2. Osman Dönemi

2 Osman (Genç Osman) Dönemi


2 Osman Dönemi Hakkında Data

II Osman Genç Osman 16 Osmanlı padişahıdır
Babası I Ahmed, annesi Mahfiruz Haseki Sultandır Mahfiruz Haseki Sultan Rum'dur Sultan Genç Osman 14 yaşında iken, amcası Sultan I Mustafa'nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu Annesi onun yetişmesi için çok dikkatli davrandı Sultan Genç Osman iyi bir edep ve tahsil fark etti Arapça, Farsça, Latince, Yunanca ve Italyanca gibi doğu ve batı dillerini klasiklerinden tercüme yapabilecek değin hoş öğrendi Genç Osman akıllı, dinamik, atılgan, gözü kara ve gözüpek bir padişahtı

Sultan Genç Osman, Fatih Sultan Mehmed devrine değin yapıldığı gibi saray dışından, Şeyhülislam Es'ad Efendinin ve Pertev Paşa'nın kızları ile evlendi Yavuz Sultan Selim devrinden itibaren padişah saray dışından evlenmediği için bu davranış önemli bir değiştirme oldu Kendisine planlarını uygulayacak bir sadrazam bulamadı
Tarihte eşine az rastlanır bir şekilde tahtan indirilerek, Yedikule zindanlarında boğularak öldürülen Sultan Genç Osman, babası Sultan I Ahmed'in Sultanahmet Camii'nin yan türbesine defnedildi Tahta çıkar çıkmaz devlet erkanı içindeki üst seviye yetkilileri değiştiren, müderris ve kadıların atanma yetkilerini şeyhülislamdan bölge Sultan Genç Osman fazla yenilikçi bir padişahtı

İran ilişkileri
Sultan Genç Osman tahta çıktığı sırada Sadrazam Halil Paşa, Iran seferindeydi Osmanlı ordusu Puli Şikeste'de yenilmesine karşın, Iranlılar, mukaddes saydıkları Erdebil şehrinin Osmanlılar'ın eline geçme ihtimali üstüne uzlaştırma istediler Serav sahrasında, daha önce iki devlet aralarında imzalanan Nasuhpaşa antlaşması baz alınarak imzalanan Serav Antlaşması'yla uzlaşma tekrar sağlandı (26 Eylül 1618)

Italya ve Akdeniz seferi
Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 1620 yazında Akdeniz seferine çıktı Istanbul'dan ayrıldıktan daha sonra Navarin'e gelen deniz filosu, buradan da kuzeye, Adriyatik'e dürüst yöneldi Dıraç'da iki Italyan gemisini ele geçirdikten sonra Italya'ya asker çıkardı ve Ispanyollara ait olan liman şehri Manfredonia'yı işgal etti

Lehistan seferi
Osmanlı Devleti ile Lehistan aralarında bir arkadaşlık mevcuttu Dinyester ırmağı iki ülke aralarında sınır oluşturuyordu OsmanlıAvusturya savaşlarında Lehistan ilişkileri gerginleştiyse de barış bozulmamıştı Ama askeri birliklerin geçimini Lehistan'a yaptığı akınlarla sağlayan Kırım Hanı, barışa tutarsız hareket ediyordu Bunun yanı sıra Lehliler Boğdan işlerine müdahaleden geri kalmadıkları gibi, Boğdan'a ait Hotin kalesini işgal etmişlerdi (1617) Hem Eflak ve Erdel'in içişlerine müdahale etmeye devam ediyorlardı Bu olaylar üzerine Sultan Genç Osman, kendisine yapılan muhalefetlere rağmen Lehistan seferine karar verdi bu arada Özi Beylerbeyi Iskender Paşa komutasındaki birlikler, Prut kıyısında bulunan Yaş'ta, Lehlileri bozguna uğratmıştı (20 Eylül 1620)

