iltasyazilim
FD Üye
Allah Celle ve Celâlühü
«Kâinatı yaratan ve idâre eden, bütün övgü ve ibâdetlere lâyık, varlığı zorunlu olan, kendinden başka hiç bir ilâh olmayan tek bir Allah'tır»
Allah (????) kelimesi, Yüce Yaratıcı'nın özel ismidir Kurânı Kerîm'de 2706 defâ tekrarlanan bu özel ismin diğer ilâhî isimlerden çok farklı olduğu husûsunda İslâm âlimleri, ittifak hâlindedir
Lafzı Celâlolarak da anılan bu ismin etimolojisi üzerinde farklı görüşler ileri sürülmüştür elİlâhkökünden veyâ gizlenmek mânasına gelen Lâhayelîlulâhkökünden türediği şeklinde görüşler olmakla beraber, türetilmemiş bir isim olarak herhangi bir kök anlamını taşımadığını, türemiş olsa bile zamanla bu anlamı kaybedip sadece Yüce Yaratıcı'nın ismi olarak kullanıldığını savunanlar da bulunmaktadır1 Kimi dilbilimciler, sözcüğün kökünün İlah'tan (elilah) ya da (ellaha)dan gelmiş olabileceğini söylerler Sami dillerinde (En üst ilah) anlamına gelirdemişlerdir Arapça ile akraba olan dillerde de ilah kelimesi benzer şekillerde seslendirilir; İbranice tanrı anlamına gelen Eloah ???, Keldânice Alaha laha ya da Aramice ???? El?h?, Süryanice ???? Al?h? vb Allah (????) ismi, Arapça Elif, Lam, Lam ve He harfleriyle yazılır Ebced'deki Cümeli Kebîradlı düzenine göre sayı değeri 66'dır ((Elif 1)Lam 30)Lam 30)He 5) 66) 2
İslâm âlimleri, bu kelimenin târifini şöyle yapmışlardır: 1
«Allah, varlığı zorunlu olan ve bütün övgülere lâyık bulunana Zât'ın adıdır» 3
Buradaki Varlığı zorunlu olanAllah'ın yokluğunun düşünülemeyeceğini, var olmak için başka bir varlığın desteğine muhtaç olmadığını ve dolaylı olarak O'nun kâinatın yegâne yaratıcısı ve yöneticisi olduğunu; bütün övgülere layık bulunankaydı ise, yetkinlik ve aşkınlık ifâde eden isim ve sıfatlarla nitelenen gerçek ve yegâne ma'bud olduğunu anlatmaktadır 4
Yukarıda anlatılanlardan ötürü bu isim, O, bütün (semâların ve arzın) göklerin ve yerin ve aralarındakilerin Rabbi'dir Binaenaleyh, O'na ibâdet et ve ibâdetinde sabırlı ve sebatlı ol Hiç sen, O'na bir adaş bilir misin?(Kurânı Kerim, Meryem Sûresi, âyet: 65) âyetinde açıklandığı üzere, O'ndan başka hiçbir varlığa ad olarak verilmediği gibi, gerek Arap dilinde ve gerekse de bu lafzı kullanan diğer Müslüman milletlerin dillerinde, herhangi bir çoğul şekli de oluşmamıştır 5
Mana itibariyle Allah (cc) (????) ismi şerîfi, Uluhiyete mahsus sıfatların tamamını ihtivâ eder Mesela, Cenâbı Hakk'ın Esmâi Hüsnâ dediğimiz güzel isimlerinden Er Rahmân, sadece merhameti; ElKahhâr, sadece kahrı veya ElAlim, sadece ilmi ifâde ederken; Allah (cc) (????) ismi şerîfi, bunların ve diğer isimlerin tamamını ifâde eder Bu sebeple Allah ismi şerîfi, ismi âzamdır ve Yâ Allah(????) diyen bir kimse, Cenâbı Hakk'ı bütün isim ve sıfatlarıyla zikretmiş olur
