Alaşım Nedir, Alaşım Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

İki veya daha fazla metalin ya da karbon gibi bir ametal ile metalin birleştirilmesi sonucu elde edilen maddelere alaşım adı verilir Herhangi bir alaşım, kendisini oluşturan tüm metallerden farklı özellikler taşır Doğada bulunan maddelerin birçoğunda, atomlar birbirine sıkıca bağlanmış ve molekül dediğimiz birimler halinde gruplaşmıştır Bu konuda önemli bir ayrıntı, tüm kimyasal elementlerde olduğu gibi metaller içinde de atomların molekül halinde gruplaşmadıklarıdır

Elementlerin alaşım oluşturabilmesi için, atomların tek tek bir ölçüye göre gruplaşması gerekir Bazı atomların bir bölümü bu gruplaşmaya katılırken, bazılarında tüm atomlar katılmaktadır Mesela pirinçte bütün çinko ve bakır atomları bir araya gelir ve moleküller halinde gruplaşırlar Çelikte ise demir atomları ve karbon atomlarının bir bölümü birleşerek, demir karbür molekülleri oluşturur Doğada çok sayıda alaşım bulunmaktadır Bunların en önemlileri ise şu gruplar içinde sınıflandırılır;

Alaşım

Demir Alaşımları: Karbon ve demirden oluşan çelik, en önemli demir alaşımıdır Demiryolu rayları, alet ve takımlar, inşaat gereçleri gibi birçok alanda kullanılabilen çeliğin üretimi, yıllık olarak milyonlarca tondur Isıtıldıktan sonra suya sokulduğunda sertleşmesi, çeliğin belki de en önemli özelliğidir Karbon dışındaki elementlerin demire katılmasıyla oluşturulan çeliklere ise alaşım çelikleri adı verilir

Alüminyum Alaşımları: Çok hafif olduklarından dolayı, demir ve kara yolu araçlarının yapımında kullanılırlar Alüminyumla birlikte az miktarda manganez, magnezyum ve bakırla birleştirilmiş silisyum içeren Alüminyum alaşımının dayanıklılığı yumuşak çeliğe yakın olsa da, ağırlığı onun sadece üçte biri kadardır Çelik gibi işlemden geçirilirse, dayanıklılık veya sertlik derecesi arttırılabilir Alüminyumlityum alaşımı alüminyumdan daha dayanıklı ve daha hafiftir Bu alaşımlar ise uzay araçlarının yapımında kullanılmaktadır

Bakır Alaşımları: Bu alaşımlar, tüm sanayi alaşımları arasında en önemli ve en eski gruplar arasındadır Örnek olarak pirinç, yüzde 40 oranında çinko ile birleştirilmiş bir bakır alaşımıdır Aynı metallerin farklı oranlarda karıştırılmasıyla, para basımında kullanılan altın renkli alaşım elde edilir

Çinko Alaşımları: Çinko alaşımına az miktarda diğer metaller katıldığında, erime noktası düşük derecede olan alaşımlar meydana gelir Genel olarak bakır içeren çinko alaşımları, basınç altındaki çelik kalıplara dökülür ve birçok parçanın yapımında kullanılır

Nikel Alaşımları: Nikel, bakır alaşımlarına ya da çeliğe katıldığında, ortaya önemli özellikler çıkartan bir alaşım metalidir Bunun dışında, bazı alaşımların esas bileşeni olarak metalürjide de önemi fazladır En kötü çevre koşullarında parlaklığını kaybetmeyen Monel, %28 bakır ve %5 başka metallerle katılan değerli bir nikel alaşımıdır

Civa Alaşımları: Normal sıcaklıkta sıvı halinde olan civanın farklı metallerle oluşturduğu alaşımlara “amalgam adı verilir Bunların arasında en önemlisi, dişlere dolgu amaçlı kullanılabilen gümüş amalgamıdır

Kurşun Alaşımları: Kurşun ile kalay belli oranlarda karıştırıldığında lehim alaşımı (yumuşak), farklı oranlarda karıştırıldığında ise beyaz metal ya da sert kalay gibi değişik alaşımlar elde edilir

Değerli Metal Alaşımları: Bu metallere örnek olarak platin, altın ve gümüş gösterilebilir Doğada az olarak bulunduklarından dolayı bu adı almışlardır Alaşımları dayanıklı ve serttir Bu nedenle kuyumculuk sektöründe altıngümüşün bakırlı alaşımları kullanılmaktadır


Alaşım Nedir?

Diğer Alaşımlar: Kullanılan metallerin tüm özellikleri bilinebilir, fakat bu metallerden oluşan bir alaşımda hangi özelliklerin olduğunu bilmek için çeşitli deneyler yapmak gerekir Alaşımda kullanılan metallerin karışım oranları ve yapım tekniği değişmedikçe, ortaya çıkacak olan alaşım daima aynı olur Karışım oranlarında yapılacak olan en ufak bir değişiklik, çok farklı özelliklerde başka bir alaşımın elde edilmesine neden olabilir