hz Peygamber (sas), Ümmü Eymen ’i anne mevkiine yükseltiyordu

Burada dahası Ebu Talib ’in hanımı Fatma Hatun ’a değinmekte yarar var Bu hanım, sekiz yaşından itibaren evine gelen Peygamberimiz (sas) ’ e öz oğulları gibi davranmış ve O ’nu bağrına basmıştı

Peygamber Efendimiz (sas) küçükken kendisine hizmeti geçen diğer kadınlara olduğu gibi, Fatma Hatun ’a da ömrü her tarafında iyi davranmış, hürmette kusur etmemişti Bu cümleden olarak onu sıkça ziyaret eder, hatırını sorardı Fatma Hatun öldüğünde Hz Peygamber (sas) “Annem öldü ifadesini kullanmış, gömleğini kefen olarak vermiş ve kabre eliyle indirmişti Çevresindekiler, Fatma Hatun ’un ölümü aleyhinde Peygamberimiz (sas) ’in gösterdiği sıcak alâkanın sebebini sorduklarında şöyle cevap verdi:

“Ebu Talib ’cilt daha sonra bu kadıncağız kadar bana iyiliği dokunan hiç bir kimse yoktur Ahirette cennet elbiselerinden giyinmesi için ona gömleğimi kefen olarak verdim Kabre ısınması, alışması için de oraya kendisiyle birlikte uzandım

Hz Peygamber (sas) ’in, Fatma Hatun ’un ölümü karşısındaki üzüntüsünden şaşkınlık edenlere söylemiş olduğu şu söz daha enteresandır: “O benim annemdi! Kendi çocukları aç durur, suratlarını asarlarken o, önce benim karnımı doyurur, saçımı tarardı, o benim annemdi!1

Bu tarihî hakikatleri sıraladıktan sonra rahatlıkla açıklama edebiliriz ancak, âlemlere rahmet olarak gönderilen Hz Muhammed (sas) ’de anne sevgisi fazla adaleli idi

Annesi Amine Hatun ’un kabrini ziyaret etmesi, teessüründen gözyaşı dökmesi; büyüdüğünde vaktiyle kendisine fazla eksik bir zaman de olsa süt emziren Süveybe ’ye dağıtılmış yardımlarda bulunması, süt annesi Halime ’ye rastladıkça “Anneciğim, anneciğim! diye hitap etmesi ve eksikliklerini gidererek yardımda bulunması; öz annesinin yokluğunu hissettirmemek için elinden gelen gayreti gösteren Ümmü Eymen ’e: “Sen benim ikinci annem sayılırsın diyerek teşekkür etmesi, ayrıca uzun bir süre sofrasında yemek yediği amcasının eşi yengesi Fatma Hatun için “O benim annemdi! demesi, Peygamberimiz (sas)de anne sevgisinin ne değin adaleli olduğunu göstermektedir

Böylece Müslümanlar her konuda olduğu gibi anneye sevgi ve hürmet konusunda da en güzel örnekleri Hz Muhammed (sas) ’in şahsında görmektedirler *