Allah (cc) (????) ismini teşkil eden harfler, birer birer kaldırılsa, mânâ bozulmaz ve yine Cenâbı Hakk'a delâlet eder Allah isminin başındaki elifi ? kaldırılsa (lillâhi, ????), Lillâhi'nin başındaki birinci lâm? kaldırılsa, hû?? kelimesi ortaya çıkar ki; Kurânı Kerîm'in çeşitli yerlerinde geçtiği gibi hepsi, ayrı ayrı Allah (cc) demektir
Sarf ilminde beyân edildiği gibi, Hû?? ismi şerîfinin aslı da yalnız (He) ? 'dir ve Rabbimize delâlete den bu He? harfi, göğüsten ve ciğerlerden geçen bir nefes ile çıkmaktadır Bu itibârla teneffüs eden her canlı, Allah(????) demekte ve mecbûrî olarak O'nu anmaktadır 6
Her varlığın yaratanı, sâhibi, hâkimi, Allahu Teala'dır O'nun hâkimi, âmiri, üstünü yoktur Her üstünlük ve her kemâl sıfat, O'nundur
Allahu Teala (????), zâtı ile vardır Varlığı, kendi kendiyledir Şimdi var olduğu gibi, hep vardır ve hep var olacaktır Varlığının önünde de sonunda da yokluk olmaz Çünkü O'nun varlığı, lâzımdır Yâni Vâcibü'lvücûd'dur Allahu Teala (????), birdir Yani, şeriki (ortağı) ve (bir) benzeri yoktur
Dünya âleminde ve âhiret âleminde bulunan her şeyi Kün yefekün emriyle yokken O yaratmıştır Her maddeyi, atomları, molekülleri, elementleri, bileşikleri, organik cisimleri, hücreleri, hayâtı, ölümü, her reaksiyonu, her kuvveti, hareketleri, kânunları, rûhları, melekleri, canlı cansız her varı yoktan var eden ve hepsini her an varlıkta bulunduran O'dur Alemlerde olan her şeyi hiç biri yok iken yarattığı gibi, kıyamet zamânı gelince, yine bir ana her şeyi yok edecektir
O'nda hiç bir kusur, hiç bir noksan sıfat yoktur Dilediğini yapabilir Bir karşılık için yapmaz Bununla beraber her işinde hikmetler, faydalar, lütuflar, ihsânlar vardır Kullarına iyi olanı, faydalı olanı vermeye, kimisine sevap, kimisine azap yapmaya mecbûr değildir O, sözünden dönmez Bütün canlılar iman etse, O'na hiçbir faydası dokunmaz Bütün âlem ,inançsız olsa, azgın ve taşkın olsa, O'na hiçbir zarar vermez Kul, birşey yapmak dileyince, O da isterse o şeyi yaratır Kullarının her hareketini, her şeyi yaratan O'dur O, dilemezse, yaratmazsa, hiç bir şey hareket edemez O'nun izni olmadan, bir yaprak bile yerinden kıpırdayamaz
Allahu Teala (????) üzerinden, gece ve gündüzün ya da zamanın geçmesi düşünülemez O'nda değişiklik olmayacağı için Geçmişte, gelecekte şöyledir, böyledirdenilemez Allahu Teala (????), hiç bir şeyle birleşmez Zıddı, tersi, benzeri, ortağı, yardımcısı, koruyucusu yoktur Anası, babası, oğlu, kızı, eşi yoktur O, herkese şah damarından daha yakındır Bu yakınlığı insan aklı anlayamaz O, zâtında ve sıfatlarında birdir Hiçbirinde değişme ya da başkalaşma olmaz
Allahu Teala'yı İslamiyet'in bildirdiği isimler ile anmak, söylemek lâzımdır Allah adı yerine tanrıkelimesi kullanılamaz Çünkü tanrı, ilah, ma'buddemektir Başka dillerdeki Dieu, Gott ve God kelimeleri de ilâh, ma'bûdmanasına kullanılabilir Ama Allah (????) adı yerine kullanılamaz
Müslümanlar, Cennet'te Allahu Teala'yı zamansız, mekansız ve cihetsiz (boyutsuz) göreceklerdir7
