Aft nedir??? AFT TARIF: Aft ağız içerisinde çoğunlukla yanak ve dudak mukozasında, dil üstünde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen kansız sarıkırmızı ayla ile taraflı epeyce ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır Toplumun %1820 eksik veya çok aft sorunu ile karşısında karşıyadır Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır Aft genel olarak tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede pat diye görülebilmektedir Aftın oluş nedenini belirlemek için değişik araştırma yapılmıştır Oysa aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör etmen saptanmasına karşın oluş nedeni tam olarak belirlenememiştir bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden dile getirmek mümkündür Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir? STRES Günümüzde migren, yüksek kan basıncı ve gastrit gibi çoğu hastalığın nedenleri arasında kabul edilen stres aft oluşmasının en manâlı nedenlerinden birisidir Hanımlarda premenstural stres(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir YİYECEKLER Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuz ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran manâlı faktörler aralarında sayılmaktadırBunların yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bir takım patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyeceklede aft oluşumunu hızlandırırlar TRAVMA Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan proaaalerin niçin olduğu vuruklar aft için yerinde zeminin oluşmasına tezgâhtar olurlar DİŞ MACUNU Diş macunlarının temizleme özelliğini artırmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan “sodyum lauryl sulhate ( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır SLS bu özelliği ile aft oluşumu üstüne direkt etkin olan bir maddedir Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha eksik oranda (%125) SLS taşıyan diş macunları üretilmektedir (Tom’s of Maine Natural Toothpaste , OralB Sensitive Fluoride Toothpaste) SİSTEMİK HASTALIKLAR Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, çoğu sistemik belirtiler yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini bildiren bir hastalıktır Çoğu malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir ÖTEKI NEDENLER id B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan kayda değer faktörler olduğu bilinmektedir yukarı Çare Aftlar herhangi bir tedavi uygulanmasa da çoğunlukla 710 gün daha sonra kendiliğinden iyileşmektedir Aft sorunu ile karşı karşıya olanların altında sıralanan işlemlerden birini yada birkaçını uyguladıklarında daha sıcacık bir periyot geçirmeleri mümkündür: Ağrıyı azaltmak ve iyileşme periyodunu kısaltmak için: Sıcak, asidik ve tahriş edici gıdalardan kaçınılmalır “2% hydrogen peroxide solusyonuna batırılan pamuk yada gazlı bez ile aft bölgesi temizlenebilir Su ile karbonat karışımından hazırlanan ince yapılı bir krem aft üzerine sürülebilir Yarım bardak suya yarım kaşık tuzlu ilavesi ile elde edilen solusyonla günde üç kez gargara yapılabilir, Yemeklerden önce aft bölgesine “xylocaine solusyonu veya ağız için hazırlanmış anesaaaik kremler uygulanabilir Aft üzerine uygulanacak “orabase, “Glyoxide, “Cankaid,Ambesol gibi ağız içi kremler uygulanabilir “sucralfate tableti ılık suda eritip gargara yapılabilir Özellikle aftı başlangıç aşamasında “tetrasiklin tableti suda eriterek elde edilen solusyon ile gargara yapmak aftın artı büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır Yine aftın başlangıç safhasında bölgeye bir topikal steroid “%01 lik triamcinalone uygulanması ya da steroidli bir gargara “betamethasone syrup ile gargara yapmak aftın artı büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır “Chlorhexadine gargaralar iyileşme periyodunu kısaltır “Tetrasiklin şurup la hazırlanan 12,500 unite “nystatin, 125 mg “diphenhydramine, ve 025 mgm “hydrocortisone karışımı ’shotgun’ solusyonu olarak kullanılabilir