Adenozin trifosfat Adenozin 5'trifosfat, hücre içinde yer alan çok işlevli bir nükleotittir İngilizce Adenosine Triphosphate'dan ATP olarak kısaltılır, en manâlı işlevi hücreli içi biyokimyasal reaksiyonlar için gereken kimyasal enerjiyi taşımaktır Fotosenaaa ve gözenekli olan solunumu (respirasyonu) esnasında oluşur ATP, bunun yanısıra RNA senaaainde gereken dört monomerden biridir Ayrıca ATP, hücreli içi sinyal iletiminde protein kinaz reaksiyonu için gereken fosfatın kaynağıdır Kimyasal Özellikleri ATP, adenozin ve üç fosfat grubundan oluşur Adenozinden itibaren sayınca ikinci ve üçüncü fosfat grupları arasındaki bağın enerjisi fazla yüksektir Bu bağın kırılmasıyla ATP, ADP'ye dönüştüğü süre meydan gelen enerji değişimi, hücresel içinde 12 kCalmol, labortuvar şartlarında ise 7,3 kcalmol'dür Açığa çıkan bu büyük enerji miktarı, biyokimyasal reaksiyonlarda ATP'nin bir kimyasal enerji deposu olarak kullanılmasına fayda Senaaai ATP çeşitli yollarla senaaalenebilir Aerobik şartlarda ATP senaaai mitokondrilerde, oksidatif fosforilasyon yoluyla gerçekleşir Anaerobik şartlarda ise fermantasyon aracılığıyla olur ATP senaaainde yakacak olarak başta üzüm şekeri ve trigliseritler kullanılır Trigliseritlerin bozunumunda gliserol ve yağ asitleri oluşur Gözenekli Olan sitozolunda glikoz ve gliserol, glikoliz aracılığıyla pirüvata dönüştürülürleramfosforilasyonu aracılığıyla bu aşamada bir miktar ATP pirüvat kinaz ve fosfogliserat kinaz enzimleri kadar senaaalenir Pirüvat sonra mitokondride oksitlenmeye devam eder Mitokindride pirüvat pirüvat dehidrojenaz aracılığıyla AcetylCoA'ya dönüşür, o da Krebs döngüsü ile karbon dioksite dek oksitlenir Yağ asitleri de betaoksidasyonu ile AcetylCoA'ya dönüşürler ve Krebs döngüsü'yle aaaabolize olurlar Krebs döngüsü'nün her bir deviniminde süksinilCoA sentetaz göre bir ATP dengi GTP, diğer taraftan indirgeme gücüne sahip olan NADH senaaalenir NADH'deki elektronlar elektron taşıma zinciri ile taşınırken ATP sentaz göre oksidatif fosforilasyon aracılığıyla fazla miktarda ATP senaaalenir Glükozun karbon dioksite oksidasyonuna hücre solunumu denir Glikozdaki kimyasal enerjinin %40'ı, hücreli için daha elverişli olan ATP'ye dönüşür ATP hem nüklezit difosfat kinaz enzimi yoluyla başka nükleozit trifosfatları kullanarak da senaaalenir: ADP + GTP ATP + GDP Kas hücrelerinde ATP:guanidofosfotransferaz tarafında katalizlenen aynı bir reaksiyonda da kreatin fosfat'ın fosfat grubu ADP'ye aktarılarak ATP ve kreatin oluşur Bitki hücrelerinde ATP kloroplastlarda gerçekleşen fotosenaaa yoluyla senaaalenir Bu ATP'nin bir kısmı sonradan trioz şekerlerinin oluşumu için Calvin döngüsünde kullanılır İşlevi ATP'nin enerjisi onun ADP'ye dönüşmesine yol açan fosfatfosfat bağının hidrolizi ile açığa çıkar Hücresel içinde dağıtılmış enzim, motor protein ve taşıma proteini bu enerjiyi kullanırlar ATP'nin bozunumu ADP ve inorganik fosfat (Pi) oluşturur, ADP daha sonra AMP ve Pi olarak ayrıca bozunur ATP'nin bir öteki bozunum yolu AMP artı pirofosfat (PPi) şeklindedir