Almanya-Fransa-İngiltere üçlüsünden İran'a nükleer anlaşma eleştirisi

İran ile Batılı ülkeler ortasındaki nükleer müzakerelerde yeni bir kriz ortaya çıktı.

Bloomberg'in aktardığı haberde, Almanya, Fransa ve İngiltere İran'ın Milletlerarası Atom Gücü Kurumu ile ilgili duruşunu eleştirerek, kelam konusu duruşun müzakereleri tehlikeye attığını belirtti.

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) ortasında 2015'te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir muahede imzalanmıştı.

Washington, eski Lider Donald Trump devrinde, 2018'de mutabakattan tek taraflı çekilerek İran'a yine yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da mutabakattaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve yine yüksek seviyede uranyum zenginleştirme dahil bir dizi adım atmıştı.

Anlaşmanın yine uygulanmasını sağlama ve ABD'nin muahedeye dönüşü için Nisan 2021'den beri Avrupa Birliği'nin (AB) koordinatörlüğünde Viyana'da yapılan müzakereler, 8 Ağustos'ta sona ererken müzakerelerin koordinatörlüğünü üstlenen AB'nin sunduğu taslak mutabakat metni sonrasında taraflar en son mutabakata varma konusunda evvelki aylara göre daha olumlu işaretler vermişti.

İran Dışişleri Bakanlığı, AB tarafından sunulan ve nükleer müzakerelerde son yol haritası olarak kabul edilen muahede taslağına ait görüşlerini, 15 Ağustos'ta AB'ye iletmiş ve taslak metne verdikleri cevaba karşılık ABD'nin karşılığını beklediklerini açıklamıştı.

ABD Dışişleri Bakanlığı, 24 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, İran ile nükleer mutabakata ait taslak metne yönelik AB aracılığı ile İran'ın görüşlerine karşılık verdiklerini duyurmuştu. Lakin bakanlık, ABD'nin cevabının içeriği konusunda rastgele bir ayrıntı paylaşmamıştı.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, 2 Eylül'de yaptığı yazılı açıklamada, taslak muahede metnine ABD'nin verdiği karşılığın Tahran tarafından çeşitli seviyelerde incelendiğini ve hazırlanan karşılığın müzakerelerin koordinatörüne gönderildiğini açıklamıştı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel de bahisle ilgili yazılı açıklamasında, "İran'ın karşılığını aldığımızı teyit edebiliriz. Bunu inceliyoruz, karşılık vereceğiz fakat ne yazık ki yapan değil" değerlendirmesinde bulunmuştu.