Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
TANIM:
Aft ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üstünde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen beti benzi kaçmış sarıkırmızı ışık halkası ile cepheli epeyce ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır Toplumun %1820 eksik veya fazla aft sorunu ile karşı karşıyadır Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede ansızın görülebilmektedir
Aftın oluş nedenini saptamak için farklı alanlara yönlendirilmiş araştırma yapılmıştır Oysa aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici çoğu faktör etmen saptanmasına karşın oluş nedeni bütün olarak belirlenememiştir
bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür
Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir?
STRES
Günümüzde migren, yüksek kan basıncı ve gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri aralarında kabul edilen gerginlik aft oluşmasının en önemli nedenlerinden birisidir
Hanımlarda premenstural gerginlik(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir
YİYECEKLER
Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran manâlı faktörler aralarında sayılmaktadırBunların yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyeceklede aft oluşumunu hızlandırırlar
TRAVMA
Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin neden olduğu vuruklar aft için uygun zeminin oluşmasına asistan olurlar
DİŞ MACUNU
Diş macunlarının temizleme özelliğini artmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan “sodyum lauryl sulhate ( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır SLS bu özelliği ile aft oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir
Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha eksik oranda (%125) SLS taşıyan diş macunları üretilmektedir (Tom ’s of Maine Natural Toothpaste , OralB Sensitive Fluoride Toothpaste)
SİSTEMİK HASTALIKLAR
Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, çoğu sistemik belirtiler yanına ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini gösteren bir hastalıktır
Çoğu malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir
ÖTEKI NEDENLER
B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan kayda değer faktörler olduğu bilinmektedir
Çare
Aftlar herhangi bir tedavi uygulanmasa da genelde 710 gün sonra kendiliğinden iyileşmektedir Aft sorunu ile karşı karşıya olanların aşağı sıralanan işlemlerden birini yada birkaçını uyguladıklarında daha gizli bir periyot geçirmeleri mümkündür:
Ağrıyı eksilmek ve iyileşme periyodunu kısaltmak için:
1Sıcak, asidik ve tahriş edici gıdalardan kaçınılmalır
2“2% hydrogen peroxide solusyonuna batırılan pamuk yada gazlı kumaş ile aft bölgesi temizlenebilir
3Su ile karbonat karışımından hazırlanan ince yapılı bir krem aft üzerine sürülebilir
4Yarım kadeh suya yarım kaşık tuz ilavesi ile elde edilen solusyonla günde üç defa gargara yapılabilir,
5Yemeklerden önce aft bölgesine “xylocaine solusyonu ya da ağız için hazırlanmış anestezik kremler uygulanabilir
6Aft üstüne uygulanacak “orabase, “Glyoxide, “Cankaid,Ambesol gibi ağız içi kremler uygulanabilir
7“sucralfate tableti ılık suda eritip gargara yapılabilir
8Bilhassa aftı başlangıç aşamasında “tetrasiklin tableti suda eriterek elde edilen solusyon ile gargara gerçekleştirmek aftın fazla büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır
9Gene aftın açılış safhasında bölgeye bir topikal steroid “%01 lik triamcinalone uygulanması ya da steroidli bir gargara “betamethasone syrup ile gargara gerçekleştirmek aftın artı büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır
10“Chlorhexadine gargaralar iyileşme periyodunu kısaltır
11“Tetrasiklin şurup la hazırlanan 12,500 unite “nystatin, 125 mg “diphenhydramine, ve 025 mgm “hydrocortisone karışımı ’shotgun ’ solusyonu olarak kullanılabilir *
Aft ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üstünde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen beti benzi kaçmış sarıkırmızı ışık halkası ile cepheli epeyce ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır Toplumun %1820 eksik veya fazla aft sorunu ile karşı karşıyadır Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede ansızın görülebilmektedir
Aftın oluş nedenini saptamak için farklı alanlara yönlendirilmiş araştırma yapılmıştır Oysa aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici çoğu faktör etmen saptanmasına karşın oluş nedeni bütün olarak belirlenememiştir
bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür
Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir?
STRES
Günümüzde migren, yüksek kan basıncı ve gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri aralarında kabul edilen gerginlik aft oluşmasının en önemli nedenlerinden birisidir
Hanımlarda premenstural gerginlik(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir
YİYECEKLER
Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran manâlı faktörler aralarında sayılmaktadırBunların yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyeceklede aft oluşumunu hızlandırırlar
TRAVMA
Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin neden olduğu vuruklar aft için uygun zeminin oluşmasına asistan olurlar
DİŞ MACUNU
Diş macunlarının temizleme özelliğini artmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan “sodyum lauryl sulhate ( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır SLS bu özelliği ile aft oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir
Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha eksik oranda (%125) SLS taşıyan diş macunları üretilmektedir (Tom ’s of Maine Natural Toothpaste , OralB Sensitive Fluoride Toothpaste)
SİSTEMİK HASTALIKLAR
Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, çoğu sistemik belirtiler yanına ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini gösteren bir hastalıktır
Çoğu malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir
ÖTEKI NEDENLER
B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan kayda değer faktörler olduğu bilinmektedir
Çare
Aftlar herhangi bir tedavi uygulanmasa da genelde 710 gün sonra kendiliğinden iyileşmektedir Aft sorunu ile karşı karşıya olanların aşağı sıralanan işlemlerden birini yada birkaçını uyguladıklarında daha gizli bir periyot geçirmeleri mümkündür:
Ağrıyı eksilmek ve iyileşme periyodunu kısaltmak için:
1Sıcak, asidik ve tahriş edici gıdalardan kaçınılmalır
2“2% hydrogen peroxide solusyonuna batırılan pamuk yada gazlı kumaş ile aft bölgesi temizlenebilir
3Su ile karbonat karışımından hazırlanan ince yapılı bir krem aft üzerine sürülebilir
4Yarım kadeh suya yarım kaşık tuz ilavesi ile elde edilen solusyonla günde üç defa gargara yapılabilir,
5Yemeklerden önce aft bölgesine “xylocaine solusyonu ya da ağız için hazırlanmış anestezik kremler uygulanabilir
6Aft üstüne uygulanacak “orabase, “Glyoxide, “Cankaid,Ambesol gibi ağız içi kremler uygulanabilir
7“sucralfate tableti ılık suda eritip gargara yapılabilir
8Bilhassa aftı başlangıç aşamasında “tetrasiklin tableti suda eriterek elde edilen solusyon ile gargara gerçekleştirmek aftın fazla büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır
9Gene aftın açılış safhasında bölgeye bir topikal steroid “%01 lik triamcinalone uygulanması ya da steroidli bir gargara “betamethasone syrup ile gargara gerçekleştirmek aftın artı büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır
10“Chlorhexadine gargaralar iyileşme periyodunu kısaltır
11“Tetrasiklin şurup la hazırlanan 12,500 unite “nystatin, 125 mg “diphenhydramine, ve 025 mgm “hydrocortisone karışımı ’shotgun ’ solusyonu olarak kullanılabilir *
