Alevilik nedir?

Alevilik nedir, Aleviliğin anlamı nedir
Aleviliğin ne olduğu konusunda, Aleviler ve bu grubun dışında yer alan kişiler ile bilim adamları göre tartışılmaktadır Bu çabalar genel olarak, nesnel Aleviliğin ne olduğunu ortaya dışında tutmak yerine, kişilere kadar Aleviliğin ne olması gerektiği üzerinde toplanmaktadır Şüphesizdir fakat bu herif çalışmaların amaçsız olduğu söylenemez Ancak bu araştırmalar, sosyal bilim yöntemiyle sosyal gerçeğin araştırılmasından fazla, konuya felsefi tarzda bir yaklaşma mahiyetini taşımaktadır

Bu yazıda, konunun felsefesinin yapılmasından çok değişik materyallere ve canlı kaynaklara dayanarak sosyal bir hakikat olarak Aleviliğin ne olduğu üzerinde durulmuştur

En ilk önce Alevi, Peygamber ailesi ve taraftarları anlamına kazanç (İbn Haldun,1990:579)
Ali tarafını tuttukları için bu manada Ali ’nin ordu komutanlarından Abbasoğlu Abdullah, Yasiroğlu Ammar gibi sahabeler de Alevidir Daha Ali ’nin sağlığında onu en üstün sahabe, Halifeliğe en bedel insan sayanlara ve Ali ’nin komutanlarından Maliki Eşter ve Sa ’saa gibi
kimselere de Alevi denmiştir (Yörükan,1998:463)

Arapça ’da Alevilik, Ali ’ye mensup, Ali ’ye ait anlamlarına gelir Mezhepler tarihi ve tasavvuf edebiyatında ise, Hz Ali ’yi hoşuna gitmek, saymak ve her hususta ona kopamamak anlamlarında kullanılmıştır Bu bakımdan Hz Ali ’yi seven, sayan ve ona alt olan kimseye “Alevi denir (Fığlalı, 1996:7)

Ali sevgisinin normal ve makul ölçüsü yanında bunun derece derece Hz Ali ’yi Tanrılığa vardıracak değin marazi şekilleri de bulunmaktadır Bu sevgi ve saygı, çok defa “Ehli Beyt sevgi ve saygısı ile bir arada bulunmaktadır Ev halkı anlamına gelen “Ehli Beytten kastedilen, Hz Muhammed ’in ailesi ve soyudur Rivayete kadar bir gün Hz Muhammed; kızı Fatma, damadı Hz Ali ve torunları Hasan ile Hüseyin ’i hırkasının, abasının altına alarak onları korumuş, şefkat göstermiş ve elini abasının üstüne koymuştur Bundan sonradan kendisi ile 5 kişi olan ocak mensupları, aile üyeleri “Ehli Beyt adıyla anılır olmuştur (Eröz,1990:33)

Cibali Ocağı Dedesi ve taliplerine tarafından Alevilik; Allah ’a kul, Hz Muhammed Mustafa ’ya ümmet, İmam Ali ’ye talip olan, Ehli Beyt ’i seven ve İmam Hüseyin ’in yolundan giden topluluğun kabul edip benimsediği inanç biçimidir Yani İslamlık eşittir Aleviliktir Bu tanıma alt olan ve yaşamında bunu uygulayan kişi Alevidir (Arslanoğlu,9912:116)

Alevî: Eline, diline ve beline sahip olan, kendisine yapılmasını istemediği bir şeyi başkasına yapmayan; büyüğüne saygılı, küçüğünü seven, anaya, babaya ve komşusuna saygılı ve itaatkar olan, konuğu Hakk bilip saygıda ve ağırlamada kusur etmeyen; kadını erkeğe eşdeğer gören; 72 milleti bir görüp Yaradan ’dan ötürü seven; Allah ’ın ademde (insanda) sır olup mekân tuttuğuna ve ademde tecelli ettiğine inanan; her türlü iyiliğin Tanrıdan geldiğine ve her türlü kötü fiilin insanın nefsi sebebiyle insandan olduğuna inanıp iman eden; alçak gönüllü olmayı kendisine düstur edinmiş, diğer kişileri kendinden üstün sayan kişidir (agy:116)

Büyükbaba Mustafa Güvenç (1999:42) ’e göre Alevilik, Kur ’an ’dan daha sonra Hz Peygamber ve Ehli Beyt ’in içtihatlarına öncelik eren, tüm insanlığı kucaklayan ve millet aralarında ahali, renk, soysop ayrımı gözetmeyen bir İslami yorumdur Alevilik, İslam dininin bozulmamış şekli olup bununla birlikte Nazenin tarikatı, Muhammed Ali yolu ve erkânıdır

İsra Suresi 71ayette:Her insan topluluğunu önderleri (imam) ile birlikte çağıracağımız o günde kimlerin amel defteri sağından verilirse, onlar, en minik bir haksızlığa uğramamış olarak amel defterlerini okuyacaklardır buyrulmaktadır Alevi inancına kadar bu ayet gereği Müslümanların mutlaka bir imama tabi olmaları gerekir Bunlar Hz Ali soyundan gelen imamlar olup, günümüzde Türkiye ’de bunları takip edenler, Alevi dedeleri olarak kabul edilmektedir


*