«Kâinatı yaratan ve idâre eden, bütün övgü ve ibâdetlere lâyık, varlığı zorunlu olan, kendinden başka hiç bir ilâh olmayan tek bir Allah'tır»
Allah (????) kelimesi, Yüce Yaratıcı'nın özel ismidir Kurânı Kerîm'de 2706 defâ tekrarlanan bu özel ismin diğer ilâhî isimlerden çok farklı olduğu husûsunda İslâm âlimleri, ittifak hâlindedir
Lafzı Celâlolarak da anılan bu ismin etimolojisi üzerinde farklı görüşler ileri sürülmüştür elİlâhkökünden veyâ gizlenmek mânasına gelen Lâhayelîlulâhkökünden türediği şeklinde görüşler olmakla beraber, türetilmemiş bir isim olarak herhangi bir kök anlamını taşımadığını, türemiş olsa bile zamanla bu anlamı kaybedip sadece Yüce Yaratıcı'nın ismi olarak kullanıldığını savunanlar da bulunmaktadır1 Kimi dilbilimciler, sözcüğün kökünün İlah'tan (elilah) ya da (ellaha)dan gelmiş olabileceğini söylerler Sami dillerinde (En üst ilah) anlamına gelirdemişlerdir Arapça ile akraba olan dillerde de ilah kelimesi benzer şekillerde seslendirilir; İbranice tanrı anlamına gelen Eloah ???, Keldânice Alaha laha ya da Aramice ???? El?h?, Süryanice ???? Al?h? vb Allah (????) ismi, Arapça Elif, Lam, Lam ve He harfleriyle yazılır Ebced'deki Cümeli Kebîradlı düzenine göre sayı değeri 66'dır ((Elif 1)Lam 30)Lam 30)He 5) 66) 2
İslâm âlimleri, bu kelimenin târifini şöyle yapmışlardır: 1
«Allah, varlığı zorunlu olan ve bütün övgülere lâyık bulunana Zât'ın adıdır» 3
Buradaki Varlığı zorunlu olanAllah'ın yokluğunun düşünülemeyeceğini, var olmak için başka bir varlığın desteğine muhtaç olmadığını ve dolaylı olarak O'nun kâinatın yegâne yaratıcısı ve yöneticisi olduğunu; bütün övgülere layık bulunankaydı ise, yetkinlik ve aşkınlık ifâde eden isim ve sıfatlarla nitelenen gerçek ve yegâne ma'bud olduğunu anlatmaktadır 4
Yukarıda anlatılanlardan ötürü bu isim, O, bütün (semâların ve arzın) göklerin ve yerin ve aralarındakilerin Rabbi'dir Binaenaleyh, O'na ibâdet et ve ibâdetinde sabırlı ve sebatlı ol Hiç sen, O'na bir adaş bilir misin?(Kurânı Kerim, Meryem Sûresi, âyet: 65) âyetinde açıklandığı üzere, O'ndan başka hiçbir varlığa ad olarak verilmediği gibi, gerek Arap dilinde ve gerekse de bu lafzı kullanan diğer Müslüman milletlerin dillerinde, herhangi bir çoğul şekli de oluşmamıştır 5
Mana itibariyle Allah (cc) (????) ismi şerîfi, Uluhiyete mahsus sıfatların tamamını ihtivâ eder Mesela, Cenâbı Hakk'ın Esmâi Hüsnâ dediğimiz güzel isimlerinden Er Rahmân, sadece merhameti; ElKahhâr, sadece kahrı veya ElAlim, sadece ilmi ifâde ederken; Allah (cc) (????) ismi şerîfi, bunların ve diğer isimlerin tamamını ifâde eder Bu sebeple Allah ismi şerîfi, ismi âzamdır ve Yâ Allah(????) diyen bir kimse, Cenâbı Hakk'ı bütün isim ve sıfatlarıyla zikretmiş olur