Sultan Genç Osman, 1621 yılının Nisan ayında Lehistan Seferine çıktı Lehler yeni ve daha büyük bir ordu meydana getirme çabasındaydılar Avusturya'dan destek alarak ordularını takviye ettiler Osmanlı Ordusu 2 Eylül 1620'de Hotin önlerine geldi Kale kuşatıldı ve Hotin kalesi önlerinde yapılan meydan savaşında, düşman siperlerinin ele geçirilememesi, askerlerin şevk ve heyecanını oldukça yıprattı Yeniçerilerin de kendilerini tamamen savaşa vermemeleri, bu savaşın muhakkak bir netice ile sonuçlanmamasına yol açtı Lehistan elçilerinin savaşa kendilerinin niçin olduklarını bildirmesi üzerine Hotin Antlaşması yapılarak sefere son verildi (29 Eylül 1621) Antlaşmaya tarafından Lehler ve Osmanlılar birbirlerinin topraklarına saldırmayacak Lehistan eskiden olduğu gibi Kırım hanına 40000 düka altın verecekti

Buluş hareketleri
Sultan Genç Osman, Lehistan seferindeki başarısızlığının sebebi olarak askerin gayretsizliğini görüyordu Askeri alanda bazı yenilikler yapma fikri bu nedenle gelişti Işe Kapıkulu Ocakları ile başladı Yaptırdığı sayımda, asker sayısının ücret defterindeki kişi sayısından az olduğunu anlayınca fazladan para vermeyi kesti Bu şart da, daha önce fazladan gelen paraları kendi ceplerine atan zabitlerin, Sultan Genç Osman'a düşman olmalarına yol açtı
Sultan Genç Osman; her şeyin farkındaydı, ancak acemi olması yüzünden istediği yenilikleri yapamıyordu Anadolu, Darı ve Suriye askerlerinden oluşacak yeni bir ordu belirlemek istiyordu bununla birlikte saray, harem ve ilmiye teşkilatlarını kalkındırmak, yeni kanunlar dahil etmemek gibi yenilikçi düşünceleri de vardı Kapıkulu Ocakları bu durumdan rahatsızdı ve bunu muhakkak etmekten kaçınmıyorlardı Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin başında bulunduğu ilmiye sınıfı ise zihin belirtmiyordu

Sultan Genç Osman'ın Halep, Erzurum, Şam ve Mısır beylerbeylerine asker yazdırmak için kuytu bir irade gönderdiğinin sarayda adamları olan yeniçeriler kadar öğrenilmesi, bardağı taşıran son damla oldu Sultan Genç Osman asker toplamak için Anadolu'ya bizzat kendisi gitmek istiyordu bu arada Istanbul'a, Dürzi lider Maanoğlu Fahreddin'in Lübnan'da bir ayaklanma çıkardığı haberi geldi Sultan Genç Osman bunu bir fırsat mahsus, isyanı bastırmak için Anadolu'ya gideceğini söyledi

Ancak Sadrazam Dilaver Paşa ve Şeyhülislam Es'ad Efendi, koskoca padişahın ufak bir ayaklanma için Anadolu'ya gitmesine lüzum olmadığını söyleyerek, Sultan Genç Osman'ın Anadolu'ya geçmesini engellemeye çalıştılar Başka bir çaresi kalmayan Sultan Genç Osman, hacca gideceğini bildiri etti

Daha önce hiçbir padişah hacca gitmemişti Sadrazam Dilaver Paşa ve Şeyhülislam Es'ad Efendi çok uğraştılarsa da Sultan Genç Osman fikrinde kararlıydı Padişahın geçeceği güzergah üzerindeki vilayetlerin beylerbeyleri haberdar edildi ve hazırlık yapmaları istendi Sultan Genç Osman'ın yanına 500 yeniçeri ve sipahi olacak, geri kalan asker Istanbul'un korunması için Istanbul'da kalacaktı Sadrazam, defterdar, nişancı, rikab ümerası, gedikliler, 40 müteferrika ve 40 an katibi hac kafilesinde yer alıyordu

*