Allerjik Rinit nebati tedavisi Allerjik Rinit (bahar nezlesi) Alerjik rinit, burun mukozasının alerjik nedenli iltihabıdır Bilhassa alerjik yatkınlığı olan, atopik kişilerde görülür Başlıca ömür boyu devam etmekle birlikte, ileri yaşlarda şiddeti azalabilir En sık rüzgarın havada uçurduğu polenlere bağlı olarak gelişen alerjik rinit, herhangi bir alerjen tarafından da meydana gelebilir Kendiliğinden geçme olasılığı ise oldukça düşüktür Alerjik rinite yakalanmamak için bu hastalığa niçin olan alerjenlerden uzakta durmak ve bunun için gerekli tedbirleri olmak gerekir Alerji ve alerjik rinit hakkında bilmeniz gerekenler ve alerjik rinitten korunmak için almanız gereken pratik tedbirler… Burun rahatsızlıklarından kaynaklanan sorunlar, manâlı bir sıhhat sorununu oluşturuyor Toplumun yaklaşık yüzde 17’si alerjik rinitli Alerjik rinitler, horlama, sinüzitler toplumda sık görülen manâlı sağlık durumu sorunları aralarında Bu rahatsızlıklar, kişilerde sosyal ve psikolojik sorunlara da neden olmakta ALLERJİ NEDİR? Alerji vücudun yabancı bir madde ile karşılaştığında buna aleyhinde geliştirdiği bir yanıttır Vücudun karşılaştığı tanıdık olmayan maddeye antijen adı verilir Alerjiye niçin olan maddelere alerjen de denilmektedir Alerjik reaksiyonlar vücudun açıklanmış bir bölgesinde olabileceği gibi, yaygın da olabilir Alerjik reaksiyonlarda en korkulan şey anafilaksi dediğimiz hayatı tehdit eden durumun gelişme riskidir, ama bunun tüm alerjik reaksiyonlar içinde görülebilme sıklığı oldukça düşüktür NELER ALLERJİYE YOL AÇAR? Jurnal hayatımızda alerji nedeni olabilecek çoğu alerjen ile karşılaşmaktayız Özellikle sanayi ürünlerinin ve kimyasal madde kullanımının yaygınlaşması ile alerjik hastalıkların görülme sıklığı da gitgide artarak artmaktadır Alerjenler fazla çeşitlidir Yiyecekler, havada uçuşan polenler, ev tozları ve bunların içinde gözle görülmeyen küçük canlılar, hayvan tüyleri, giyecekler, takılar, kimyasallar ve aklınıza gelebilecek daha birçok şey alerji etkeni olabilir Alerjik reaksiyon kişisel bir durumdur Farklı kişiler öbür maddelere farklı alerjik reaksiyonlar gösterebilirler ya da hiç alerjik tepkime göstermeyebilirler Alerjiye yatkınlık kalıtsaldır ve kalıtımsal faktörler rol oynar Alerjenler alerjik rinit, alerjik konjüktivit, alerjik astım, kontak dermatit, ürtiker gibi birçok alerjik hastalığa neden olabilir ALLERJİK RİNİT NEDİR? Rinit burun iltihabı anlamına gelmektedir Alerjik rinit alerji kaynaklı burun iltihabıdır Alerjenlerin hava yolu mukozasına yapışarak iltihabi reaksiyonları başlatması ile meydana kazanç Kayıtlı mevsimlerde (en fazla polenlerin uçuştuğu bahar aylarında) ortaya çıkan tipine mevsimsel rinit denir Mevsimsel alerjik rinit saman nezlesi olarak ta bilinir, lakin bu içten bir terim değildir bir de alerjik rinitin tüm bir yıl her tarafında süren tipi vardır ve perenial rinit olarak adlandırılır Perenial rinitte niçin, genellikle sene baştan başa ortamda bulunan hayvan tüyü, farklı alanlara yönlendirilmiş kimyasallar ya da ev tozu gibi