Allah (cc) (????) ismini teşkil eden harfler, birer birer kaldırılsa, mânâ bozulmaz ve yine Cenâbı Hakk'a delâlet eder Allah isminin başındaki elifi ? kaldırılsa (lillâhi, ????), Lillâhi'nin başındaki birinci lâm? kaldırılsa, hû?? kelimesi ortaya çıkar ki; Kurânı Kerîm'in çeşitli yerlerinde geçtiği gibi hepsi, ayrı ayrı Allah (cc) demektir
Sarf ilminde beyân edildiği gibi, Hû?? ismi şerîfinin aslı da yalnız (He) ? 'dir ve Rabbimize delâlete den bu He? harfi, göğüsten ve ciğerlerden geçen bir nefes ile çıkmaktadır Bu itibârla teneffüs eden her canlı, Allah(????) demekte ve mecbûrî olarak O'nu anmaktadır 6
Her varlığın yaratanı, sâhibi, hâkimi, Allahu Teala'dır O'nun hâkimi, âmiri, üstünü yoktur Her üstünlük ve her kemâl sıfat, O'nundur
Allahu Teala (????), zâtı ile vardır Varlığı, kendi kendiyledir Şimdi var olduğu gibi, hep vardır ve hep var olacaktır Varlığının önünde de sonunda da yokluk olmaz Çünkü O'nun varlığı, lâzımdır Yâni Vâcibü'lvücûd'dur Allahu Teala (????), birdir Yani, şeriki (ortağı) ve (bir) benzeri yoktur
Dünya âleminde ve âhiret âleminde bulunan her şeyi Kün yefekün emriyle yokken O yaratmıştır Her maddeyi, atomları, molekülleri, elementleri, bileşikleri, organik cisimleri, hücreleri, hayâtı, ölümü, her reaksiyonu, her kuvveti, hareketleri, kânunları, rûhları, melekleri, canlı cansız her varı yoktan var eden ve hepsini her an varlıkta bulunduran O'dur Alemlerde olan her şeyi hiç biri yok iken yarattığı gibi, kıyamet zamânı gelince, yine bir ana her şeyi yok edecektir
O'nda hiç bir kusur, hiç bir noksan sıfat yoktur Dilediğini yapabilir Bir karşılık için yapmaz Bununla beraber her işinde hikmetler, faydalar, lütuflar, ihsânlar vardır Kullarına iyi olanı, faydalı olanı vermeye, kimisine sevap, kimisine azap yapmaya mecbûr değildir O, sözünden dönmez Bütün canlılar iman etse, O'na hiçbir faydası dokunmaz Bütün âlem ,inançsız olsa, azgın ve taşkın olsa, O'na hiçbir zarar vermez Kul, birşey yapmak dileyince, O da isterse o şeyi yaratır Kullarının her hareketini, her şeyi yaratan O'dur O, dilemezse, yaratmazsa, hiç bir şey hareket edemez O'nun izni olmadan, bir yaprak bile yerinden kıpırdayamaz
Allahu Teala (????) üzerinden, gece ve gündüzün ya da zamanın geçmesi düşünülemez O'nda değişiklik olmayacağı için Geçmişte, gelecekte şöyledir, böyledirdenilemez Allahu Teala (????), hiç bir şeyle birleşmez Zıddı, tersi, benzeri, ortağı, yardımcısı, koruyucusu yoktur Anası, babası, oğlu, kızı, eşi yoktur O, herkese şah damarından daha yakındır Bu yakınlığı insan aklı anlayamaz O, zâtında ve sıfatlarında birdir Hiçbirinde değişme ya da başkalaşma olmaz
Allahu Teala'yı İslamiyet'in bildirdiği isimler ile anmak, söylemek lâzımdır Allah adı yerine tanrıkelimesi kullanılamaz Çünkü tanrı, ilah, ma'buddemektir Başka dillerdeki Dieu, Gott ve God kelimeleri de ilâh, ma'bûdmanasına kullanılabilir Ama Allah (????) adı yerine kullanılamaz
Müslümanlar, Cennet'te Allahu Teala'yı zamansız, mekansız ve cihetsiz (boyutsuz) göreceklerdir7