alerjenlerdir HANGİ ALLERJENLER ALLERJİK RİNİTTE ROL OYNAR? En sık olarak havada uçuşan polenler ve çevremizde yer alan ağaçlar alerjik rinite yol açar Ama benzer tepkime küf, hayvan tüyü, ev tozu ve akarları gibi alerjenlere aleyhinde da gelişebilir Rüzgarla havada uçuşan minik polenlerin hava yolları mukozasına yapışarak alerjik olayı başlatması ile alerjik rinit meydana gelebilir Bu alerjenler ebatlarından nedeniyle burun mukozasında yakalanır ve genelde daha aşağılara inerek daha alçak solunum yolu belirtileri oluşturmazlar Ama bu daima geçerli değildir Bu reaksiyonları başlatan polenler kişiye ve yöreye göre çeşitlilik gösterirler Bilhassa kuru ve rüzgarlı havalarda havadaki polen miktarı fazladır ve alerjik rinit görülme sıklığı artar ALLERJİK RİNİTİN BELİRTİLERİ NELERDİR? Alerjen ile karşılaşıldığında özellikle ağız, burun, gözler,boğaz ve deride kaşıntı ortaya çıkar Burun akıntısı ve gözlerin sulanması tipiktir Burun tıkanıklığı ve koku almada zorluk ortaya çıkabilir Ara Sıra bu belirtilere hırıltılı solunum eşlik edebilir Öksürük ve başağrısı da görülebilir ALLERJİK RİNİTİ OLAN HASTALARDA ÖTEKI ALLERJİK HASTALIKLAR DA ARTMIŞ MIDIR? Alerjik rinit genellikle alerji yatkınlığı olan, atopik olarak adlandırılan kişilerde bulunur Bu kişilerde öteki alerjik hastalıkların (egzema, ürtiker ya da astım gibi) görülme sıklığı adi kişilere tarafından daha fazladır Keza ailesinde alerjik rahatsızlık öyküsü olan kişilerde de alerjik rinit ve öteki alerjik hastalıkların görülme sıklığı daha fazladır ALLERJİK RİNİT HANGİ YAŞLARDA GÖRÜLÜR? Rahatsızlık semptomları genel olarak 40 yaşından önce ortaya çıkar ve yaş ilerledikçe şikayetler azalır Lakin hastalığın kendiliğinden adamakıllı geçmesi nadirdir ALLERJİK RİNİTTE TANI NASIL KONULUR? Alerjik rinit tanısındaki en kayda değer şey hastanın öyküsüdür Belirtilerin hangi mevsimde, ne ile karşılaşıldığında, nasıl ortaya çıktığının bilinmesi tanıya ulaşmada önemlidir Bazen yapılan testlerin sonuçları negatif olduğu halde, hastanın tipik öyküsünden tanı hazırlamak olası olmaktadır Muayene sırasında hastaların burun mukozaları solgun, fakat burun delikleri kırmızıdır Bu hastalarda burun mukozasının kesintisiz iltihabına alt polipler gelişmiştir, bu polipler özellikle bütün sene boyunca devam eden tipte sıktır Bu polipler de burun tıkanıklığına niçin olabilir Tanı testleri arasında alerjiye niçin olan antikor IgE’nin total kan düzeyinin ölçülmesi ve özel alerjene karşı uygulanan alerji testleri en sık kullanılan teşhis yöntemleridir Bilhassa deriye uygulanan alerji testleri en sık kullanılan metoddur Kanda eosinofil denilen ve alerjik reaksiyonlarda sayıları çoğalan hücrelerin sayılması veya bu hücrelerin burundan alınan sürüntüde incelenmesi tanıyı destekler Bazen de olası alerjenlerden kaçınma veya karşılaşma sonrasındaki yanıta bakılarak alerjenin tanısına gidilebilir id ALLERJİK RİNİTİ OLAN HASTALARIN UYARI ETMESİ GEREKENLER NELERDİR? Tozlu ve polenli ortamlarda bulunmamalı, eğer bulunmak durumunda kalınırsa da maske kullanılmalıdır Polenlerin uçuştuğu mevsimlerde kapı ve pencereler kapalı tutulmalıdır Özellikle kaloriferli evlerde kuru konut havası alerjik rinitin kötüleşmesine neden olabileceğinden, evde hava nemlendiricisi kullanılmalıdır Oda havasının temizliğine uyari edilmeli, havalandırma sistemlerinin iyi çalıştığından belirlenmiş olunmalıdır Evde hayvan ve bitki beslemekten kaçınılmalıdır Tüylü ve yünlü battaniyeler yerine pamuklu ve sentetik olanları seçim edilmelidir Toz barındırabilecek tarzda kilim, halı gibi ev eşyaları kullanılmamalıdır ALLERJİK RİNİTTE ÇARE NASILDIR? Alerjik hastalıklarda en kayda değer şey alerjen ile karşılaşmaktan kaçınmaktır Bu konuda alınması gerekli önlemler ‘Alerjik riniti olan hastaların dikkat etmesi gerekenler nelerdir?’ bölümünde anlatılmıştır Alerjik rinitin tedavisi şikayetlerin giderilmesine yöneliktir, rahatsızlık bu tedaviyle ortadan kaldırılamaz Alerjik rinitin tedavisinde hekim tarafından, antihistaminik denilen ve alerjenle karşılaşıldığında olaya neden olan madde salınımını engelleyen ilaçlar, burun iç yüzeyindeki şişliği azaltan ilaçlar, kortizon taşıyan burun spreyleri gibi ilaçlar verilebilir Ancak bütün bu ilaçlar belli doktor kadar hastalığın şiddeti ve hastanın durumu değerlendirilerek düzenlenmelidir ALLERJİK RİNİTİN SONUÇLARI NASILDIR? Alerjik rinit ömür boyu sürekli ama yaşla beraber şiddeti azalan bir hastalıktır Alerjik rinit hastaya can sıkıntısı vermesi, yaşam kalitesini bozması ve meslek gücü kayıplarına niçin olması dıştan çok önemli sıhhat sorunlarına niçin olmaz Eğer zorunlu tedbirler alınır ve uygun çare verilirse bu hastalığın saldırı sayısını oldukça eksilmek mümkündür MANÂLI UYARILAR Alerji vücudun tanıdık olmayan bir madde ile karşılaştığında buna karşısında geliştirdiği bir yanıttır Alerjiye niçin olan maddelere alerjen de denilmektedir Alerjenler, alerjik rinit, alerjik konjüktivit, alerjik astım, kontakt dermatit, ürtiker gibi çoğu alerjik hastalığa niçin olabilir Alerjik rinit alerji kaynaklı burun iltihabıdır Alerjenlerin hava yolu mukozasına yapışarak iltihabi reaksiyonları başlatması ile meydana gelir En sık olarak havada uçuşan polenler ve çevremizde yer alan ağaçlar alerjik rinite yol açar Alerjen ile karşılaşıldığında özellikle ağız, burun, gözler, boğaz ve deride kaşıntı ortaya çıkar Burun akıntısı ve gözlerin sulanması tipiktir Alerjik rinit genel olarak alerji yatkınlığı olan, atopik olarak adlandırılan kişilerde bulunur Alerjik rinit tanısındaki en kayda değer şey hastanın öyküsüdür Teşhis testleri arasında alerjiye neden olan antikor IgE’nin total kan düzeyinin ölçülmesi ve özel alerjene karşısında uygulanan alerji testleri en sık kullanılan tanı yöntemleridir Alerjik hastalıklarda en kayda değer şey alerjen ile karşılaşmaktan kaçınmaktır Alerjik rinitin tedavisinde hekimin önerisiyle, antihistaminik denilen ve alerjenle karşılaşıldığında olaya niçin olan madde salınımını engelleyen ilaçlar, burun iç yüzeyindeki şişliği azaltan spreyler ve kortizon içeren burun spreyleri gibi ilaçlar kullanılır